Vụ Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế (Tổng cục Thuế) cho biết nửa đầu năm 2024, cơ quan thuế đã ban hành 16.859 lượt thông báo với tổng số tiền 24.251,8 tỷ đồng và đã thu hồi được 918,7 tỷ đồng của 1.482 người nộp thuế.

Cũng theo đại diện Tổng cục Thuế, trong những năm qua, bên cạnh việc tăng cường tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn chính sách, pháp luật thuế đến người nộp thuế, ngành thuế luôn quan tâm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cung cấp các dịch vụ điện tử, đáp ứng triển khai các dịch vụ công trực tuyến, mở rộng thêm nhiều tính năng, tiện ích hỗ trợ người nộp thuế trên nền tảng web cũng như trên thiết bị di động nhằm tối ưu hóa sự thuận tiện cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước.

Bằng sự tích hợp điện tử dữ liệu của người nộp thuế, tình hình khai, nộp thuế, nợ thuế của người nộp thuế được cập nhật nhanh chóng trong hệ thống quản lý thuế tại cơ quan thuế các cấp và các cơ quan quản lý nhà nước khác có liên quan.

"Thời gian gần đây, một số người nộp thuế có nợ thuế bị tạm hoãn xuất cảnh nhờ thông tin đã được tích hợp tự động trên hệ thống quản lý liên thông giữa các cơ quan quản lý nhà nước", đại diện Tổng cục Thuế cho biết.

Cũng theo Tổng cục Thuế, hiện có một số trường hợp cơ quan thuế đã gửi các thông báo, quyết định về nợ thuế, cưỡng chế nợ thuế, tạm hoãn xuất cảnh… để đôn đốc người nộp thuế nộp tiền thuế nợ vào ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, người nộp thuế phản ánh không biết về nghĩa vụ nợ thuế của mình và thông tin bị tạm hoãn xuất cảnh cho đến khi ra sân bay để xuất cảnh.

Lý giải tình trạng này, đại diện Tổng cục Thuế cho rằng nguyên nhân có thể do người nộp thuế chưa cập nhật đúng, kịp thời thông tin địa chỉ đã đăng ký với cơ quan thuế.

"Người nộp thuế không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký với cơ quan thuế hoặc người nộp thuế không thường xuyên cập nhật các thông tin do cơ quan thuế gửi đến... dẫn đến không nắm được kịp thời thông tin về nợ thuế, bị tạm hoãn xuất cảnh", Tổng cục Thuế nêu rõ.

Quy trình để xác định người nộp thuế thuộc diện nợ khó thu được thực hiện chặt chẽ theo đúng quy định của pháp luật và không phải tất cả cá nhân nợ thuế đều bị tạm hoãn xuất cảnh mà việc này chỉ áp dụng với một số ít trường hợp. 

Trao đổi gần đây, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh nêu rõ với người dân ra nước ngoài du lịch, chữa bệnh, thăm thân, hội thảo, hội nghị... dù còn nợ thuế vẫn được xuất cảnh bình thường.

Ngay cả với các trường hợp nợ thuế bị tạm hoãn xuất cảnh nhưng nếu có bảo lãnh về tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt và các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước thì vẫn có thể được xuất cảnh.

Theo Khoản 1 Điều 66 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 quy định về hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trong trường hợp xuất cảnh như sau:

“1. Người nộp thuế thuộc trường hợp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế, người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài trước khi xuất cảnh từ Việt Nam phải hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế; trường hợp chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế thì bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh.”

Khoản 1 Điều 21 Nghị định 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định về các trường hợp tạm hoãn xuất cảnh như sau:

“1. Các trường hợp tạm hoãn xuất cảnh bao gồm:

a) Cá nhân, cá nhân là người đại diện theo pháp luật của người nộp thuế là doanh nghiệp thuộc trường hợp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
b) Người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
c) Người Việt Nam định cư ở nước ngoài trước khi xuất cảnh chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
d) Người nước ngoài trước khi xuất cảnh từ Việt Nam chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế”.

Thực hiện theo các quy định hiện hành, cơ quan thuế rà soát, đối chiếu, xác định chính xác nghĩa vụ nộp thuế của người nộp thuế thuộc trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh trước khi thực hiện gửi thông báo đề nghị tạm hoãn xuất cảnh đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh và người nộp thuế, để đôn đốc người nộp thuế hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trước khi xuất cảnh.

Việc phối hợp giữa cơ quan thuế và cơ quan xuất nhập cảnh được thực hiện chặt chẽ, đảm bảo việc thông báo tạm hoãn xuất cảnh kịp thời, đúng đối tượng và thực hiện giải tỏa tạm hoãn xuất cảnh ngay trong trường hợp người nộp thuế đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.

"Trong trường hợp người nộp thuế bị tạm hoãn xuất cảnh, căn cứ quy định tại Khoản 2, Khoản 3 Điều 21 Nghị định 126/2020/NĐ-CP thì việc tạm xuất cảnh được hủy bỏ khi người nộp thuế hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế với ngân sách nhà nước, cơ quan quản lý thuế sẽ thực hiện ban hành văn bản hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh chậm nhất không quá 24 giờ làm việc, kể từ khi người nộp thuế hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế gửi cơ quan quản lý xuất nhập cảnh để thực hiện hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh theo quy định", Tổng cục Thuế nêu rõ.

Vì vậy, người nộp thuế phải hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế với ngân sách nhà nước để tránh không bị tạm hoãn xuất cảnh.

Cơ quan thuế cũng khuyến cáo người nộp thuế cần phải thường xuyên cập nhật thông tin về địa chỉ nhận thông báo của cơ quan thuế để kịp thời nhận được các thông tin về nợ thuế, thông tin tạm hoãn xuất cảnh do cơ quan thuế gửi đến.

Đồng thời, cơ quan thuế khuyến khích tất cả người nộp thuế thực hiện đăng ký tài khoản giao dịch điện tử với cơ quan thuế, cài đặt ứng dụng Etax mobile để thực hiện giao dịch với cơ quan thuế một cách nhanh chóng, tiện lợi.

Người nộp thuế có thể thực hiện tra cứu thông tin về nợ thuế, tra cứu các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh thông qua trang thông tin điện tử ngành thuế, ứng dụng Etax mobile để hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trước khi thực hiện xuất cảnh tránh bị tạm hoãn xuất cảnh.