Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có một số ý kiến góp ý dự thảo Báo cáo Đánh giá tác động các chính sách đề nghị xây dựng Luật Giá sửa đổi của Bộ Tài chính.

Đáng chú ý, trong bản góp ý trên, VCCI nhấn mạnh: việc đặt ra yêu cầu về điều kiện kinh doanh khắt khe hơn đối với doanh nghiệp thẩm định giá như tăng số lượng thẩm định viên về giá trong doanh nghiệp, yêu cầu các thành viên góp vốn đều là thẩm định viên về giá hay đặt ra điều kiện đối với người đại diện theo pháp luật, đều chưa đủ bằng chứng là sẽ nâng cao chất lượng dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp, trong khi chịu trách nhiệm cho chất lượng của Báo cáo thẩm định vẫn là cá nhân thẩm định viên về giá. 

VCCI cũng lưu ý, dự thảo đề xuất nâng cao điều kiện kinh doanh của doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực thẩm định giá, dự kiến số lượng doanh nghiệp thẩm định giá sẽ bị thu hẹp lại. Điều này sẽ tác động đáng kể đến thị trường cạnh tranh và quyền lựa chọn của khách hàng. 

Ngoài ra, về loại bỏ loại hình công ty cổ phần đối với doanh nghiệp thẩm định giá, VCCI cho rằng, hiện nay có khoảng 46% doanh nghiệp là công ty cổ phần. Đây là số lượng doanh nghiệp khá lớn sẽ phải chuyển đổi sang loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn.

“Dự thảo mới chỉ đưa ra giải thích có tính lý thuyết “trách nhiệm luôn gắn với cá nhân và cả doanh nghiệp thì việc có quy định mô hình doanh nghiệp thẩm định giá là công ty cổ phần sẽ không phù hợp” mà chưa có đánh giá về thực tiễn. Đề xuất chính sách này tác động rất lớn đến doanh nghiệp thẩm định giá, vì vậy cần được đánh giá một cách thận trọng”, VCCI lưu ý.

Luật Giá đã được triển khai và thi hành hơn 9 năm, khoảng thời gian này đủ dài để đánh giá về mức độ tác động của doanh nghiệp thẩm định giá ở loại hình công ty cổ phần đối với hoạt động thẩm định giá. Theo phân tích của VCCI, theo lý thuyết, mô hình công ty cổ phần và trách nhiệm hữu hạn cơ bản không khác biệt, vì đều hoạt động dưới chế định trách nhiệm hữu hạn, cho dù công ty cổ phần có số cổ đông có thể lớn hơn. Thực tiễn tại Việt Nam, số cổ đông của một công ty cổ phần tương tự như trách nhiệm hữu hạn, ít khi nhiều hơn 50 thành viên.

VCCI đề nghị ban soạn thảo làm rõ hơn vấn đề “hoạt động của các công ty cổ phần thẩm định giá có những bất cập, khó khăn nào đến mức buộc phải loại bỏ loại hình doanh nghiệp này”. Dự thảo không cung cấp thông tin thực tiễn này, vì vậy lý do đưa ra đề xuất này chưa thực sự thuyết phục.

Trước đó, để khắc phục những tồn tại, hạn chế, bất cập sau hơn nhiều thực hiện Luật giá số 11/2012/QH13, Bộ Tài chính đề xuất sửa Luật Giá, trong đó có quy định về thẩm định giá và đang lấy ý kiến các đơn vị liên quan.

Liên quan đến điều kiện cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá, dự thảo đánh giá, các quy định hiện hành về điều kiện cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá đang quá “mở”, khiến cho việc thành lập và cấp phép hoạt động của các doanh nghiệp thẩm định giá trở nên dễ dàng.

Các doanh nghiệp thẩm định giá có chất lượng dịch vụ không tốt, cạnh tranh bằng cách hạ giá dịch vụ. Loại hình công ty cổ phần không phù hợp với tính chất của hoạt động thẩm định giá.

Do đó, Bộ Tài chính đưa ra hai đề xuất chính sách. Thứ nhất, nâng cao điều kiện được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá. Cụ thể, điều kiện về số lượng của thẩm định viên về giá từ 03 lên 05 người, các thành viên góp vốn đều là thẩm định viên về giá, điều kiện của giám đốc chi nhánh tương ứng với điều kiện của giám đốc doanh nghiệp. Thứ hai, bỏ hình thức công ty cổ phần đối với doanh nghiệp thẩm định giá.