09:57 22/10/2018

Thừa nhận nhà báo Khashoggi bị sát hại, Saudi Arabia bắt 18 người

An Huy

Tuy nhiên, Riyadh đổ lỗi cho các điệp viên và tìm cách phủ nhận vụ việc có liên quan đến thái tử Mohammed bin Salman

Ông Khashoggi là công dân Saudi Arabia nhưng cư trú ở Mỹ. Ông là một nhà báo của tờ Washington Post - Ảnh: Getty/CNBC.
Ông Khashoggi là công dân Saudi Arabia nhưng cư trú ở Mỹ. Ông là một nhà báo của tờ Washington Post - Ảnh: Getty/CNBC.

Đối mặt với sức ép ngày càng gia tăng từ cộng đồng quốc tế, Saudi Arabia ngày 21/10 thừa nhận rằng nhà báo Jamal Khashoggi đã bị sát hại. Tuy nhiên, Riyadh đổ lỗi cho các điệp viên và tìm cách phủ nhận vụ việc có liên quan đến thái tử Mohammed bin Salman.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn kênh Fox News, Ngoại trưởng Adel al-Jubier nói rằng cái chết của ông Khashoggi là một "sai lầm to lớn", đồng thời bác bỏ cáo buộc cho rằng thái tử Mohammed chỉ đạo việc sát hại vị nhà báo.

Kể từ khi ông Khashoggi mất tích đầy bí ẩn khi đi vào lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hôm 2/10, Riyadh đã đối mặt với áp lực lớn từ phương Tây yêu cầu phải đưa ra một câu trả lời xác đáng. Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ nói họ tin rằng nhà báo 59 tuổi đã bị thủ tiêu bởi một nhóm điệp viên Saudi Arabia bên trong lãnh sự quán.

Saudi Arabia lúc đầu nói rằng ông Khashoggi đã rời khỏi lãnh sự quán trong tình trạng bình thường. Tuy nhiên, vào hôm thứ Sáu vừa rồi, Riyadh lần đầu tiên thừa nhận ông Khashoggi đã chết, nhưng nói ông chết trong một vụ ẩu đả.

Mặc dù vậy, lời thừa nhận này của Chính phủ Saudi Arabia đã vấp phải sự hoài nghi của phương Tây. Hôm thứ Bảy, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói: "Tôi không thông thỏa mãn cho tới khi chúng ta tìm ra câu trả lời".

Anh, Pháp và Đức ra một tuyên bố chung bày tỏ cảm giác sốc và bất bình về cái chết của ông Khashoggi, đồng thời yêu cầu Riyadh giải thích đầy đủ về vụ việc. "Không gì có thể biện hộ cho vụ giết người này, và chúng tôi lên án hành động đó một cách mạnh mẽ nhất", tuyên bố viết.

Tờ báo Washington Post đăng lại những bài viết của ông Khashoggi, đồng thời nói rằng Chính phủ Saudi Arabia "nói dối hết lần này đến lần khác một cách đáng xấu hổ".

Và khi trao đổi với Fox News vào ngày Chủ nhật, Ngoại trưởng Jubier nói rằng vụ Khashoggi là một vụ giết người.

"Chúng tôi quyết tâm tìm ra tất cả sự thật. Và chúng tôi quyết tâm trừng phạt những ai chịu trách nhiệm cho vụ sát hại này", ông Jubier nói.

"Những người đó đã làm việc này ngoài phạm vi thẩm quyền của họ", vị Ngoại trưởng nói thêm. "Rõ ràng đã có một sai lầm lớn, và sai lầm càng lớn hơn khi có nỗ lực nhằm che đậy vụ việc".

Ông Jubier cũng nói Chính phủ Saudi Arabia hiện không biết thi thể ông Khashoggi đang ở đâu, nhưng khẳng định vụ sát hại không phải do lệnh của thái tử Mohammed - người được xem là nhân vật có ảnh hưởng nhất ở quốc gia vùng Vịnh này hiện nay.

Saudi Arabia nói đã bắt giữ 18 người, sa thải hai trợ lý của thái tử Salman, và thành lập một nhóm công tác do chính ông Salman lãnh đạo để cải tổ cơ quan tình báo của nước này sau vụ Khashoggi.

Ông Khashoggi là công dân Saudi Arabia nhưng cư trú ở Mỹ. Ông là một nhà báo chuyên mục của tờ Washington Post và đã có nhiều bài viết chỉ trích hoàng gia Saudi Arabia.

Tổng thống Trump hiện để ngỏ khả năng trừng phạt Riyadh vì vụ việc này, nhưng nói rằng việc dừng bán vũ khí cho Saudi Arabia sẽ "khiến chúng ta thiệt hại nhiều hơn là khiến họ thiệt hại".

Trong khi đó, các nước đồng minh và láng giềng của Saudi Arabia đã lên tiếng ủng hộ Riyadh.

Kuwait ca ngợi cách nhà vua Salman của Saudi Arabia xử lý vụ việc. Ai Cập, Bahrain và Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) cũng đưa ra đánh giá tương tự.

Cũng vào ngày Chủ nhật, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tuyên bố sẽ có phát biểu trước Quốc hội nước này vào ngày thứ Ba về vụ Khashoggi. "Chúng ta đang tìm kiếm công lý, và tất cả sự thật sẽ được phơi bày", ông Erdogan nói.