Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6/12 đặt ra khả năng đóng cửa Chính phủ Mỹ nếu Quốc hội nước này không đạt được một thỏa thuận ngân sách đúng hạn. Trước khi bắt đầu cuộc đàm phán ngân sách giữa hai đảng Cộng hòa và Dân chủ, ông Trump nói nếu việc đóng cửa Chính phủ xảy ra, thì đó sẽ là lỗi của phe Dân chủ.

Hãng tin Reuters cho biết, ông Trump và Quốc hội Mỹ đang đứng trước hạn chót vào nửa đêm ngày thứ Sáu tuần này phải thông qua một đạo luật chi tiêu mới. Nếu không có thỏa thuận nào đạt được, nhiều bộ phận của Chính phủ Mỹ có thể phải ngừng hoạt động.

Vào cuối ngày 6/12, Hạ viện Mỹ đã thúc đẩy một dự luật gia hạn ngân sách liên bang đến ngày 22/12. Theo dự kiến, dự luật này sẽ được Hạ viện bỏ phiếu vào ngày thứ Năm trước khi được chuyển lên Thượng viện.

Nếu dự luật này được lưỡng viện thông qua, thì Quốc hội Mỹ sẽ tiếp tục thảo luận về một thỏa thuận tiếp theo nhằm đảm bảo ngân sách hoạt động cho Chính phủ Mỹ đến tháng 1 năm sau, trước khi đạt được một thỏa thuận cho cả năm tài khóa kết thúc vào ngày 30/9/2018.

Hiện nay, một số nghị sỹ Cộng hòa trong Hạ viện Mỹ đang muốn tăng chi tiêu quốc phòng, song song với giảm các chương trình phúc lợi xã hội. Điều này vấp phải sự phản đối của các nghị sỹ Dân chủ và có thể khiến cuộc đàm phán ngân sách lâm vào bế tắc.

Hạ viện vẫn có thể thông qua dự luật chi tiêu mà không cần sự ủng hộ của bất kỳ nghị sỹ Dân chủ nào. Nhưng ở Thượng viện, các quy định về thủ tục sẽ không cho phép phe Cộng hòa làm được điều tương tự.

Phe Dân chủ đã ra điều kiện rằng để họ ủng hộ dự luật chi tiêu mới, phe Cộng hòa phải đi đến một đạo luật nhằm bảo vệ gần 700.000 người nhập cư không có giấy tờ hợp lệ được đưa vào Mỹ khi còn là trẻ em - những người mà ông Trump tính sẽ trục xuất.

"Những người Dân chủ đang muốn một thứ rất nguy hiểm cho đất nước của chúng ta", ông Trump nói trong một cuộc họp báo tại Nhà Trắng. "Họ đang muốn Chính phủ đóng cửa".

Phản ứng trước tuyên bố này của ông Trump, thủ lĩnh phe Dân chủ tại Hạ viện Nancy Pelosi viết trên Twitter: "Tổng thống Trump là người duy nhất nói về việc Chính phủ đóng cửa. Đảng Dân chủ hy vọng Tổng thống sẽ mở lòng với một thỏa thuận nhằm giải quyết những nhu cầu cấp bách của người dân Mỹ và duy trì hoạt động của Chính phủ".

Trong tình trạng Chính phủ đóng cửa một phần, các dịch vụ công quan trọng vẫn được duy trì, nhưng hàng loạt chương trình sẽ bị gián đoạn, từ hoạt động của các công viên quốc gia, tới các chương trình giáo dục và nghiên cứu khoa học.

Một cuộc thăm dò dư luận do Politico/Morning Consult thực hiện cho thấy 63% cử tri được khảo sát muốn Quốc hội Mỹ tránh để xảy ra đóng cửa Chính phủ, 18% ủng hộ điều này nếu việc đóng cửa Chính phủ giúp các nghị sỹ đạt được mục tiêu chính sách.

Hồi tháng 10/2013, phái bảo thủ trong Đảng Cộng hòa đã nhân sự cần thiết phải thông qua một đạo luật chi tiêu, gây sức ép đòi xóa bỏ đạo luật y tế Obamacare. Nỗ lực này thất bại, nhưng đã khiến Chính phủ Mỹ đóng cửa trong 17 ngày, với hoạt động của hàng loạt cơ quan liên bang bị gián đoạn.

"Đến hẹn lại lên", cuối năm nào Quốc hội Mỹ cũng căng thẳng vì vấn đề thông qua đạo luật chi tiêu. Năm nay, lẽ ra hai đảng Cộng hòa và Dân chủ phải đạt thỏa thuận từ 9 tuần trước, nhưng cuộc tranh cãi giữa họ đến nay vẫn tiếp diễn.