Hãng tin Reuters dẫn nguồn Tân Hoa Xã sáng nay (16/7) cho biết, Trung Quốc đã di dời giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng biển của Việt Nam. Giàn khoan này được Trung Quốc đơn phương hạ đặt trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam từ đầu tháng 5.

Theo Tân Hoa Xã, giàn khoan Hải Dương 981 được di dời sau khi đã phát hiện thấy có dấu hiệu của dầu khí ở khu vực khoan tìm. Dự kiến, giàn khoan nước sâu trị giá 1 tỷ USD sẽ được di chuyển tới khu vực dự án khoan tìm dầu khí mang tên Hainan Lingshui gần đảo Hải Nam của Trung Quốc. Tân Hoa Xã không đưa ra thông tin cụ thể về thời gian và địa điểm công tác tiếp theo của Hải Dương 981.

Hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc trích một tuyên bố từ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC) nói rằng, Hải Dương 981 đã phát hiện được dấu hiệu có dầu khí trong thời gian khoan tìm. Tuy vậy, tuyên bố này không đưa ra số liệu nào về trữ lượng dự đoán được phát hiện.

“Công ty sẽ đánh giá dữ liệu đã thu thập được và quyết định bước tiếp theo”, tuyên bố viết.

Theo ông Wang Zhen, Phó giám đốc Văn phòng Nghiên cứu chính sách của CNPC, phân tích ban đầu của CNPC về dữ liệu địa chất cho thấy “khu vực [mà Hải Dương 981 đã khoan tìm] có những điều kiện  và tiềm năng cơ bản cho việc khoan tìm dầu, nhưng thử nghiệm khai thác không thể bắt đầu trước khi có đánh giá toàn diện các dữ liệu”.

Tân Hoa Xã nói, Công ty Dịch vụ mỏ dầu Trung Quốc (COSL), trực thuộc Tập đoàn Dầu khí Hải Dương Quốc gia Trung Quốc (CNOOC), đồng thời là đơn vị trực tiếp vận hành giàn khoan Hải Dương 981, cho biết việc khoan tìm dầu đã hoàn tất vào ngày hôm qua (15/7).

Khi mới hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển của Việt Nam, phía Trung Quốc tuyên bố sẽ duy trì giàn khoan này ở khu vực gần quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam cho tới giữa tháng 8. Hiện chưa rõ lý do vì sao Hải Dương 981 lại kết thúc hoạt động phi pháp trong vùng biển của Việt Nam sớm hơn 1 tháng so với kế hoạch. Tân Hoa Xã chỉ nói rằng, tháng 7 là thời gian bắt đầu mùa bão.

Việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển của Việt Nam đã vấp phải sự phản ứng quyết liệt của Việt Nam và sự chỉ trích mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Quan hệ Việt-Trung đã rơi xuống mức thấp nhất kể từ cuộc chiến tranh biên giới 1979 vì sự kiện giàn khoan Hải Dương 981.

Tại hiện trường đặt giàn khoan, Trung Quốc đã cử hàng trăm tàu hộ tống hung hăng nhằm chống lại tàu Việt Nam làm nhiệm vụ thực thi pháp luật. Một phóng viên của hãng tin Reuters cho biết ngày 15/7 đã tận mắt chứng kiến một nhóm tàu Trung Quốc rượt đuổi một con tàu của Việt Nam tại khu vực gần giàn khoan này.

Theo đánh giá của tờ Wall Street Journal, việc Trung Quốc di dời giàn khoan Hải Dương 981 khỏi vùng biển của Việt Nam có thể sẽ giảm bớt căng thẳng trong quan hệ song phương. Phóng viên của báo này đã gọi điện tới COSL để tìm hiểu thông tin nhưng không có ai bắt máy.

Lực lượng cảnh sát biển Việt Nam đã xác nhận với Wall Street Journal về việc Hải Dương 981 được di dời. “Giàn khoan bắt đầu di chuyển lúc 21h hôm qua, về phía đảo Hải Nam của Trung Quốc”, Đại tá Ngô Ngọc Thu, Phó tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam, nói với phóng viên báo này.

Theo ông Thu, toàn bộ tàu bè của Trung Quốc tại hiện trường cũng đã dời đi theo giàn khoan. Ông Thu nói, Việt Nam vẫn duy trì tàu của mình tại hiện trường để theo dõi chặt chẽ việc giàn khoan di chuyển.