Theo báo cáo của Sở Du lịch Ninh Bình ngày 24/6, trong 6 tháng đầu năm, hơn 7,2 triệu lượt khách được phục vụ (đạt gần 80% so với kế hoạch năm). Trong đó, khách quốc tế đạt trên 1 triệu lượt. Đáng chú ý, lượng khách lưu trú đạt gần 1,4 triệu lượt, tăng trên 21% so với cùng kỳ năm 2024.

Riêng tháng 6, Ninh Bình đón hơn 660.000 lượt khách, thu về gần 718 tỉ đồng. Năm 2025, ngành du lịch Ninh Bình đặt mục tiêu đón trên 9,1 triệu lượt khách, trong đó có 2 triệu khách du lịch quốc tế. Với kết quả hiện tại, Ninh Bình đã tiến sát đến mục tiêu đặt ra.

MỖI ĐỊA PHƯƠNG MỘT THẾ MẠNH

Vốn được biết đến là mảnh đất “địa linh nhân kiệt” với lịch sử hơn 1.000 năm, Ninh Bình có hệ thống di sản văn hóa vật thể, phi vật thể, di sản tư liệu, di sản hỗn hợp đồ sộ mang tầm quốc gia và quốc tế có thể kể đến như: Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO ghi danh là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới, khu di tích đặc biệt Cố đô Hoa Lư, chùa Bái Đính - ngôi chùa lớn nhất Đông Nam Á…

Tuy nhiên, điều làm nên sức hút khác biệt của Ninh Bình không chỉ ở tài nguyên, mà nằm ở cách thức khai thác tài nguyên ấy. Ông Hà Đông Minh, Giám đốc Công ty Du lịch Anytrails, cho biết: Lấy ví dụ tại Tràng An, thay vì đơn thuần là một chuyến đò ngắm cảnh, các đơn vị lữ hành đã đưa du khách đi qua hàng loạt di tích lịch sử, ngắm nhìn kiến trúc cổ gắn với các câu chuyện về vua Đinh, vua Lê, liên kết với chuỗi các điểm du lịch gần kề…

“Các hoạt động trải nghiệm phong phú, các lễ hội truyền thống… tạo nên một hành trình khám phá nhiều bất ngờ. Đây chính là nghệ thuật "storytelling" trong du lịch, biến thông tin khô khan thành cảm xúc,” ông Minh nói.

Trong khi đó, Hà Nam cũng đang dần chuyển mình mạnh mẽ, hướng tới trở thành điểm đến du lịch văn hóa - nghỉ dưỡng hàng đầu miền Bắc, thu hút dòng khách có khả năng chi tiêu cao. Toàn tỉnh hiện có hơn 200 cơ sở lưu trú cùng nhiều điểm đến giải trí nghỉ dưỡng quy mô lớn như Sun World Hà Nam, khu phố đi bộ, sân golf tiêu chuẩn quốc tế...

Năm 2024, Hà Nam đón khoảng 4,7 triệu lượt khách, thu về gần 3.700 tỷ đồng. Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, con số này đã tăng gần gấp rưỡi, với gần 6 triệu lượt khách và doanh thu hơn 4.500 tỷ đồng.

Tương tự, Nam Định có hệ thống tài nguyên du lịch phong phú, trong đó có thể kể đến đường bờ biển dài 72km, phù hợp cho phát triển du lịch biển. Nông thôn Nam Định mang đặc trưng của vùng chiêm trũng - đồng bằng Bắc Bộ với những cánh đồng lúa trải dài, cánh đồng muối lớn… phù hợp cho phát triển các loại hình du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng.

Tài nguyên du lịch văn hóa ở Nam Định cũng thực sự nổi trội với 1.330 di tích đã được xếp hạng, kiểm kê; trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt, hơn 80 di tích cấp quốc gia. Một số di tích tiêu biểu, được nhiều người biết đến như: Khu di tích Đền Trần-Chùa Phổ Minh, Phủ Dầy; Chùa Cổ Lễ; Khu lưu niệm cố Tổng Bí thư Trường Chinh; hệ thống nhà thờ Thiên Chúa giáo với lối kiến trúc độc đáo...

Tỉnh Nam Định cũng có di sản văn hóa đã được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt. Trên địa bàn tỉnh còn nhiều làng nghề truyền thống có tuổi đời hàng trăm năm: nghề ươm tơ Cổ Chất, dệt Cự Trữ; nghề đúc đồng Tống Xá, sơn mài Cát Đằng, chạm khắc gỗ La Xuyên… Năm 2024, khách du lịch đến Nam Định đạt 1.865.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 560 tỷ đồng. 

