Sở Y tế TP.HCM ngày 24/1 cho biết, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của thành phố đã phát hiện biến thể phụ JN.1 của SARS-CoV-2 đầu tiên trên địa bàn. Biến thể được ghi nhận trong các bệnh nhân nhập viện trong tháng 12/2023 tại TP. HCM.

Kết quả giải mã trình tự gen được tiến hành bởi Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới và Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) từ mẫu bệnh phẩm của 16 bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2, điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trong tháng 12/2023.

Qua đó, ghi nhận có 12/16 bệnh nhân (75%) nhiễm biến thể phụ của Omicron JN.1, ngoài ra có 1 ca nhiễm biến thể JN.1.1; 2 ca BA.2.86.1 và 1 ca XDD. Dấu hiệu đáng lo ngại là số ca nhập viện tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới do Covid-19 có xu hướng gia tăng dần trong 6 tuần gần đây.

Như vậy biến thể phụ JN.1 đã xuất hiện tại TP.HCM sau khi Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ báo cáo đây là biến thể đang phát triển nhanh nhất, và chiếm ưu thế tại Mỹ trong tháng 12/2023. Với kết quả giám sát mới trong tháng 12 thì ngoại trừ biến thể EG.5, các biến thể phụ cần quan tâm khác đều đã phát hiện tại TP. HCM.

JN.1 là một biến thể phụ từ biến thể BA.2.86 của Omicron, được Tổ chức Y tế thế giới phân loại là "biến thể đáng quan tâm" từ ngày 18/12/2023, vì biến thể này đã lây lan nhanh chóng trên toàn cầu, và là nguyên nhân gây gia tăng số ca mắc và tử vong tại một số nước. Hiện nay, Tổ chức Y tế thế giới đang theo dõi 5 biến thể cần quan tâm gồm: XBB.1.5; XBB.1.16; EG.5; BA.2.86 và JN.1.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, JN.1 có những đặc điểm kháng nguyên mới, cho phép virus dễ dàng tấn công vào hệ miễn dịch, dễ lây truyền hơn, do đó đã nhanh chóng chiếm ưu thế trong các biến thể SARS-CoV-2 gây bệnh toàn cầu.

Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cho thấy biến thể này gây bệnh nặng hơn các biến thể phụ khác của Omicron. Nhìn chung, tất cả các biến chủng hiện nay đều gây ra các triệu chứng bệnh Covid-19 tương tự nhau, và mức độ nặng của bệnh phụ thuộc vào tình trạng của hệ miễn dịch, và trạng thái sức khỏe của từng người (có các bệnh nền hay không).

Khảo sát của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ cũng cho thấy, vaccine phòng Covid-19 hiện có, kỹ thuật xét nghiệm chẩn đoán và thuốc điều trị Covid-19 vẫn còn hiệu quả đối với JN.1.

Bản tin cập nhật hàng tháng của Tổ chức Y tế thế giới ngày 19/1/2024 cũng thông tin, trong giai đoạn 28 ngày từ ngày 11/12/2023 đến ngày 7/1/2024, số ca mắc Covid-19 mới trên toàn cầu đã tăng 4% so với khoảng thời gian 28 ngày trước đó, với hơn 1,1 triệu ca mắc mới.

Số ca tử vong mới giảm 26% so với khoảng thời gian 28 ngày trước đó, với 8.700 trường hợp được báo cáo.

Số ca nhập viện mới do Covid-19 và số ca nhập viện vào khoa hồi sức (ICU) trong giai đoạn này đều ghi nhận tang, lần lượt là 40% và 13% với hơn 173.000 và 1.900 ca nhập viện. Tổ chức Y tế thế giới cảnh báo biến thể phụ JN.1 lưu hành nhiều nhất và hiện được 71 quốc gia báo cáo, chiếm khoảng 66% số trình tự được giải mã.

Tại Khu vực Đông Nam Á, báo cáo hơn 26.000 ca nhiễm mới, tăng 379% so với khoảng thời gian 28 ngày trước đó. Năm trong số 11 quốc gia có dữ liệu báo cáo cho thấy số ca mắc mới tăng từ 20% trở lên, với số ca mắc mới cao nhất được báo cáo từ Ấn Độ (15.079 ca mới); Indonesia (8.610 ca mới) và Thái Lan (2.327 ca mới).

Số ca tử vong mới trong 28 ngày trong khu vực đã tăng 564% so với khoảng thời gian 28 ngày trước đó, với 186 ca tử vong mới được báo cáo. Cao nhất được báo cáo từ Ấn Độ (86 ca tử vong mới); Indonesia (72 ca tử vong mới) và Thái Lan (21 trường hợp tử vong mới).

Bộ Y tế Thái Lan cho biết nhiều trường hợp thở máy và tử vong do Covid-19 được ghi nhận là chưa tiêm phòng, hoặc tiêm phòng chưa đủ vaccine theo hướng dẫn.

Tại Việt Nam, ngành Y tế cảnh báo trong bối cảnh Tết Nguyên Đán sắp cận kề, giao lưu, đi lại sẽ tăng cao, nguy cơ gia tăng số ca bệnh và số ca nhập viện do Covid-19 là hiện hữu. Để phòng, chống Covid-19, Ngành y tế khuyến cáo người dân không chủ quan, lơ là và tiếp tục thực hiện các biện pháp theo hướng dẫn của Bộ Y tế để bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng.

Đơn cử như đeo khẩu trang khi đến cơ sở y tế, nơi tập trung đông người, hoặc khi có triệu chứng hô hấp; tiêm phòng vaccine Covid-19 theo khuyến cáo, đặc biệt là đối với những người thuộc nhóm nguy cơ như người cao tuổi, người có bệnh nền…