Lũy kế đến nay, tổng số thu từ cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước đạt khoảng 198.000 tỷ đồng, bao gồm năm 2016 là 30.000 tỷ, năm 2017 là 140.000 tỷ và năm 2018 là 28.000 tỷ đồng.

Thường trực Ban chỉ đạo đổi mới và Phát triển doanh nghiệp vừa có báo cáo về tình hình sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước và phát triển doanh nghiệp 6 tháng đầu năm; nhiệm vụ, giải pháp 6 tháng cuối năm 2018.

Theo đó, đối với việc sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, Ban chỉ đạo cho biết, trong nửa đầu năm 2018 đã phê duyệt phương án cổ phần hóa 19 doanh nghiệp nhà nước (bằng 86,2% so với cùng kỳ năm 2017), tổng giá trị doanh nghiệp là trên 40.600 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là trên 23.000 tỷ đồng.

Theo phương án được phê duyệt, vốn điều lệ của 19 doanh nghiệp này là trên 22.000 tỷ đồng, trong đó, nhà nước nắm giữ gần 13.000 tỷ đồng (chiếm 58,83% tổng vốn điều lệ), bán cho người lao động hơn 112 tỷ đồng (chiếm 0,51% vốn điều lệ), bán cho nhà đầu tư bên ngoài doanh nghiệp gần 9.000 tỷ đồng (chiếm 40,66% tổng vốn điều lệ).

Trong 6 tháng đầu năm 2018 cũng đã IPO và bán cho cổ đông chiến lược 16 doanh nghiệp, trong đó có 8 doanh nghiệp phê duyệt phương án cổ phần hóa năm 2017 và 8 doanh nghiệp của năm 2018, thu về gần 22.500 tỷ đồng.

Theo phương án cổ phần hóa được phê duyệt, 16 doanh nghiệp này có vốn điều lệ là hơn 136.000 tỷ đồng, trong đó nhà nước nắm giữ 54,12%, người lao động nắm 0,52% và bán cho cổ đông bên ngoài là 45,36%.

Trong đó, có một số doanh nghiệp quy mô lớn như Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam, Tổng công ty Dầu Việt Nam, Công ty TNHH MTV Lọc hóa dầu Bình Sơn, Tập đoàn Công nghiệp Cao Su Việt Nam, Tổng công ty Lương thực Miền Nam, Tổng công ty Phát điện 3, Tổng công ty Thương mại Hà Nội.

Về thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp, báo cáo của Thường trực Ban chỉ đạo cho thấy, đã thoái vốn nhà nước tại 42 doanh nghiệp với giá trị sổ sách hơn 1.800 tỷ đồng, thu về gần 5.600 tỷ đồng (gấp 3,08 lần giá trị sổ sách), trong đó 10 doanh nghiệp thuộc danh sách thoái vốn theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg.

"Như vậy, tổng thu từ cổ phần hóa, thoái vốn trong 6 tháng đầu năm 2018 đạt hơn 28.000 tỷ đồng, trong đó thu từ cổ phần hóa gần 22.500 tỷ đồng, thu từ thoái vốn hơn 5.600 tỷ đồng. Lũy kế đến nay, tổng số thu từ cổ phần hóa, thoái vốn đạt khoảng 198.000 tỷ đồng, bao gồm năm 2016 là 30.000 tỷ; năm 2017 là 140.000 tỷ và năm 2018 là 28.000 tỷ đồng", Ban chỉ đạo cho biết.

Thường trực Ban chỉ đạo đánh giá, tổng số tiền thu từ cổ phần hoa, thoái vốn từ năm 2016 đến nay đạt mức cao, gấp 2,5 lần tổng số thu từ cổ phần hóa, thoái vốn giai đoạn 2011 - 2015 (khoảng 78.000 tỷ).

Số tiền chuyển Ngân sách Nhà nước theo Nghị quyết của Quốc hội là 115.000 tỷ/250.000 tỷ, đạt 46% kế hoạch của cả giai đoạn 2016 - 2020.

Riêng số tiền thu được từ chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) các doanh nghiệp nhà nước trong nửa đầu năm 2018 cũng đạt được gần 22.500 tỷ đồng, cao hơn nhiều so với số tiền thu về từ việc bán cổ phần lần đầu năm 2017 (5.200 tỷ đồng).

"Đóng góp vào kết quả đó là việc IPO các doanh nghiệp lớn như Tổng công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (hơn 5.400 tỷ đồng), Tổng công ty Điện lực Dầu khí (gần 7.000 tỷ đồng), Tổng công ty Dầu (4.000 tỷ đồng), Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (1.300 tỉ đồng), Tổng công ty Thương mại Hà Nội (2.800 tỷ đồng), Tổng công ty Lương thực miền Nam (2.400 tỷ đồng)...", báo cáo nhấn mạnh.

Mặc dù đạt được một số kết quả, song Ban chỉ đạo đổi mới và Phát triển doanh nghiệp cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế. Một trong số đó là tiến độ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước chậm so với kế hoạch đề ra. Theo kế hoạch, năm 2018 phải hoàn thành cổ phần hóa 85 doanh nghiệp nhưng đến nay mới cổ phần hóa được 19 doanh nghiệp.

Mặt khác, tiến độ thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp cũng chậm so với kế hoạch đề ra. Cụ thể, năm 2017 có 135 doanh nghiệp phải thực hiện thoái vốn, nhưng chỉ mới thoái vốn được 17 doanh nghiệp. Năm 2018 có 181 doanh nghiệp phải thực hiện thoái vốn, nhưng đến nay, mới thực hiện thoái vốn tại 10 doanh nghiệp.

Cùng với đó, việc chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu về SCIC, đăng ký giao dịch trên sàn chứng khoán, chấp hành chế độ báo cáo chưa được thực hiện nghiêm túc, quyết liệt tại một số Bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Có tới 747 doanh nghiệp chưa đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán theo báo cáo của Bộ Tài chính tính đến ngày 15/8/2017...

Từ đó, để 6 tháng cuối năm hoàn thành được kế hoạch sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước năm 2018 đã đề ra, Thường trực Ban chỉ đạo kiến nghị các Bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty nhà nước cần nỗ lực, khẩn trương, quyết liệt triển khai các quyết nghị của Chính phủ, các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao.