Góp ý đối với Dự thảo Nghị sửa đổi một số điều Nghị định 98/2021/NĐ-CP về quản lý trang thiết bị y tế, VCCI cho rằng, các doanh nghiệp phản ánh quy định về kê khai giá thiết bị y tế tạo ra gánh nặng vô cùng lớn do khối lượng trang thiết bị y tế rất nhiều (nhiều loại trang thiết bị và nhiều cấu hình, phụ kiện thay đổi trong một trang thiết bị) và giá cả dễ thay đổi do ảnh hưởng từ yếu tố tỷ giá và các chi phí khác.

Cùng đó, mục tiêu quản lý của quy định về kê khai, niêm yết giá thiết bị y tế cũng chưa rõ ràng. Quy định về kê khai giá có mục đích giúp cơ quan nhà nước nắm bắt được tình hình giá cả của sản phẩm, từ đó có thể đề xuất các biện pháp quản lý giá phù hợp nếu giá cả có biến động bất thường.

Điều này là đặc biệt quan trọng với các sản phẩm, dịch vụ có lượng tiêu thụ đặc biệt lớn, liên tục và dành cho phần lớn dân số, chẳng hạn như giá khám chữa bệnh, giá vận tải hành khách đường bộ, đường sắt…; trong khi đó, phần lớn đối tượng mua sắm và sử dụng trang thiết bị y tế là các đơn vị công hoặc cơ sở y tế, vốn có khả năng đàm phán và lựa chọn nhà cung cấp với giá thành phù hợp.

Nếu liên quan đến đấu thầu, việc xác định giá gói thầu trong mua sắm đầu thầu công có thể xử lý thông qua các biện pháp niêm yết giá, cung cấp thông tin chi tiết về giá trúng thầu (chi tiết đến từng mặt hàng).

Từ các lý do trên, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bỏ quy định về kê khai giá.

Trong trường hợp không bỏ quy định trên, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc 4 điểm như sau.

Thứ nhất, Dự thảo quy định Bộ Y tế ban hành Danh mục trang thiết bị y tế phải kê khai giá. Để làm cơ sở xây dựng danh mục sau này, đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung nguyên tắc xây dựng danh mục, có thể sử dụng tiêu chí (i) thiết yếu với hoạt động khám chữa bệnh; (ii) có mức độ chi trả cao; (iii) ảnh hưởng lớn đến an sinh xã hội nếu giá cả tăng cao bất thường.

Thứ hai, việc kê khai giá theo đúng nguyên tắc của pháp luật về giá (Điều 1.10 Nghị định 149/2016/NĐ-CP), tức là chủ thể kinh doanh bán theo phương thức nào (bán buôn hay bán lẻ) thì kê khai theo giá đó. Quy định như vậy nhằm tránh tình trạng trong thời gian qua, một số doanh nghiệp phản ánh rằng dù họ không thực hiện hoạt động bán lẻ nhưng vẫn phải kê khai giá bán lẻ.

Thứ ba, việc kê khai giá có mục đích nhằm đáp ứng yêu cầu thu thập thông tin của cơ quan nhà nước, trong khi giá bán (đặc biệt là bán buôn) là vấn đề nhạy cảm trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Việc công khai tất cả thông tin lên cùng một cổng thông tin và cho phép nhiều đơn vị khác cùng xem được, trong đó có đối thủ kinh doanh là không hợp lý. Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng cơ quan nhà nước là bên duy nhất thu thập và nắm giữ các thông tin kê khai giá (còn việc kê khai vẫn có thể thực hiện qua cổng thông tin như thời gian vừa qua).

Thứ tư, việc niêm yết giá đang được áp dụng với cả tổ chức sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, bản chất của việc niêm yết giá là nhằm cung cấp thông tin cho người tiêu dùng trước khi đưa ra quyết định mua.

Thực tế, các đơn vị mua sắm trang thiết bị chỉ làm việc với các nhà phân phối cuối cùng. Giá bán đến tay người mua sẽ là giá từ các nhà phân phối cuối cùng, chứ không phải giá của đơn vị sản xuất hay đơn vị bán buôn. Cũng cần lưu ý rằng giá bán từ các tổ chức sản xuất, bán buôn có sự thay đổi rất khác nhau, phụ thuộc vào đầu mối nhận hàng (do chiết khấu, ưu đãi…).

VCCI cho rằn việc yêu cầu các tổ chức sản xuất hoặc bán buôn phải niêm yết giá là không phù hợp và khó khả thi. Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng chỉ các tổ chức, cá nhân có hoạt động bán hàng đến người dùng cuối (cơ sở y tế, cửa hàng thuốc, người tiêu dùng…) mới có trách nhiệm niêm yết giá.