HÌNH THÀNH MỘT KHÔNG GIAN NINH BÌNH MỚI

Tại Hội nghị xúc tiến đầu tư phát triển du lịch Hà Nam năm 2025, ông Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, đánh giá nguồn lực du lịch của tỉnh Ninh Bình mới sẽ vô cùng to lớn, đặc biệt với sản phẩm du lịch văn hóa, tâm linh. Các ngôi chùa lớn như Bái Đính (Ninh Bình), Tam Chúc (Hà Nam) kết nối với quần thể di tích - thắng cảnh Hương Sơn (Hà Nội) sẽ đưa Ninh Bình mới trở thành tọa độ Phật giáo mới.

Sau khi ba tỉnh hợp nhất, tỉnh “Ninh Bình mới” cũng sẽ nằm ở vị trí chiến lược phía nam Hà Nội, kết nối các trục giao thông lớn của cả đường bộ, đường sắt. Tính chung cả ba địa phương hiện có khoảng 1.500 cơ sở lưu trú với 20.000 phòng nghỉ. Vì thế, nếu biết cách tiếp cận và xây dựng các sản phẩm du lịch phù hợp, du lịch “Ninh Bình mới” sẽ có sức cạnh tranh lớn.

Dù vậy, việc sáp nhập ba tỉnh cũng đặt ra không ít thách thức trong liên kết phát triển du lịch. Hạ tầng giao thông nội vùng và liên vùng tuy đã có cải thiện nhưng việc kết nối giữa các khu, điểm đến du lịch của 3 tỉnh còn rời rạc, du khách mất nhiều thời gian di chuyển. Nguồn nhân lực du lịch của 3 tỉnh cơ bản còn yếu và thiếu, nhất là đội ngũ lao động có kỹ năng nghề, khả năng ngoại ngữ tốt…

Theo ông Bùi Văn Mạnh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình, mục tiêu lớn của liên kết vùng là hình thành một không gian mới, nơi các tuyến giao thông không đơn thuần là con đường, mà chính là sản phẩm du lịch, là cảnh quan kiến trúc, là văn hóa và di sản sống động.

Từ đó, ông Mạnh đề xuất phát triển sản phẩm theo trục chủ đề như: “Con đường di sản: Hương Sơn-Tam Chúc-Tràng An”, “Hành trình tâm linh”, “Du lịch nông nghiệp xanh”; nghiên cứu xây dựng hồ sơ đề cử cụm di sản Vân Long - Kim Bảng - Tam Chúc - chùa Hương là di sản thiên nhiên thế giới…

Đồng chí Trương Quốc Huy, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam khẳng định: “Chúng tôi xác định yếu tố khác biệt là chìa khóa thu hút du khách. Chúng tôi muốn biến những tuyến đường nối Phủ Lý với Hoa Lư, từ Hà Nam đến Tràng An thành hành trình trải nghiệm chứ không chỉ là kết nối hạ tầng. Đó là cách du lịch hiện đại cần đi: Tạo ra cảm xúc và giá trị”.

Mới đây, Hà Nam đã ký kết hợp tác với nhiều đối tác để thúc đẩy phát triển du lịch. Trong đó, chương trình “Hà Nam hai ngày” dự kiến ra mắt vào cuối tuần từ nay đến tháng 9, tập trung khai thác hiệu quả các điểm đến nổi bật và kết nối với Hà Nội, Ninh Bình, Hưng Yên..., góp phần tạo chuỗi giá trị liên kết vùng cho ngành du lịch.

Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam Phan Linh Chi cũng nhấn mạnh vai trò của liên kết vùng trong phát triển các tour theo chủ đề như “Hành trình tâm linh” hay “Du lịch di sản”. Bà cho rằng, tỉnh mới Ninh Bình cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, truyền thông đa nền tảng, phát triển các loại hình như du lịch MICE, du lịch xanh, nghỉ dưỡng cao cấp… để nâng tầm hình ảnh.

Với tốc độ phát triển như hiện nay, các chuyên gia dự báo tổng lượng khách đến 3 tỉnh ước đạt gần 15 triệu lượt, trong đó có hơn 2 triệu lượt khách quốc tế. Doanh thu từ hoạt động du lịch đạt trên 13.400 tỉ đồng.