Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga ngày 3/9 bất ngờ tuyên bố từ chức trong bối cảnh làn sóng Covid-19 dâng cao ở nước này. Động thái của ông Suga khiến đảng cầm quyền của Nhật loay hoay tìm một nhà lãnh đạo mới vì phải vài tuần nữa mới đến tổng bầu cử.

Theo tin từ Bloomberg, phát biểu trước báo giới, ông Suga cho biết ông không thể vận động tái tranh cử vai trò thủ lĩnh của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) trong tháng này vì đang bận rộn với cuộc chiến chống virus Sars-CoV2. Điều này đồng nghĩa với việc nhiệm kỳ Thủ tướng của ông kết thúc chỉ 1 năm sau khi bắt đầu. Bất kỳ ai trở thành thủ lĩnh tiếp theo của LDP cũng gần như chắc chắn trở thành Thủ tướng, xét tới đa số ghế áp đảo của đảng này trong Quốc hội Nhật Bản.

“Từ khi tôi trở thành Thủ tướng cách đây 1 năm, ứng phó với virus corona đã là trung tâm trong các nỗ lực của tôi”, ông Suga, 72 tuổi, nói trong một tuyên bố ngắn và không trả lời bất kỳ câu hỏi nào từ các nhà báo. “Vừa chống dịch vừa vận động tranh cử sẽ mất rất nhiều công sức. Tôi nhận thấy rằng mình không thể làm cả hai việc và tôi sẽ chọn một”.

Thị trường chứng khoán Nhật Bản tăng điểm nhờ hy vọng rằng người kế nhiệm ông Suga sẽ ủng hộ việc mở rộng các biện pháp hỗ trợ kinh tế. Chỉ số Topix tăng tới 1,8%, đạt mức cao nhất kể từ năm 1991.

Tỷ lệ ủng hộ ông Suga đã sụt giảm do người dân Nhật Bản không hài lòng cách ông ứng phó với làn sóng Covid tồi tệ nhất từ trước đến nay ở nước này. Trong những tuần gần đây, ông Suga đối mặt với những trở ngại đáng báo động, bao gồm việc một đồng minh của ông thất cử ghế thị trưởng Yokohama, thành phố nơi sự nghiệp chính trị của ông bắt đầu.

Việc ông Suga bất ngờ rút lui làm gia tăng đồn đoán về những gương mặt có thể thay thế ông. Trong số đó phải kể tới Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida, 64 tuổi; ông Taro Kono, 58 tuổi, người đứng đầu nỗ lực vaccine của Nhật Bản và là một cựu Ngoại trưởng; và ông Shigeru Ishiba, 64 tuổi, một cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

“Thủ tướng Nhật Bản từ chức vì tôi cho rằng ông ấy đã quá mệt mỏi với sức ép liên tục từ những vấn đề liên quan đến dịch bệnh”, giáo sư Seijiro Takeshita thuộc Đại học Shizuoka nhận định với Bloomberg.

Hãng thông tấn Kyodo dẫn nguồn thạo tin nói rằng ông Suga quyết định không tranh cử thêm một nhiệm kỳ lãnh đạo LDP sau khi nỗ lực của ông nhằm cải tổ bộ máy lãnh đạo đảng này vấp phải sự phản đối.

Ông Suga trở thành Thủ tướng Nhật Bản vào ngày 16/9/2020. Nhiệm kỳ ngắn ngủi của ông gặp hàng loạt thách thức, từ những vụ bê bối tham nhũng, nỗ lực chống Covid không được lòng dân, và sự phản đối của dư luận Nhật Bản đối với việc nước này tổ chức Thế vận hội giữa đại dịch.

Cuộc tổng bầu cử của Nhật Bản phải được tổ chức trước cuối tháng 11 năm nay. Liên minh cầm quyền của LDP có khả năng tiếp tục nắm giữ quyền lực ngay cả khi mất bớt ghế trong Quốc hội, vì tỷ lệ ủng hộ dành cho đảng đối lập chính hiện chỉ ở mức 1 con số.

Ông Suga chịu sự chỉ trích đặc biệt nặng nề về vấn đề chống Covid. Nhật Bản đã thành công trong việc giữ số ca tử vong do Covid ở mức thấp so với nhiều nước phát triển khác, nhưng tình trạng thiếu giường bệnh cho bệnh nhân Covid và thông tin về những ca tử vong do Covid tại nhà đã làm dấy lên mối lo ngại và bất bình của công chúng.

Theo dữ liệu từ Our World in Data, trong 7 ngày gần nhất, Nhật Bản mỗi ngày có bình quân gần 19.400 ca nhiễm mới và 57 ca tử vong do Covid-19.