Đây là một trong những nội dung mới đáng chú ý của dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 140/2016/NĐ-CP ngày 10/10/2016 của Chính phủ về lệ phí trước bạ vừa được Bộ Tài chính ban hành.

CÁC BÊN ĐƯỢC HƯỞNG LỢI GÌ?

Kinh nghiệm các nước cho thấy, để khuyến khích việc sản xuất và sử dụng xe ô tô điện chạy pin, một số nước đã thực hiện miễn lệ phí đăng ký phương tiện hoặc thuế phương tiện đối với xe ô tô điện chạy pin như Hy Lạp, Hungary, Hà Lan, Ba Lan… Một số nước giảm hoặc thu ở mức thấp như giảm 50% tại Trung Quốc, tại Pháp giảm 50-100% tuỳ từng địa phương. Phần Lan chỉ thu ở mức thấp 2,7% trong khi xe chạy xăng, áp mức lệ phí cao nhất là 48,9%...

Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất một số phương án mức thu lệ phí trước bạ; trong đó, quyết định phương án thu lệ phí trước bạ lần đầu bằng 50% mức thu với ô tô chạy xăng, dầu cùng có số chỗ ngồi, tương đương từ 5-7,5%, trong vòng 5 năm kể từ ngày Nghị định có hiệu lực. Đồng thời, lệ phí trước bạ từ lần thứ 2 trở đi với mức thu bằng mức thu đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi, ở mức 2%.

Theo bộ này, việc quy định mức ưu đãi thu lệ phí trước bạ đối với ô tô điện chạy pin bằng 50% so với lệ phí trước bạ đối với ô tô truyền thống, sẽ làm giảm chi phí khi đăng ký sở hữu xe ô tô. Từ đó, kích thích người tiêu dùng lựa chọn loại xe này.

Chẳng hạn, với cùng phân khúc xe ôtô chở người dưới 9 chỗ ngồi, trong khi ôtô truyền thống chạy bằng xăng hiện chịu mức thu lệ phí trước bạ 10-15% tùy từng địa phương thì theo đề xuất của Bộ Tài chính, lệ phí trước bạ với ô tô điện theo đó sẽ chịu mức thu 5-7,5%.

Giả sử với ôtô điện chạy bằng pin có giá trị 600 triệu đồng thì khi đăng ký quyền sở hữu, thông thường chủ xe phải nộp 60-90 triệu đồng. Nhưng nếu được giảm 50% chỉ phải nộp 30-45 triệu đồng thì số tiền người dùng được hưởng lợi tuỳ giá trị của xe, xe có giá trị cao hơn thì mức hưởng lợi cao hơn.

Đối với doanh nghiệp, việc quy định mức ưu đãi thu lệ phí trước bạ đối với ô tô điện chạy pin bằng 50% lệ phí trước bạ với ô tô truyền thống, sẽ kích thích người tiêu dùng sử dụng loại xe này. Từ đó, hỗ trợ các nhà phân phối đẩy mạnh tiêu thụ dòng xe thân thiện với môi trường và góp phần giúp doanh nghiệp yên tâm tiếp tục đầu tư sản xuất, lắp ráp ô tô điện chạy pin.

Hiện xu hướng của các nước trên thế giới ưu tiên phát triển và sử dụng dòng xe điện chạy pin ngày càng gia tăng. Năm 2020, xe ô tô điện chạy pin chiếm 2/3 lượng xe ô tô điện đăng ký mới. Xe ô tô điện chạy pin sử dụng những vật liệu có lợi cho môi trường và có nhiều tiện ích, như tiết kiệm chi phí, không phát thải khi sử dụng ngoài môi trường, giảm tiếng ồn, có tác dụng trong việc cải thiện chất lượng không khí.

Tuy nhiên, tại Việt Nam, số lượng ô tô điện còn khá khiêm tốn. Theo lý giải của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam, một trong những nguyên nhân khiến do thiếu hạ tầng giao thông như các trạm sạc, điểm đỗ xe tĩnh, quỹ đất để bố trí trạm sạc. Vì vậy, ngoài chính sách ưu đãi về lệ phí trước bạ, cần nâng cấp hạ tầng, phát triển hệ thống trạm sạc.

GIẢM THU NGÂN SÁCH KHOẢNG 9.000 TỶ/NĂM

Đánh giá tác động của chính sách lên thu ngân sách thời gian tới, Bộ Tài chính đưa ra 3 phương án áp mức lệ phí trước bạ với ô tô điện chạy bằng pin, đó là miễn 100% phí trước bạ; giảm 50% phí trước bạ; giữ nguyên như hiện hành, để so sánh về mức tác động đến thu ngân sách. Sau khi cân nhắc tác động tích cực, tiêu cực đối với người tiêu dùng, doanh nghiệp và ngân sách, Bộ Tài chính quyết định chọn phương án giảm 50% lệ phí trước bạ.

Theo phân tích của Bộ Tài chính, hiện nay trong nước mới chỉ có doanh nghiệp duy nhất sản xuất xe ôtô điện chạy pin là VinFast với công suất sản xuất, lắp ráp 250.000 xe một năm.

Giả định sản lượng tiêu thụ xe ô tô điện sau khi chính sách ban hành là 250.000 xe một năm, giá xe (chưa gồm pin) là 690 triệu đồng, mức thu lệ phí trước bạ lần đầu là 5%. Bộ Tài chính giả sử số lượng tiêu thụ xe ô tô điện tăng lên tương ứng với số lượng xe ô tô chạy xăng dầu giảm đi, giá tính lệ phí trước bạ bình quân đối với xe ô tô chạy xăng, dầu bằng với xe điện.

Bộ Tài chính đánh giá 3 phương án lệ phí trước bạ với ô tô điện chạy bằng pin lên thu ngân sách

Việc miễn lệ phí trước bạ tác động rất lớn đến số thu và ảnh hưởng lớn đến ngân sách Nhà nước của địa phương. Do đó, Bộ Tài chính đánh giá phương án giảm 50% là phù hợp.

Mặt khác, theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam, lượng xe điện hoá đăng ký tính đến hết 2020 chỉ khoảng 1.000 chiếc, chiếm tỷ lệ rất nhỏ khoảng 0,16% tổng số xe ô tô đăng ký lệ phí trước bạ. Nếu ưu đãi lệ phí trước bạ với ô tô điện, nhu cầu sử dụng tăng chủ yếu ở đô thị lớn nơi có hạ tầng giao thông phát triển nên số ô tô điện tăng không quá lớn.