Vì sao Formosa hoãn vận hành nhà máy 10 tỷ USD tại Hà Tĩnh?

Đại diện tập đoàn Formosa của Đài Loan ngày 15/6 đã xác nhận với trang tin Focus Taiwan rằng việc đưa vào vận hành nhà máy thép tại Hà Tĩnh, Việt Nam của Formosa đã bị hoãn lại, và đáng chú ý là hiện vẫn chưa có thời điểm cụ thể cho việc khởi động nhà máy.

Cụ thể, theo ông Chang Fu-ning, Phó chủ tịch Công ty Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS) nói rằng lò số 1 của tổ hợp luyện thép nằm ở khu kinh tế Vũng Áng sẽ không đi vào hoạt động từ ngày 25/1 như dự kiến ban đầu.

Trước khi Formosa đưa ra lời xác nhận này với Focus Taiwan, truyền thông Đài Loan đã đưa tin Formosa buộc phải hoãn đưa lò luyện thép số 1 đi vào vận hành, do cơ quan chức năng Việt Nam yêu cầu Formosa phải nộp 70 triệu USD tiền thuế mà phía Việt Nam cho rằng Formosa còn thiếu.

Ngoài ra, cũng có thông tin cho rằng việc hoãn vận hành nhà máy thép cũng do cơ quan chức năng của Việt Nam cần thêm thời gian để xử lý đơn xin đưa nhà máy vào sản xuất của Formosa.

Ông Chang nói, Formosa đã trao đổi với Bộ Tài chính Việt Nam về cáo buộc Formosa chưa đóng đủ thuế.

Ông cũng cho hay, ban quản lý nhà máy thép Formosa Hà Tĩnh đang thảo luận để tìm hướng đi giải quyết vụ việc.

Trao đổi với phóng viên của hãng tin BBC, ông Chang nói: "Chúng tôi vẫn hoạt động bình thường ở đây, chẳng có gì là đình chỉ hoạt động cả. Chỉ là chúng tôi ngừng việc khánh thành sản xuất một chút. Chúng tôi cần sự cho phép của Chính phủ Việt Nam".

"Chúng tôi đang nộp hồ sơ xin phép đây. Chúng tôi đã lên kế hoạch bắt đầu sản xuất thép cuối tháng 6, nhưng giờ chúng tôi cần nói chuyện với Chính phủ".

"Có thể việc tạm hoãn này sẽ kéo dài 2 - 3 tháng nhưng chúng tôi chắc chắn sẽ đi vào sản xuất. Nhà máy đã xây xong rồi, sao lại không được vận hành? Chúng tôi cần phải đăng ký xin một giấy phép bảo vệ môi trường. Việc này không liên quan gì đến chuyện cá chết cả", ông Chang nói với BBC.

Theo Focus Taiwan, một số nguồn tin nói rằng, việc Formosa hoãn vận hành nhà máy thép có thể sẽ là một đòn giáng vào chính sách “hướng Nam” mới của chính quyền Đài Loan. Đây là chính sách nhằm tăng cường quan hệ với thêm nhiều đối tác trong khu vực, đặc biệt là các nước trong Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

Cũng theo nguồn tin này, động thái trên của Formosa khiến nhiều nhà đầu tư Đài Loan đang hoạt động ở Việt Nam bất ngờ, đồng thời hy vọng chính quyền Đài Loan sẽ vào cuộc để giúp giải quyết vấn đề.

Hoạt động xả thải dưới biển của nhà máy nói trên trong thời gian qua đã bị dư luận chú ý, sau khi có hiện tượng cá chết bất thường tại một số tỉnh miền Trung Việt Nam những tháng qua.

Có trị giá 10 tỷ USD, nhà máy thép Formosa Hà Tĩnh là dự án đầu tư luyện thép đầu tiên ở nước ngoài của Đài Loan.

Hiện tại, các công ty con của Formosa nắm 70% cổ phần dự án này. China Steel, công ty thép lớn nhất Đài Loan, và công ty JFE Steel của Nhật nắm tương ứng 20% và 5%.