Ngày 29/11, Bộ Y tế tổ chức mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới Phòng, chống AIDS 1/12 với chủ đề "Công bằng, bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS - Hướng tới chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030".

CUỘC CHIẾN CHỐNG HIV/AIDS VẪN CÒN NHIỀU THÁCH THỨC

Phát biểu tại chương trình, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, Chủ tịch Ủy ban quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm, cho biết HIV/AIDS là một đại dịch nguy hiểm, là mối hiểm họa đối với tính mạng, sức khỏe con người và tương lai nòi giống. Phòng, chống HIV/AIDS là mối quan tâm lớn của toàn nhân loại.

Nhận thức rõ sự nguy hiểm của HIV/AIDS, những năm qua, thế giới đã cùng chung tay ứng phó hiệu quả với đại dịch này. Nhiều tiến bộ khoa học đã được phát minh; nhiều sáng kiến và mô hình tốt đã được triển khai và nhân rộng; hàng trăm triệu người đã tránh khỏi lây nhiễm HIV; hàng chục triệu người đã tránh khỏi tử vong do HIV/AIDS.

Theo Phó Thủ tướng, tại Việt Nam, công tác phòng, chống HIV/AIDS đã đạt được những thành tựu quan trọng. Nhìn chung, Việt Nam đã đạt được mục tiêu: Giảm số người nhiễm HIV; giảm số người chuyển sang giai đoạn AIDS và giảm số người tử vong do AIDS.

Việt Nam đã cùng cộng đồng quốc tế thông qua tuyên bố chính trị với mục tiêu: "Chấm dứt các bất bình đẳng và trở lại đúng hướng để kết thúc dịch bệnh AIDS vào năm 2030".

Tuy nhiên, cuộc chiến chống HIV/AIDS vẫn còn nhiều thách thức. Do đó, để đạt được mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đề nghị các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương, các tổ chức chính trị-xã hội xác định công tác phòng, chống HIV/AIDS là một nội dung trong chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội.

Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, tăng cường đầu tư, phân bổ ngân sách, bảo đảm tài chính cho công tác phòng, chống HIV/AIDS.

Đồng thời, rà soát, bổ sung, hoàn thiện pháp luật về phòng, chống HIV/AIDS bảo đảm phù hợp, đồng bộ. Ban hành cơ chế, chính sách, tạo môi trường thuận lợi để tăng cường sự tham gia của các tổ chức, cá nhân; tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng thông tin, tuyên truyền, giáo dục, nhất là chống kỳ thị, phân biệt đối xử liên quan đến HIV/AIDS.

Đối với ngành Y tế, Phó Thủ tướng đề nghị cần huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, các thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0 cho phòng, chống HIV/AIDS. Tập trung triển khai các giải pháp chuyên môn phòng, chống HIV/AIDS, ưu tiên các cơ sở, địa bàn có nguy cơ lây nhiễm cao.

Đặc biệt, cần tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS. Huy động sự tham gia của y tế tư nhân trong điều trị dịch bệnh. Nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ và có chính sách đãi ngộ thỏa đáng cho đội ngũ làm công tác phòng, chống HIV/AIDS.

Hơn hết, những người đang sống chung với HIV cần có cái nhìn tích cực, tư duy mới về việc sống chung với HIV, thúc đẩy quyền lợi và chăm sóc sức khỏe cho bản thân và những người cùng hoàn cảnh; hướng tới một xã hội không còn phân biệt và một tương lai không còn HIV/AIDS.

Phó Thủ tướng khẳng định Chính phủ Việt Nam cam kết tiếp tục ưu tiên nguồn lực, xây dựng các chính sách đồng bộ và chỉ đạo triển khai hiệu quả hơn nữa công tác phòng, chống HIV/AIDS. Đồng thời, kêu gọi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, người dân và sự phối hợp, hỗ trợ của cộng đồng quốc tế.

DỒN TỔNG LỰC ĐỂ ỨNG PHÓ VỚI HIV

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, sau gần 35 năm triển khai thực hiện, chương trình phòng, chống HIV/AIDS đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Việt Nam trở thành một trong những điểm sáng về công tác phòng, chống HIV/AIDS tại khu vực và toàn cầu.

Năm 2024, toàn quốc có gần 48.000 người tham gia điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, có gần 70.000 người được điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP).

Năm 2023, Việt Nam là quốc gia dẫn đầu Châu Á - Thái Bình Dương về số người được điều trị PrEP, giúp kiểm soát được 97% người sử dụng tránh được nguy cơ lây nhiễm HIV. Chương trình tư vấn và xét nghiệm HIV được triển khai từ cơ sở y tế đến cộng đồng với nhiều mô hình đa dạng, hàng năm cung cấp dịch vụ tư vấn và xét nghiệm HIV cho khoảng hơn 2 triệu lượt người, phát hiện khoảng 11.000 trường hợp nhiễm HIV.

Điều trị HIV/AIDS đạt được nhiều thành tựu, hiện tại toàn quốc có gần 183.000 bệnh nhân được điều trị ARV. Việt Nam cũng là một trong những nước đứng đầu thế giới về chất lượng điều trị HIV với trên 97% người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng HIV có tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện.

Cũng tại chương trình, ông Eamonn Murphy, Giám đốc Chương trình phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS khu vực châu Á - Thái Bình Dương và khu vực Đông Âu và Trung Á, cho rằng bây giờ chính là lúc Việt Nam cần dồn tổng lực để đẩy mạnh ứng phó với HIV nhằm thực hiện được mục tiêu của quốc gia.

Các can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV có hiệu quả cao cần được mở rộng hơn nữa. Khoảng trống còn lớn giữa số người được chẩn đoán nhiễm HIV và số người tham gia điều trị kháng HIV cần được lấp đầy.

Các hành động để giảm kỳ thị, phân biệt đối xử và đảm bảo mọi người dân có nhu cầu đều có thể tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV cần phải mạnh mẽ hơn nữa.

Để làm được như vậy, Việt Nam sẽ cần gia tăng nỗ lực trong công tác xây dựng chính sách và phối hợp liên ngành phòng, chống HIV.