Triều Tiên “ngạc nhiên” khi ông Trump hủy cuộc gặp thượng đỉnh

Triều Tiên ngày 25/5 nói rằng nước này "ngạc nhiên" khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố hủy cuộc gặp thượng đỉnh dự kiến diễn ra vào ngày 12/6 tại Singapore với nhà lãnh đạo Kim Jong Un. Bình Nhưỡng cũng khẳng định vẫn sẵn sàng gặp Washington bất kỳ lúc nào.

Một tuyên bố được hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA đăng tải dẫn lời Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Triều Tiên Kim Kye Gwan nói nước này tiếp tục theo đuổi hòa bình, đồng thời phát tín hiệu sẽ để Washington có thêm thời gian cân nhắc đàm phán.

"Mục tiêu và ý chí của chúng tôi về làm tất cả mọi thứ vì hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên và của nhân loại vẫn không hề thay đổi. Chúng tôi luôn sẵn sàng dành cho phía Mỹ thời gian và cơ hội, với một tư duy lớn và thoáng mở", tuyên bố viết. "Chúng tôi luôn có thiện chí ngồi vào bàn đàm phán bất kỳ lúc nào, bằng bất kỳ cách nào để giải quyết các vấn đề".

Ngày 24/5, ông Trump tuyên bố hủy cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử đã được lên kế hoạch với ông Kim Jong Un, nhưng để ngỏ khả năng một cuộc gặp khác giữa hai nhà lãnh đạo sẽ diễn ra trong tương lai. Tuy nhiên, ông Trump cũng tuyên bố "quân đội Mỹ sẵn sàng" cho bất kỳ tình huống xung đột nào có thể xảy ra trên bán đảo Triều Tiên.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ám chỉ rằng ông Trump và ông Kim Jong Un để làm mất đi cơ hội có được một cuộc gặp thượng đỉnh thành công bởi họ giao tiếp với nhau thông qua các tuyên bố, dòng trạng thái (tweet) trên mạng xã hội Twitter, và phát ngôn viên. "Rất khó để có thể giải quyết vấn đề ngoại giao, một vấn đề vừa khó khăn vừa nhạy cảm, nếu duy trì cách liên lạc như hiện nay", ông Moon nói trong một tuyên bố.

Ông Trump thì nói với các nhà báo rằng cuộc đối thoại giữa ông với ông Kim Jong Un "cho đến gần đây vẫn tốt".

"Tôi tin là ông Kim Jong Un muốn làm điều đúng đắn", ông Trump nói. "Những chuyện này chỉ xảy ra gần đây và tôi cho là tôi hiểu vì sao lại thế". Ông Trump từ chối giải thích sâu hơn, nhưng vào đầu tuần này, ông nói rằng việc triển khai kế hoạch cho cuộc gặp thượng đỉnh diễn ra suôn sẻ cho tới khi ông Kim Jong Un gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào hôm 8/5.

Mỹ và Trung Quốc đang đối đầu căng thẳng về thương mại và hai vòng đàm phán diễn ra gần đây ở Bắc Kinh và Washington chưa thể hóa giải được mâu thuẫn này.

Vào đêm ngày thứ Năm, Tổng thống Moon đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp với các cố vấn để bàn về các diễn biến mới nhất. Một phát ngôn viên của ông Moon cho biết Chính phủ Hàn Quốc đang "cố gắng để xác định" những dự định của ông Trump là gì.

Trước khi bị hủy, cuộc gặp thượng đỉnh được cả thế giới kỳ vọng này đã được Nhà Trắng xem như một cơ hội hiếm có để ngăn nguy cơ xảy ra một cuộc xung đột quân sự với Triều Tiên và chứng tỏ khả năng của ông Trump trong việc đạt tiến bộ trong một vấn đề mà những người tiền nhiệm của ông hứng thất bại.

Ông Trump đã tỏ ra hào hứng với ý tưởng rằng ông có thể được trao giải Nobel Hòa bình nếu cuộc gặp dẫn tới một thỏa thuận hòa bình Hàn-Triều, hai quốc gia vẫn đang ở trong tình trạng chiến tranh về mặt kỹ thuật. Việc cuộc gặp bị hủy rõ ràng đã lấy đi một cơ hội để ông Trump đạt thành tựu chính sách đối ngoại lớn nhất trong nhiệm kfy Tổng thống.

Với việc hủy cuộc gặp này, ông Trump rốt cục lại rơi vào vòng luẩn quẩn mà các Tổng thống Mỹ không thể thoát ra được trong 25 năm qua: họ không thể thuyết phục Bình Nhưỡng từ bỏ vũ khí hạt nhân - thứ mà Triều Tiên cho là có ý nghĩa sống còn đối với nước này.

Ông Richard Haass, Chủ tịch Hội đồng Quan hệ đối ngoại Mỹ, một cựu quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ thời Tổng thống George W. Bush, cho rằng cuộc gặp thượng đình "đã được báo trước thất bại" vì chính quyền Trump "thổi phồng thái quá về những gì Triều Tiên có thể chấp nhận; vấn đề nằm ở việc Mỹ có chấp nhận một kết quả không phải là sự phi hạt nhân hóa hoàn toàn" của Triều Tiên.