Một thẩm phán Mỹ ngày 25/4 đã đình chỉ sắc lệnh của Tổng thống mỹ Donald Trump về cắt ngân sách liên bang đối với những tiểu bang có chủ trương bảo vệ người nhập cư. Đây được xem là một đòn pháp lý nữa giáng vào những nỗ lực của chính quyền Trump nhằm siết chính sách đối với người nhập cư.

Hãng tin Reuters cho biết, phán quyết của thẩm phán William Orrick III ở San Francisco nói rằng sắc lệnh của mà Tổng thống Trump ký hôm 25/1 nhằm vào đối tượng rộng các loại ngân sách liên bang dành cho những tiểu bang bảo vệ người nhập cư. Phán quyết cũng nói bên nguyên đơn kiện sắc lệnh này có thể thành công trong việc chứng minh sắc lệnh là không phù hợp với hiến pháp.

Những động thái của ông Trump đối với người nhập cư kể từ khi ông lên cầm quyền đã kéo theo hàng loạt đơn kiện từ các tổ chức ủng hộ người nhập cư, cũng như các thành phố và tiểu bang thuộc phe Đảng Dân chủ. Trước phán quyết nói trên của tòa án, hai sắc lệnh của ông Trump về hạn chế nhập cảnh đối với người tị nạn và công dân một số quốc gia Hồi giáo cũng đã bị thẩm phán liên bang đình chỉ. Chính phủ Mỹ hiện đang kháng cáo các quyết định này của tòa.

Ông Reince Priebus, chánh thư ký Nhà Trắng, nói với giới truyền thông rằng chính quyền Trump đang tiến hành các thủ tục nhằm kháng cáo phán quyết mà thẩm phán đưa ra ngày 25/1. “Đến lúc chúng tôi sẽ thắng ở Tòa án Tối cao”, ông Priebus tuyên bố.

Nhiều thành phố ở Mỹ từ lâu được coi là “hầm trú ẩn” đối với người nhập cư trái phép, và thường không sử dụng ngân sách hay nguồn lực địa phương để thúc đẩy việc thực thi luật nhập cư liên bang. Đến nay, đã có hàng chục thành phố, gồm New York, Los Angeles, và Chicago, gia nhập phong trào bảo vệ người nhập cư ngày càng gia tăng này.

Những người ủng hộ chính sách bảo vệ người nhập cư nói rằng việc điều cảnh sát bắt bớ và trục xuất người nhập cư sẽ xói mòn niềm tin của các cộng đồng vào lực lượng cảnh sát, nhất là trong cộng đồng người Mỹ Latin.

Ngược lại, chính quyền Trump nói rằng chính quyền các thành phố này đặt an toàn của người dân vào thế nguy hiểm khi không trục xuất những người nhập cư trái phép bị bắt giữ vì phạm tội.

Sắc lệnh của Trump - người đã hứa sẽ siết quản lý người nhập cư trong chiến dịch tranh cử Tổng thống hồi năm 2016 - yêu cầu cắt giảm ngân sách liên bang đối vói những bang và thành phố như vậy một khi Bộ An ninh Nội địa Mỹ xác định được như thế nào là một địa phương đi ngược lại chính sách của Chính phủ liên bang về người nhập cư.

Hạt Santa Clara, gồm thành phố San Jose và một số cộng đồng nhỏ hơn ở Thung lũng Silicon, đã đâm đơn kiện sắc lệnh này của Trump vào tháng 2, nói rằng sắc lệnh không hợp hiến. Tiếp đó, San Francisco đâm đơn kiện tương tự.

Tuần trước, Bộ Tư pháp Mỹ dọa sẽ cắt giảm ngân sách cho bang California và 8 thành phố và hạt khác trên toàn quốc. Cơ quan này chỉ rõ Chicago và New York là hai thành phố đang “oằn mình dưới áp lực của nhập cư trái phép và bạo lực”, cho dù New York đang có mức tội phạm thấp nhất trong nhiều thập kỷ và các chuyên gia nói bạo lực gia tăng gần đây ở Chicago không liên quan đến người nhập cư trái phép.

Hạt Santa Clara nhận khoảng 1,7 tỷ USD ngân sách liên bang mỗi năm, chiếm khoảng 35% ngân sách của hạt này. Chính quyền Santa Clara nói họ bị nợ hàng triệu USD ngân sách liên bang mỗi ngày và quy trình lên kế hoạch ngân sách địa phương bị đảo lộn vì sắc lệnh của Trump.

Trong khi đó, Bộ Tư pháp Mỹ nói các địa phương đã “nghiêm trọng hóa” khi diễn giải sắc lệnh của Trump. Bộ này nói sắc lệnh chỉ ảnh hưởng đến ngân sách từ Bộ Tư Pháp và Bộ An ninh Nội địa - tức chỉ một phần nhỏ ngân sách liên bang mà các địa phương được cấp.