Bắc Kinh ngày 2/4 tuyên bố áp thuế quan mới đối với 128 mặt hàng Mỹ, gồm thịt lợn và trái cây, nhằm trả đũa việc Washington dựng hàng rào thuế quan đối với Trung Quốc. Động thái này làm gia tăng khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Hãng tin CNBC dẫn một tuyên bố của Bộ Tài chính Trung Quốc nói việc đánh thuế 128 mặt hàng Mỹ là nhằm đáp trả việc chính quyền Tổng thống Donald Trump đánh thuế nhập khẩu cao đối với thép và nhôm. Quyết định của Trung Quốc bắt đầu có hiệu lực từ ngày 2/4.

Theo đó, thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm thịt lợn và nhôm vụn nhập khẩu từ Mỹ vào Trung Quốc là 25%. Hơn 120 mặt hàng khác sẽ chịu mức thuế 15%.

Tổng cộng, 128 mặt hàng Mỹ bị đánh thuế có tổng kim ngạch nhập khẩu vào Trung Quốc đạt 3 tỷ USD trong năm 2017. Ngoài những mặt hàng kể trên, trong số này còn có rượu vang, nhiều loại hoa quả tươi và khô, các loại hạt, ống thép, ethanol, sâm…

Con số trên chỉ chiếm một phần nhỏ trong kim ngạch thương mại Trung-Mỹ. Trong năm 2016, Trung Quốc nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ đạt 115,6 tỷ USD. Mặc dù vậy, việc đánh thuế này có thể ảnh hưởng mạnh đến nông dân Mỹ, trong đó có một bộ phận không nhỏ cử tri bỏ phiếu cho ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016.

Hàng nông sản Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 20 tỷ USD trong năm 2017. Trong đó, thịt lợn chiếm 1,1 tỷ USD, đưa Trung Quốc trở thành thị trường lớn thứ ba của thịt lợn Mỹ.

Cần nhấn mạnh thêm rằng đây còn chưa phải là động thái của Trung Quốc nhằm trả đũa việc ông Trump lên kế hoạch đánh thuế đối với 60 tỷ USD hàng Trung Quốc vào Mỹ mỗi năm mà nhà lãnh đạo Mỹ công bố hồi tháng 3. Giới phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể đã chuẩn bị biện pháp mạnh hơn để đáp trả kế hoạch đó của Mỹ.

Dù có những ý kiến cho rằng động thái của Trung Quốc là khá "nhẹ", nhưng vẫn có những chuyên gia lo ngại căng thẳng thương mại leo thang Trung-Mỹ có thể gây thiệt hại lớn cho kinh tế toàn cầu.

Nhà kinh tế học được trao giải Nobel Robert Shiller nói rằng sau động thái đánh thuế 128 mặt hàng Mỹ mà Trung Quốc đưa ra, những bất ổn xung quanh các biện pháp "ăn miếng trả miếng" thương mại có thể dẫn tới một cuộc khủng hoảng kinh tế.

"Điều này sẽ kìm hãm sự phát triển trong tương lai, nếu mọi người nghĩ rằng những hành động như thế có thể diễn ra", ông Shiller nói với CNBC.

Tuy có hành động trả đũa Mỹ, Bắc Kinh thời gian qua vẫn kêu gọi Washington giải quyết bất đồng về thương mại và thuế quan thông qua đối thoại và đàm phán.