11:49 02/05/2021

Thay huyết tương cứu sống bệnh nhân giảm tiểu cầu huyết khối hiểm gặp

Hoài Phương

Đây là một bệnh lý cấp cứu y khoa, nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, hơn 90% bệnh nhân sẽ tử vong...

Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vừa điều trị thành công trường hợp bệnh lý rất hiếm gặp Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối. Bệnh nhân nam Đ.T.H, 72 tuổi, ngụ tại Ngã Năm, Sóc Trăng. Bệnh nhân được chuyển đến sĩ Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vào lúc 17 giờ ngày 15/4/2021 trong tình trạng lơ mơ, không tiếp xúc, yếu tay chân.

Chẩn đoán ban đầu được đưa ra là: nhồi máu cơ tim cấp, nhồi máu não, giảm tiểu cầu nặng chưa rõ nguyên nhân. Khám lâm sàng bệnh nhân hôn mê, sốt cao, xuất huyết dạng chấm, nốt ở 2 cẳng chân. Tình trạng thiếu máu - giảm tiểu cầu mức độ nặng, tiến triển nhanh. Ngay lập tức, bệnh nhân được thực hiện các xét nghiệm để hoàn thiện chẩn đoán và chẩn đoán xác định: Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối (TTP).

Điều đáng nói là, bệnh nhân hội đủ “ngũ chứng” của ca bệnh chẩn đoán xác định Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối như vừa thiếu máu mức độ nặng vừa biểu hiện tan máu qua chỉ số bilirubin tăng; đông máu cơ bản trong giới hạn bình thường, chỉ trừ giảm tiểu cầu mức độ nặng, tiến triển nhanh. Số lượng tiểu cầu bệnh nhân giảm còn 9x109/L là mức rất thấp, xuất huyết dạng chấm, nốt 2 cẳng chân, có thể gây nguy hiểm tính mạng bệnh nhân bất cứ lúc nào. Ngoài ra, bệnh nhân còn hôn mê, sốt cao và suy thận.

Sau khi hội chẩn, các bác sỹ tại sĩ Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ quyết định điều trị tại khoa cho bệnh nhân tại khoa Hồi sức tích cực – Chống độc với các phương pháp: thay huyết tương cấp cứu; dùng thuốc ức chế miễn dịch; truyền khối hồng cầu; thực hiện điều trị an thần, hỗ trợ hô hấp thở máy, dinh dưỡng nâng đỡ thể trạng, chăm sóc triệu chứng...

Trong quá trình điều trị, bệnh nhân hôn mê sâu, co giật liên tục. May mắn thay, sau 13 ngày điều trị nội khoa và thay huyết tương nhiều đợt, bệnh nhân đã tỉnh táo, ngưng được máy thở, rút nội khí quản, số lượng tiểu cầu cũng dần trở về giá trị bình thường. Tổng số lượng huyết tương tươi đông lạnh được huy động điều trị cho bệnh nhân là 207 đơn vị.

Hiện tại, bệnh nhân đã tỉnh, có thể thực hiện y lệnh của bác sỹ một cách chính xác, và đang tiếp tục được theo dõi và điều trị tại khoa Nội Tiêu hóa - Huyết học lâm sàng.

Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Minh Thy – Trưởng khoa Huyết học truyền máu sĩ Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ, Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối là bệnh lý hiếm gặp dẫn đến thiếu máu huyết tán vi mạch và giảm tiểu cầu với tỷ lệ mắc khoảng 3,7 ca trong 1 triệu dân. Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối cần phải chẩn đoán nhanh chóng và chính xác. Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, hơn 90% bệnh nhân sẽ tử vong.

Trong ca bệnh này, các cục máu nhỏ hình thành trên khắp cơ thể của người bệnh nhưng những cục máu nhỏ này có thể gây hậu quả rất nặng nề. Các cục máu nhỏ có thể chặn các mạch máu đến các cơ quan trong cơ thể, dẫn đến làm tổn hại chức năng của các cơ quan quan trọng, chẳng hạn như tim, não và thận.

BS. CKII Dương Thiện Phước - Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc bệnh viện cũng cho biết: Đây là trường hợp đầu tiên khoa Hồi sức tích cực - Chống độc điều trị thành công bệnh lý Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối bằng kỹ thuật thay huyết tương, kỹ thuật này sẽ giúp giảm tỉ lệ tử vong xuống dưới 15%. Thành công của việc thay huyết tương mở ra triển vọng mới trong điều trị hội chứng này trong hoàn cảnh lâm sàng hiện nay.