Chiều 30/5, tại Hà Nội, nhân Ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6 và Tháng hành động vì trẻ em năm 2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tới thăm, tặng quà thầy cô giáo và các em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt tại Trường Phổ thông dân lập Hermann Gmeiner và Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hoà nhập thuộc Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương.

CHĂM SÓC, BẢO VỆ TRẺ EM LÀ VẤN ĐỀ VỪA CẤP BÁCH VỪA LÂU DÀI

Thăm hai ngôi trường, Thủ tướng chia sẻ, việc chăm sóc, bảo vệ trẻ em không chỉ trong một ngày, một tháng, mà làm trường kỳ, từ tháng này sang tháng khác, từ năm này sang năm khác, từ giai đoạn này sang giai đoạn khác, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của đất nước và nhu cầu của cuộc sống, của sự nghiệp giáo dục và đào tạo.

Thủ tướng cho biết, những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn đặc biệt quan tâm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, tạo mọi điều kiện tốt nhất để trẻ em được phát triển toàn diện, có môi trường sống vui tươi, an toàn, lành mạnh; coi đây là vấn đề vừa có tính cấp bách, vừa có tính chiến lược, lâu dài.

Công tác giáo dục, bảo vệ, chăm sóc sức khỏe trẻ em được cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các địa phương, các tổ chức xã hội, đoàn thể, doanh nghiệp và nhân dân chăm lo, nhất là đối với trẻ em nghèo, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trẻ em khuyết tật, trẻ em mồ côi... theo tinh thần đại đoàn kết toàn tộc, theo đạo lý "lá lành đùm lá rách, lá rách đùm lá rách hơn"...

Đáng chú ý, nhiều trường học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp chuyên biệt đã được xây dựng và đưa vào hoạt động nhằm cải thiện điều kiện học tập và chất lượng cuộc sống của trẻ em khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, theo tinh thần không để ai bị bỏ lại phía sau.

Thủ tướng vui mừng được biết, trong những năm qua, mặc dù còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học…, nhưng các thầy cô giáo và các em học sinh tại hai ngôi trường đã rất cố gắng vượt qua khó khăn, nỗ lực mỗi ngày để dạy tốt và học tốt. Thủ tướng đánh giá cao, biểu dương những nỗ lực, kết quả đạt được của thầy và trò của hai ngôi trường nói riêng và hệ thống các trường chuyên biệt trên cả nước nói chung. 

Thủ tướng cũng nêu rõ, giai đoạn phát triển mới đặt ra cho công tác về trẻ em nói chung, giáo dục trẻ khuyết tật nói riêng nhiều khó khăn, thách thức mới. Những rào cản của việc tiếp cận một nền giáo dục bình đẳng, có chất lượng đối với trẻ khuyết tật, trẻ có hoàn cảnh đặc biệt cần được tiếp tục quan tâm, giải quyết.

XÂY DỰNG HỆ SINH THÁI GIÁO DỤC LÀNH MẠNH VỚI TRẺ EM

Trong bối cảnh đó, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu xây dựng môi trường, hệ sinh thái giáo dục đào tạo lành mạnh, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của các em, chăm sóc, giáo dục các em phát triển toàn diện cả về thể lực, trình độ, đạo đức, thẩm mỹ…, đặc biệt là khuyến khích, truyền cảm hứng, tạo động lực để các em tự tin, bản lĩnh, tự lực, tự cường vươn lên, có khát vọng sống, cống hiến…

"Mỗi người có điều kiện, hoàn cảnh khác nhau, năng lực, trình độ khác nhau, nhưng làm sao để mỗi người đều có thể đóng góp dù là nhỏ nhất cho cộng đồng, xã hội, quê hương, đất nước, để chúng ta huy động mọi nguồn lực và đặc biệt là nguồn lực con người cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc", Thủ tướng nói.

Thủ tướng lưu ý, trước hết cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách theo tinh thần giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu; bố trí, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực; triển khai hiệu quả các cơ chế, chính sách giáo dục, bảo vệ và chăm sóc trẻ em nói chung, trẻ em khuyết tật, có hoàn cảnh đặc biệt nói riêng.

Trong đó, tập trung giải quyết có hiệu quả một số vấn đề, như tình trạng thiếu cơ sở giáo dục, nhất là ở các thành phố lớn, khu công nghiệp; giáo viên xin thôi việc, bỏ việc, thiếu giáo viên mầm non, phổ thông; hiện tượng giáo viên có những hành vi không đúng mực, bạo lực, xâm hại… đối với trẻ em.

Cùng với đó, phải khắc phục tình trạng phụ huynh phải xếp hàng dài để mua hồ sơ xét tuyển cho con em vào các trường công lập, trường điểm ở các lớp đầu cấp…; tình trạng sách giáo khoa "vừa thừa, vừa thiếu", trường tạm, điểm trường còn xa, điều kiện sinh hoạt, dạy và học của thầy và trò còn khó khăn ở các vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo…

Ngoài ra, cần ngăn ngừa, phát hiện kịp thời, xử lý nghiêm việc bạo hành trẻ em, bạo lực học đường, phân biệt đối xử. Đồng thời, cần khắc phục tình trạng thiếu nơi vui chơi giải trí an toàn, bổ ích, nhất là trong dịp hè để trẻ em tránh xa thiết bị điện tử, từ đó ngăn chặn những thông tin xấu độc, không lành mạnh trên môi trường mạng.

Thủ tưỡng cũng lưu ý, cần đẩy mạnh triển khai hiệu quả các chủ trương, chính sách về người khuyết tật, trong đó có trẻ em khuyết tật, học sinh khuyết tật. Sớm trình ban hành quy hoạch hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật và hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập. Có giải pháp cải thiện cơ sở vật chất, chế độ, chính sách đặc thù, phù hợp đối với đội ngũ thầy cô giáo các trường chuyên biệt.

Chính quyền địa phương các cấp cần đẩy mạnh hợp tác công tư, thu hút các nguồn lực xã hội đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học đặc thù như chữ nổi, thiết bị hỗ trợ khiếm thính, khiếm thị, tự kỷ, khuyết tật trí tuệ... cho học sinh. Tiếp tục quan tâm thực hiện đầy đủ các chính sách cho học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.

Thủ tướng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các bộ ngành tổng kết mô hình, nghiên cứu, phát triển Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hoà nhập thuộc Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương lớn mạnh, có vai trò dắt hệ thống các trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập khác của các địa phương.

Các bộ, ngành, địa phương phải coi việc chăm sóc, bảo vệ người khuyết tật, người yếu thế, trong đó có trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em khuyết tật là nhiệm vụ quan trọng, theo tinh thần "không có ai bị bỏ lại phía sau".

"Đối với các cháu khuyết tật, các cháu không được mặc cảm, không vì sự khiếm khuyết của mình mà phải luôn lạc quan, tự tin, nuôi dưỡng đam mê, ước mơ, hoài bão; quyết tâm vươn lên, vượt qua mọi nghịch cảnh, phấn đấu nhiều hơn nữa trong học tập, rèn luyện về trí tuệ, tinh thần, thể chế; đồng thời, tạo động lực, truyền cảm hứng cho các bạn có hoàn cảnh tương tự", Thủ tướng bày tỏ.

Về các đề xuất, kiến nghị, Thủ tướng giao Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp nhận, tổng hợp, xử lý theo thẩm quyền và đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Nhân dịp này, Thủ tướng đã tặng 102 suất học bổng cho các em có hoàn cảnh đặc biệt dưới 16 tuổi; tặng một số thiết bị phục vụ học tập cho Trường Hermann Gmeiner và Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hoà nhập thuộc Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương.