Việc các sàn giao dịch thương mại điện tử phải cung cấp thông tin cho cơ quan thuế được quy định tại Nghị định số 91/2022/NĐ-CP ngày 30/10/2022 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế.

Theo đó, tại khoản 7 Điều 1 quy định các sàn giao dịch thương mại điện tử phải cung cấp thông tin định kỳ hàng quý qua cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế. 

NGÀNH THUẾ GIÁM SÁT KINH DOANH ONLINE RA SAO?

Thông tin từ Tổng cục Thuế cho thấy, tính đến cuối tháng 2/2023, có trên 280 sàn thương mại điện tử cung cấp thông tin trên Cổng thông tin thương mại điện tử của Tổng cục Thuế.

Bà Tạ Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế), cho biết trong các sàn thương mại điện tử cung cấp thông tin có một số sàn chiếm thị phần lớn như: Shopee, Lazada, Sendo, Voso… với tần suất cung cấp thông tin của các sàn theo quý và các thông tin phải cung cấp theo quy định bao gồm: thông tin chung (như tên, mã số thuế, đăng ký kinh doanh, căn cước công dân), thông tin liên hệ (email, số điện thoại), địa chỉ kinh doanh, địa chỉ thường trú, nhóm ngành hàng dịch vụ kinh doanh, tài khoản ngân hàng.

Như vậy, hàng chục ngàn tổ chức và cá nhân đăng ký bán hàng trên sàn giao dịch thương mại điện tử đã được cơ quan thuế  nắm bắt  thông tin, đặc biệt thông tin về doanh thu với các sàn có chức năng đặt hàng trực tuyến.

Thời gian qua, trên các diễn đàn cũng truyền tay nhau giấy mời của các chi cục thuế yêu cầu nhiều cá nhân lên làm việc và kê khai thuế, dù doanh thu nhiều năm chỉ vài chục triệu đồng, dưới ngưỡng doanh thu 100 triệu đồng/năm.

Vì vậy, dư luận hiện rất quan tâm về cơ chế giám sát và truy thu thuế của ngành thuế ra sao trong trường hợp cá nhân kinh doanh cố tình kê khai thiếu doanh thu và trốn thuế.

Về vấn đề này, theo bà Tạ Thị Phương Lan, cá nhân bán hàng online thuộc diện điều chỉnh của pháp luật về thuế đối với cá nhân kinh doanh.

"Theo quy định của pháp luật thuế hiện hành, cá nhân kinh doanh không phân biệt kinh doanh theo hình thức truyền thống hay kinh doanh thương mại điện tử đều thuộc diện chịu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân nếu có phát sinh doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên", bà Lan nhấn mạnh.

Mức thuế suất áp dụng đối với cá nhân kinh doanh theo lĩnh vực ngành nghề quy định tại biểu thuế ban hành kèm theo Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/06/2021 của Bộ Tài chính, mức thuế suất theo 4 nhóm ngành nghề lớn.

Cụ thể, (i) với lĩnh vực phân phối, cung cấp hàng hóa: thuế suất thuế giá trị gia tăng 1%, thuế suất thuế thu nhập cá nhân 0,5%; (ii) dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: thuế suất thuế giá trị gia tăng 5%, thuế suất thuế thu nhập cá nhân 2%; (iii) sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: thuế suất thuế giá trị gia tăng 3%, thuế suất thuế thu nhập cá nhân 1,5%; (iv) hoạt động kinh doanh khác: thuế suất thuế giá trị gia tăng 2%, thuế suất thuế thu nhập cá nhân 1%.

Theo quy định, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm tự kê khai, tự nộp thuế và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật thuế.

Bởi vậy, ngành thuế chủ động triển khai các giải pháp tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế, phối hợp với các cơ quan có liên quan để khai thác thông tin cá nhân có hoạt động kinh doanh online.

Đồng thời, "trên cơ sở thông tin do sàn giao dịch thương mại điện tử cung cấp trên Cổng thông tin thương mại điện tử, cơ quan thuế khai thác thông tin về hoạt động kinh doanh của các tổ chức, cá nhân và thực hiện rà soát đưa vào diện quản lý, yêu cầu kê khai phù hợp thực tế hoặc điều chỉnh doanh thu nếu chưa phù hợp", đại diện Tổng cục Thuế nhấn mạnh.

Ngoài ra, với dữ liệu thông tin thu được, ngành thuế sẽ tổ chức phân tích dữ liệu dựa trên nền tảng cơ sở dữ liệu lớn, áp dụng trí tuệ nhận tạo (AI) để đưa ra các cảnh báo đối với trường hợp vượt ngưỡng rủi ro và đề xuất các biện pháp quản lý thuế phù hợp đối với hoạt động của từng người nộp thuế.

Theo đó, trường hợp cá nhân không thực hiện việc kê khai, nộp thuế hoặc kê khai không đầy đủ số thuế phải nộp theo quy định, tùy theo mức độ vi phạm của người nộp thuế, cơ quan thuế sẽ xử lý vi phạm theo quy định tại Luật Quản lý thuế và Nghị định số 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn.

TẠO THUẬN LỢI CUNG CẤP THÔNG TIN QUA CỔNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Thông tin thêm về các giải pháp hỗ trợ cho sàn thương mại điện tử cung cấp thông tin của cá nhân kinh doanh, bà Tạ Thị Phương Lan, cho biết để hỗ trợ các tổ chức là chủ sở hữu sàn thương mại điện tử cung cấp thông tin theo quy định tại Nghị định số 91, Tổng cục Thuế chính thức vận hành Cổng thông tin thương mại điện tử để tiếp nhận thông tin từ các sàn thương mại điện tử cho kỳ cung cấp thông tin đầu tiên là quý 4/2022 chậm nhất là ngày 31/1/2023.

Thông qua Cổng thông tin thương mại điện tử các tổ chức là chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử có thể cung cấp thông tin với quy mô dữ liệu lớn theo hình thức điện tử cho cơ quan thuế một cách thuận lợi, thay vì trước đây, việc cung cấp thông tin thường theo hình thức thủ công (bản giấy, file excel gửi qua email, gửi bằng USB).

Đồng thời, cổng có khả năng tiếp nhận thông tin với quy mô lớn, thường xuyên, liên tục từ các sàn thương mại điện tử thông qua hệ thống công nghệ thông tin hiện đại, tích hợp, đảm bảo bảo mật thông tin theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, nhằm hỗ trợ các sàn thương mại điện tử cung cấp thông tin theo định dạng chuẩn, Tổng cục Thuế đã nâng cấp phần mềm hỗ trợ kê khai giúp sàn kết xuất file XML chuẩn định dạnh để gửi qua Cổng thông tin thương mại điện tử của Tổng cục Thuế.

Như vậy, tổ chức là chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử sử dụng tài khoản giao dịch thuế điện tử để đồng thời đăng nhập và cung cấp thông tin trên cổng thông tin thương mại điện tử.