Trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn, cơ quan điều tra làm rõ các hành vi vi phạm đấu thầu liên quan đến các dự án ở tỉnh Quảng Ngãi, Vĩnh Phúc, Phú Thọ.

Dự án đầu tư xây dựng đường bờ Nam sông Trà Khúc, tỉnh Quảng Ngãi, do UBND TP Quảng Ngãi làm chủ đầu tư năm 2011 có tổng mức đầu tư là 999 tỷ đồng; chi phí xây dựng là hơn 600 tỷ đồng.

Trong đó, gói thầu xây lắp số 12 được thực hiện theo hình thức đấu thầu rộng rãi, trị giá hơn 665 tỷ đồng. Công ty Phúc Sơn đã vượt qua 3 nhà thầu còn lại, trúng gói thầu số 12 với trị giá hơn 619 tỷ đồng. Năm 2019, UBND tỉnh Quảng Ngãi có quyết định phê duyệt quyết toán gói thầu số 12 với giá trị hơn 623 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra xác định các bị can có sai phạm về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

HỢP THỨC HỒ SƠ THẦU, BÁN THẦU TINH VI

Theo kết luận điều tra, cuối năm 2011, Nguyễn Văn Hậu, chủ tịch HĐQT Tập đoàn Phúc Sơn, đã gặp các lãnh đạo tỉnh, đề nghị tạo điều kiện cho Tập đoàn Phúc Sơn tham gia dự án trên.

Tháng 11/2012, sau khi gói thầu số 12 được phê duyệt bản vẽ thi công, Hậu đã được tiết lộ thông tin, dự toán gói thầu dưới dạng dữ liệu điện tử có tên “DT-Good-1”. Tài liệu này được Phạm Ngọc Cương, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Phúc Sơn tiếp nhận.

Phạm Ngọc Cương sử dụng các hợp đồng thi công không đảm bảo yêu cầu, không có xác nhận khối lượng hoàn thành của chủ đầu tư để hợp thức năng lực thi công công trình tương tự.

Còn Nguyễn Văn Hậu chỉ đạo Phan Văn Vị, kế toán trưởng công ty lập, ký, sử dụng các báo cáo tài chính nâng khống doanh thu.

Đồng thời, Hậu cũng thông đồng, móc ngoặc với Đỗ Ngọc Hóa, giám đốc Công ty Kiểm toán APEC và Nguyễn Minh Ân, kiểm toán viên Công ty TNHH kiểm toán Đông Dương (sau đó là phó giám đốc Công ty kiểm toán Vạn An) xác nhận kiểm toán khống các báo cáo tài chính nhằm hợp thức hồ sơ dự thầu.

Có 3 công ty gồm Công ty Tự Lập, Miền Trung, Yên Lạc dự thầu với vai trò “quân xanh, quân đỏ”. Hồ sơ dự thầu của Tập đoàn Phúc Sơn được chấm “đạt yêu cầu”.

Kết luận cáo buộc, quá trình tổ chức thi công, Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Ngãi không thực hiện nhiệm vụ quản lý, giám sát của chủ đầu tư, để Tập đoàn Phúc Sơn sử dụng Công ty Đồng Khánh thi công. Tập đoàn Phúc Sơn được hưởng lợi từ việc thu tiền % khối lượng hoàn thành của Công ty Đồng Khánh thi công cắt chuyển lại hơn 19,9 tỷ đồng; thu tiền chênh lệch vật tư, vật liệu của 27 đơn vị hơn 73,8 tỷ đồng. Tổng cộng số tiền hưởng lợi hơn 93,7 tỷ đồng.

“Việc thông đồng, móc ngoặc, tiết lộ thông tin, dự toán gói thầu, đánh giá xét chọn thầu để tạo điều kiện cho Tập đoàn Phúc Sơn trúng thầu trái quy định, giúp Nguyễn Văn Hậu thực hiện hành vi bán thầu, thu tiền chênh lệch vật tư, vật liệu để hưởng lợi bất chính của các đối tượng tại Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Ngãi, Tập đoàn Phúc Sơn, đơn vị kiểm toán đã vi phạm quy định tại Điều 12 Luật Đấu thầu năm 2005”, kết luận nêu rõ.

Tương tự, dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1 đoạn qua tỉnh Quảng Ngãi có tổng mức đầu tư hơn 2.700 tỷ đồng; chi phí xây dựng hơn 1.558 tỷ đồng; gói thầu xây lắp số 10 có trị giá hơn 282 tỷ đồng áp dụng hình thức chỉ định thầu.

Để được chỉ định thầu, Hậu đã gặp, đặt vấn đề với ông Đặng Văn Minh, giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Ngãi và sau đó được “phím trước” thông tin, dự toán gói thầu. Sau khi trúng thầu, Tập đoàn Phúc Sơn chuyển nhượng toàn bộ khối lượng gói thầu cho Công ty Đồng Khánh thi công khiến nhà nước thiệt hại hơn 12,6 tỷ đồng.

BÁO CÁO SAI SỰ THẬT ĐỂ ĐIỀU CHỈNH HÌNH THỨC THẦU

Dự án cải tạo, nâng cấp đê tả Sông Hồng, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc có tổng mức đầu tư 1.559 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2011-2015. Dự án được chia thành 9 gói thầu, trong đó gói thầu số 1 trị giá hơn 132 tỷ đồng và gói thầu số 3 hơn 794 tỷ đồng áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi.

Năm 2011, UBND tỉnh Vĩnh Phúc ó văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu các gói thầu xây lắp dự án nhằm đẩy nhanh tiến độ trước mùa mưa lũ.

Kết luận điều tra thể hiện, đầu năm 2010, Nguyễn Văn Hậu đã liên hệ để được tham dự cuộc họp của UBND huyện Vĩnh Tường bàn công tác triển khai dự án đê tả sông Hồng.

Khi đó, Tập đoàn Phúc Sơn không đủ năng lực kinh nghiệm tham gia trúng thầu thi công. Hậu đã đặt vấn đề với các lãnh đạo tỉnh để tạo điều kiện cho Tập đoàn Phúc Sơn được thi công theo hình thức chỉ định thầu.

Từ đó, các đối tượng tại UBND huyện Vĩnh Tường có báo cáo sai sự thật hiện trạng tuyến đê đang hư hỏng, cần sửa chữa ngay nhằm hợp thức lý do công trình hư hỏng để điều chỉnh kế hoạch từ đấu thầu rộng rãi thành chỉ định thầu.

Trước khi chủ đầu tư phát hành hồ sơ mời thầu, Tập đoàn Phúc Sơn đã nhận được thông tin, dự toán các gói thầu dưới dạng dữ liệu điện tử.

Cũng giống các dự án trước, Hậu và các đồng phạm ký khống để hợp thức hồ sơ. Tập đoàn Phúc Sơn sử dụng 5 công ty khác không được chủ đầu tư phê duyệt làm nhà thầu phụ để thi công, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 289 tỷ đồng.

Các sai phạm cũng diễn ra tại gói thầu số 1 thuộc dự án cải tạo, nâng cấp đường nội thị thị trấn Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc; dự án đầu tư xây dựng Trường cao đăng nghệ thuật và du lịch tỉnh Vĩnh Phúc; 4 gói thầu tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ…