Trung Quốc ngày 11/9 tuyên bố miễn thuế quan bổ sung 25% áp từ năm ngoái đối với nhiều mặt hàng Mỹ. Đây được xem là một động thái nhằm hạn chế ảnh hưởng của thương chiến đối với kinh tế Trung Quốc mà không phải giảm thuế quan đối với những mặt hàng nông sản quan trọng của Mỹ như đậu tương và thịt lợn.

Hãng tin Bloomberg dẫn tuyên bố đăng tải trên website của Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết dược phẩm và dầu nhờn là hai trong số những mặt hàng được miễn thuế quan nói trên. Đợt miễn thuế này áp dụng với tất cả 16 loại sản phẩm, từ thức ăn cho cá tới thuốc trừ sâu, có hiệu lực từ ngày 17/9/2019 đến 16/9/2020.

Thuế quan 25% này là đợt áp thuế quan đầu tiên của Trung Quốc nhằm trả đũa việc Mỹ áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc, được Bắc Kinh triển khai từ tháng 7 năm ngoái đối với 50 tỷ USD hàng hóa Mỹ.

Ở đầu bên kia của thương chiến, Mỹ cũng đã có một số đợt dỡ thuế quan áp lên hàng hóa Trung Quốc. Từ tháng 12/2018 đến nay, Văn phòng Thương mại Mỹ (USTR) đã công bố 6 đợt miễn thuế quan trừng phạt đối với tổng cộng 34 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.

Danh sách miễn thuế quan vừa công bố chỉ chiếm một phần nhỏ trong danh sách hơn 5.000 loại hàng hóa Mỹ đã bị Trung Quốc áp thuế trả đũa. Những mặt hàng nông sản chủ lực của Mỹ như đậu tương, ngô hay thịt lợn vẫn nằm trong danh sách bị áp thuế.

Vào giữa tháng 9 này, các quan chức thương mại cấp thứ trưởng của Trung Quốc sẽ tới Washington để có các cuộc thảo luận với những người đồng cấp Mỹ. Đây sẽ là cuộc gặp chuẩn bị cho vòng đàm phán cấp cao dự kiến cũng diễn ra ở Washington vào đầu tháng 10 với sự tham gia của Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, Đại diện thương mại Mỹ (USTR) Robert Lighthizer và Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Steven Mnuchin.

Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) dẫn nguồn thạo tin nói rằng Trung Quốc có thể mua thêm hàng hóa nông sản nhằm đạt một thỏa thuận thương mại tốt hơn với Mỹ.

Tuy nhiên, cố vấn thương mại cấp cao của Tổng thống Donald Trump là ông Peter Navarro ngày 10/9 đã kiềm chế những kỳ vọng về vòng đàm phán sắp tới, kêu gọi nhà đầu tư, doanh nghiệp và công chúng kiên nhẫn trong vấn đề tìm giải pháp cho thương chiến Mỹ-Trung.

Bắc Kinh từng nói sẽ xem xét miễn thuế quan trả đũa đối với những sản phẩm Mỹ mà Trung Quốc khó tìm nguồn hàng thay thế.

Từ ngày 2/9 đến ngày 18/10, Bộ Tài chính Trung Quốc sẽ tiếp nhận đơn đề nghị của các doanh nghiệp nhập khẩu xin miễn thuế quan đối với các mặt hàng Mỹ trong danh sách áp thuế 60 tỷ USD. Tiếp đó, cơ quan này dự kiến sẽ tiến hành một đợt rà soát miễn thuế đối với các sản phẩm kế hoạch áp thuế quan thứ ba, nhưng chưa đưa ra một mốc thời gian cụ thể.

Trong cuộc chiến thương mại kéo dài một năm rưỡi qua, Trung Quốc đã có 3 kế hoạch áp thuế trả đũa lên hàng hóa Mỹ, lần lượt có trị giá 50 tỷ USD, 60 tỷ USD, và 75 tỷ USD. Về phần mình, Mỹ đã công bố các kế hoạch áp thuế lên tổng cộng 550 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.

Gần đây nhất, hai bên đã áp thuế hàng hóa lẫn nhau vào ngày 1/9. Mỹ dự định sẽ có một đợt nâng thuế nữa vào ngày 1/10. Sau đó, hai nước dự kiến sẽ có một đợt áp thuế hàng hóa lẫn nhau nữa vào ngày 15/12.

Chiến lược áp thuế quan của Trung Quốc lên hàng hóa Mỹ nhằm mạnh vào các mặt hàng nông sản và chế tạo đến từ các tiểu bang giữ vai trò then chốt trong chiến thắng bầu cử 2016 của Tổng thống Trump. Đây được xem là cách làm nhằm mục đích gây suy giảm khả năng tái cử của ông Trump trong cuộc bầu cử vào năm 2020.

Dù miễn thuế trả đũa đối với nhiều hàng hóa Mỹ, khó có chuyện Trung Quốc sẽ rút lại thuế áp lên những mặt hàng quan trọng như đậu tương hay ôtô của đối phương.