Trong lúc giá các loại nông sản trên thị trường thế giới đồng loạt leo thang do áp lực lạm phát ngày càng lớn, có một loại nông sản đã giảm giá mạnh trong năm nay tại thị trường châu Á, và đó là gạo.

Theo hãng tin Bloomberg, hồi năm 2008, cả giá gạo và giá lúa mì cùng tăng lên mức cao kỷ lục, dẫn tới những vụ bạo loạn lương thực ở một số quốc gia. Nhưng năm nay, giá hai nông sản này diễn biến ngược chiều nhau.

Giá lúa mì tại thị trường Chicago – được xem là giá tham chiếu của thị trường lúa mì toàn cầu – đã tăng 30% kể từ tháng 12 năm ngoái, đạt mức cao nhất trong khoảng 1 thập kỷ. Trái lại, giá gạo xuất khẩu của Thái Lan – được xem là giá tham chiếu của thị trường lúa gạo khu vực – đã giảm 25% trong cùng khoảng thời gian, xuống mức thấp nhất 4 năm.

Hạn hán nghiêm trọng ở Canada và nhiều khu vực của Mỹ, cùng với thời tiết khô hạn ở vùng Biển Đen đã khiến nguồn cung lúa mì suy giảm trong khi nhu cầu toàn cầu tăng. Trong khi đó, mưa nhiều ở Thái Lan, một trong những nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, lại giúp tăng sản lượng lúa gạo.

Sản lượng gạo của Thái Lan trong niên vụ 2021-2022 được dự báo tăng 20%, sau khi mưa lớn chấm dứt một giai đoạn hạn hán kéo dài – theo ông Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch danh dự Hiệp hội Các nhà xuất khẩu lúa gạo Thái Lan. Trong niên vụ 2020-2021, sản lượng gạo của Thái Lan đạt khoảng 17 triệu tấn.

“Dự báo này gây sức ép giảm giá gạo”, ông Chookiat nói.

Ngoài nguồn cung tăng, giá gạo xuất khẩu của Thái Lan còn chịu áp lực từ đồng Baht tăng giá thời gian gần đây và tình trạng thiếu container để vận chuyển gạo - theo tờ Bangkok Post. Đối mặt với giá lúa gạo giảm sâu, nông dân Thái Lan đã kêu gọi Chính phủ tìm biện pháp khẩn cấp để giải quyết vấn đề.

Giá xuất khẩu của gạo trắng Thái Lan 5% tấm hiện đang ở mức khoảng 400 USD/tấn, từ mức 520 USD/tấn vào đầu năm, ông Chookiat cho hay. Ước tính, cứ mỗi Baht tăng thêm trong tỷ giá Baht so với USD, thì giá gạo xuất khẩu của Thái Lan lại đắt thêm 16 USD/tấn, gây suy giảm sức cạnh tranh của gạo Thái Lan xuất khẩu trên thị trường quốc tế.

Đối mặt với sự chỉ trích về tình trạng giá lúa gạo giảm sâu, Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Thương mại Thái Lan Jurin Laksanawisit cũng nói rằng đó là do sản lượng lúa gạo trong nước lớn mà xuất khẩu lại chậm do Baht tăng giá.

Tuy nhiên, tình hình đang dần được cải thiện bởi tỷ giá đồng Baht có chiều hướng giảm trở lại.

“Bởi vậy, chúng tôi hy vọng những con số về xuất khẩu gạo sẽ tốt lên trong những tháng cuối năm, giải toả bớt lượng gạo tồn kho”, ông Jurin nói.