Việt Nam – Ireland tăng cường thúc đẩy hợp tác trong ngành thực phẩm, đồ uống

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước tới Ireland từ ngày 1 - 3/10 theo lời mời của Tổng thống Ireland Michael Higgins, sáng 2/10 (theo giờ địa phương), Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã hội đàm với Tổng thống Ireland, hai nhà lãnh đạo khẳng định đây là trụ cột hợp tác quan trọng và đang phát triển tích cực khi kim ngạch thương mại hai chiều đạt 3,5 tỷ USD năm 2024. 

Đồng thời, hai bên cần tận dụng hiệu quả Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), thúc đẩy kết nối thương mại - đầu tư, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp hai nước; phấn đấu nâng kim ngạch thương mại giữa hai nước lên 5 tỷ USD vào năm 2026 nhân dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

THÚC ĐẨY THƯƠNG MẠI MẠNH MẼ

Tổng thống Ireland nhấn mạnh: Việt Nam là một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Ireland tại khu vực Đông Nam Á và dư địa hợp tác giữa hai nước còn rất lớn; ghi nhận đề nghị của Việt Nam về việc đẩy nhanh quá trình phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA) nhằm mở rộng cơ hội hợp tác, đầu tư giữa cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và Ireland; mong muốn Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, thực phẩm chất lượng cao của Ireland.

Trước đó, vào tháng 6, hai quốc gia cũng đã ký kết Hiệp định Đối tác Nông nghiệp Thực phẩm Ireland - Việt Nam (IVAP) và Biên bản ghi nhớ (MoU) giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Nông nghiệp, Thực phẩm và Hàng hải Ireland về hợp tác xã và doanh nghiệp nông nghiệp.

Theo thống kê, sản phẩm nông nghiệp của Ireland hiện xuất khẩu đến hơn 180 quốc gia trên toàn thế giới, đạt 16,3 tỷ euro trong năm 2023. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của ngành này sang khu vực Đông Nam Á ước tính đạt 344 triệu euro, sữa và các thành phần từ sữa dẫn đầu với 267 triệu Euro.

Trong chiến lược Tầm nhìn Thực phẩm 2030 (Food Vision 2030) nhằm phát triển ngành thực phẩm nông nghiệp của Ireland cũng đã đề ra lộ trình rõ ràng và mong muốn đạt được sự phát triển bền vững trong tương lai của lĩnh vực này, hướng tới mục tiêu tăng giá trị của ngành lên 21 tỷ Euro vào năm 2030. 

Theo Cơ quan Thực phẩm Ireland (Bord Bia), Việt Nam nói riêng và các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á nói chung là điểm đến ưu tiên cho ngành xuất khẩu thực phẩm, đồ uống của Ireland và đặc biệt xuất khẩu sữa có tiềm năng cao. 

Mặc dù, các sản phẩm xuất khẩu của EU phải chịu mức thuế 5 - 15% (sẽ được xóa bỏ dần vào năm 2025) so với Úc và New Zealand, song theo Hiệp định EVFTA được ký kết vào tháng 1/2023, thuế nhập khẩu sữa và các sản phẩm sữa từ EU được giảm dần theo lộ trình từ mức 5 - 15% về mức 3,5 - 0%. Trong đó, với nhiều mặt hàng được giảm thuế như sữa và kem, hoặc các sản phẩm có chứa thành phần tự nhiên từ sữa. 

Trả lời phỏng vấn VnEconomy, Bộ trưởng Nông nghiệp, Thực phẩm và Hàng hải Ireland Pippa Hackett cho biết Việt Nam là thị trường tương đối mới đối với các sản phẩm sữa của Ireland và nhận thức về các sản phẩm sữa của Ireland trong khu vực này còn thấp nhưng đang tăng lên.

Trên thực tế, theo bà Pippa Hackett, IVAP được thiết kế để hỗ trợ Việt Nam trong việc chuyển đổi hệ thống thực phẩm. “Quan hệ đối tác này tập trung vào hỗ trợ kỹ thuật, chia sẻ kiến ​​thức, đào tạo và phát triển kỹ năng để giúp Việt Nam đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với các sản phẩm cao cấp, đồng thời thúc đẩy hệ thống thực phẩm bền vững và hiệu quả hơn”, Bộ trưởng Nông nghiệp, Thực phẩm và Hàng hải Ireland nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, bà Pippa Hackett nhận định điều khiến thị trường Việt Nam nổi bật so với các quốc gia khác là tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, dân số trẻ và năng động, cùng nhu cầu ngày càng tăng đối với các sản phẩm chất lượng cao, đặc biệt là trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống. 

TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN TRONG NGÀNH SỮA

Sữa là một trong những ngành nông nghiệp phát triển nhất ở châu Âu, hàng năm sản lượng sữa từ châu Âu chiếm khoảng 20% tổng sản lượng sữa trên thế giới. Về thị phần xuất khẩu, châu Âu dẫn đầu với 29% thị phần, tiếp theo là New Zealand với 26,5% thị phần. Theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, châu Âu chiếm 20 - 25% giá trị nhập khẩu sữa và các sản phẩm từ sữa của Việt Nam. 

Bà Pippa Hackett nhận định: “Việt Nam đang  có những cơ hội tăng trưởng quan trọng, nhu cầu đối với các sản phẩm sữa chất lượng cao, cùng với nhu cầu ngày càng tăng đối với các loại thịt gia súc cao cấp mang lại tiềm năng đáng kể cho các nhà xuất khẩu Ireland”.

Theo bà Pippa Hackett, ngành thực phẩm và đồ uống tại Việt Nam nói chung và ngành sữa nói riêng đang bắt đầu một giai đoạn tăng trưởng và phát triển thú vị. Đây cũng là thời điểm thay đổi trên thị trường, khi người tiêu dùng Việt Nam mong đợi sự lựa chọn và đổi mới ngày càng tăng trong các sản phẩm thực phẩm và đồ uống, song hành với cam kết mạnh mẽ về chất lượng và tính bền vững. 

Đồng thời, Bộ trưởng Nông nghiệp, Thực phẩm và Hàng hải Ireland, cho rằng khẩu vị của người Việt ngày càng đối với các sản phẩm cao cấp, cùng với dân số ngày càng tăng, khiến Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn, mang đến những cơ hội đầu tư hứa hẹn cho ngành xuất khẩu các sản phẩm này của Ireland.

Thói quen tiêu dùng của người Việt Nam đã có sự thay đổi đáng kể trong những năm gần đây chủ yếu là do thu nhập tăng và tầng lớp trung lưu ngày càng phát triển. “Chúng tôi biết rằng người tiêu dùng Việt Nam ngày nay có sự sáng suốt hơn, không chỉ tìm kiếm hương vị và sự tiện lợi mà còn cả các yếu tố như nguồn gốc, tính bền vững và lợi ích cho sức khỏe. Họ sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho chất lượng tốt hơn cho những sản phẩm có thành phần chất lượng cao và được sản xuất bền vững”, bà Pippa Hackett cho biết.