TS. Nguyễn Đình Cung: “Xuất hiện biểu hiện kháng cự chống lại xu thế cải cách”
“Những ưu tiên chống dịch trong gần 2 năm qua đã làm chùng lại tốc độ cải cách, cải thiện môi trường kinh doanh. Thậm chí, có một số biểu hiện kháng cự, làm chậm quá trình cải cách và nỗ lực phục hồi một số quyền lợi đã mất ở một số bộ, cơ quan”, TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương nhận định…
Phát biểu tại Hội nghị “Triển khai Nghị quyết số 02/NQ-CP: Thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội” do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tổ chức ngày 3/3, TS Cung nhấn mạnh Nghị quyết 02 được ban hành đầu năm nay có ý nghĩa đặc biệt quan trọng cho Việt Nam để phục hồi và gia tăng tăng tốc độ tăng trưởng sau đại dịch.
Tuy nhiên, sau 2 năm chùng lại vì Covid-19, có những biện pháp chống dịch khá cực đoan được áp dụng ở đâu đó đã khơi dậy một số giải pháp kiểm soát doanh nghiệp đã bị bãi bỏ từ lâu.
Thậm chí, có một số biểu hiện kháng cự, làm chậm quá trình cải cách và nỗ lực phục hồi lại một số quyền lợi đã mất ở một số bộ, cơ quan… hay động thái phục hồi lại một số điều kiện kinh doanh đã được bãi bỏ.
“Cộng đồng doanh nghiệp đã chịu tác động nặng nề của đại dịch và họ đang rất cần một môi trường kinh doanh thuận lợi hơn, an toàn hơn, giảm thiểu mọi chi phí để phục hồi, mở rộng đầu tư kinh doanh. Các nỗ lực tiếp tục cải cách, cải thiện môi trường kinh doanh lúc này là thật đúng thời điểm”, ông Cung nhấn mạnh.
Cụ thể hơn về những bất cập doanh nghiệp đang phải gánh chịu, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, VASEP cùng 6 hiệp hội ngành hàng khác vừa có công văn gửi Chính phủ và các cơ quan liên quan đề nghị sớm giải quyết bất cập, vướng mắc trong thu phí sử dụng hạ tầng, dịch vụ, tiện ích công cộng khu vực cảng biển tại TP.HCM.
“Đại dịch Covid-19 làm đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất – kinh doanh. Vì vậy, doanh nghiệp cần có các hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế vượt qua khủng hoảng hơn là làm gia tăng thêm chi phí như thế này”, ông Nam thẳng thắn.
Theo vị đại diện VASEP, việc thu phí sử dụng hạ tầng, dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu, cảng biển tại TPHCM theo Nghị quyết số 10/2020/NQ-HĐND kể từ ngày 1/4/2022 với mức phí khá cao là bất hợp lý
“Chúng tôi kiến nghị Chính phủ có ý kiến với HĐND và UBND TP.HCM xem xét chưa triển khai thực hiện thu các loại phí nói trên đến hết 31/12/2022 để tạo điều kiện cho doanh nghiệp cắt giảm chi phí, phục hồi sản xuất kinh doanh theo chủ trương của Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp khắc phục khó khăn do dịch bệnh Covid-19 gây ra”, ông Nam kiến nghị.
Theo đó, đại diện VASEP đề nghị điều chỉnh các mức phí theo hướng công bằng, tương đương với các địa bàn khác nhằm không tạo thêm gánh nặng chi phí, gánh nặng thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.
Cùng với đó, TP.HCM công bố chính thức thời gian bắt đầu và kết thúc thu phí cảng biển cũng như kế hoạch sử dụng nguồn thu từ các khoản phí trên theo đúng quy định của Điều 8, Luật Phí và Lệ phí là thu để cơ bản bù đắp chi phí đã đầu tư.
Trong bối cảnh cải cách môi trường kinh doanh chững lại từ năm 2020 do tác động từ Covid-19, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho rằng, việc Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị quyết 02 thể hiện rõ thông điệp mạnh mẽ về cải cách, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; tạo nhiềm tin về sự đồng hành của doanh nghiệp.
“Đặc biệt, trong bối cảnh doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh, những nỗ lực về cải cách môi trường kinh doanh được kỳ vọng là những giải pháp phi tài chính hiệu quả, có tính bền vững, là trợ lực hữu hiệu cho doanh nghiệp phục hồi và phát triển”, Thứ trưởng Đông nhấn mạnh.
Một số vấn đề và nội dung trọng tâm cải cách cho giai đoạn 2022-2025 tại Nghị quyết 02/NQ-CP:
1) Cải thiện các yếu tố của môi trường kinh doanh theo hướng giảm số lượng thủ tục, thời gian, chi phí và rủi ro cho doanh nghiệp.
2) Cắt giảm danh mục ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện và cải cách điều kiện kinh doanh.
3) Dỡ bỏ rào cản đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh do chồng chéo, mâu thuẫn, không hợp lý, khác biệt của các quy định pháp luật.
4) Tiếp tục thúc đẩy cải cách quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
5) Đẩy mạnh cải cách về đăng ký đất đai và đổi mới quản lý hành chính đất đai.
6) Thúc đẩy chuyển đổi số đồng bộ với cải cách hành chính.
7) Đẩy mạnh phân cấp, trao quyền cho địa phương và kiểm tra, giám sát.
8) Chú trọng các giải pháp hỗ trợ người dân và doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh, khắc phục các tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19.
9) Tạo lập thể chế khuyến khích đổi mới, sáng tạo.