Trump tính chọn “bạn của Putin” làm Ngoại trưởng Mỹ

Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump

ngày 13/12

cho biết dự kiến đề cử ông Rex Tillerson, Tổng giám đốc Exxon Mobil - hãng dầu lửa lớn nhất nước Mỹ - vào cương vị Ngoại trưởng trong chính quyền mới.

Hãng tin Bloomberg nhận định, động thái này có thể dẫn tới một cuộc chiến trong quá trình phê chuẩn ở Thượng viện Mỹ, đặt mối quan hệ giữa “ông trùm” ngành dầu lửa Mỹ với Tổng thống Nga Vladimir Putin và với chính ông Trump vào tâm điểm của sự chú ý.

Một số thượng nghị sỹ thuộc cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đã lên tiếng bày tỏ lo ngại trước việc đưa ông Tillerson trở thành quan chức ngoại giao cấp cao nhất của Mỹ.

Mối lo ngại này chủ yếu tập trung vào mối quan hệ đã kéo dài hai thập niên giữa ông Tillerson với ông Putin.

Theo nguồn tin thân cận, Tillerson đã nhận đề nghị của Trump. Ông sẽ tới tuổi nghỉ hưu bắt buộc tại Exxon là tuổi 65 vào tháng 3 năm nay, và nếu được Thượng viện phê chuẩn, ông sẽ là vị sếp dầu lửa đầu tiên nắm cương vị Ngoại trưởng Mỹ.

Trong một chương trình trả lời phỏng vấn kênh Fox News hôm Chủ Nhật, Trump nói rõ rằng ông sẽ không ngại bảo vệ mối quan hệ của Tillerson với Nga, đồng thời gọi các mối quan hệ toàn cầu của Tillerson là một lợi thế.

Trump thậm chí còn gọi Tillerson là một “người chơi đẳng cấp quốc tế”.

“Và đối với tôi, một lợi thế lớn là ông ấy biết nhiều người chơi khác. Ông ấy hiểu rõ về họ. Ông ấy có nhiều thỏa thuận lớn ở Nga. Ông ấy có những thỏa thuận lớn cho công ty, không phải cho bản thân ông ấy mà là cho công ty”, Trump nói.

Tuy nhiên, nhiều nghị sỹ Cộng hòa không đồng tình với quan điểm này của Trump. Hai thượng nghị sỹ John McCain và Marco Rubio nằm trong số những nghị sỹ đã đặt câu hỏi về mối quan hệ của Tillerson với Putin.

“Là bạn của Putin không phải là một đặc điểm mà tôi kỳ vọng từ một Ngoại trưởng Mỹ”, Rubio viết trên mạng xã hội Twitter.

Trên cương vị sếp Exxon, Tillerson đã có ít nhất 20 cuộc viếng thăm Nhà Trắng trong hai nhiệm kỳ của Tổng thống Obama, bao gồm 5 cuộc viếng thăm sau khi Mỹ tung lệnh trừng phạt đối với Nga vì vai trò của Moscow trong cuộc khủng hoảng ở Ukraine hồi năm 2014.

Trong số những công ty Nga bị Mỹ trừng phạt có Rosneft, hãng dầu lửa quốc doanh khổng lồ mà Exxon ký một thỏa thuận hợp tác chiến lược vào năm 2011. Sự hợp tác này đã bị đình lại vì lệnh trừng phạt.

Dưới sự lãnh đạo của Tillerson, Exxon đã thâu tóm quyền khoan tìm dầu trên diện tích hàng chục triệu mẫu ở Nga, đưa diện tích mà hãng này nắm giữ ở Nga còn lớn hơn ở Mỹ.

Tillerson và Putin lần đầu gặp mặt ở đảo Sahkhalin vào năm 1999, và sau đó ông được trao tặng Huân chương Hữu nghị - một sự công nhận danh dự cấp cao của Nga dành cho công dân nước ngoài.