Năm 2023, thương mại giữa ASEAN và Đài Loan (Trung Quốc) đạt 117 tỷ USD. Trong đó, các nền kinh tế ASEAN chiếm 17,6% kim ngạch xuất khẩu của Đài Loan. Theo HSBC, kể từ đại dịch Covid-19, hành lang thương mại của cả 2 thị trường đã được nâng lên tầm cao mới, phần lớn là do sự sắp xếp lại chuỗi cung ứng trong lĩnh vực điện tử.

LIÊN KẾT THƯƠNG MẠI BỀN CHẶT

Theo các chuyên gia HSBC, Việt Nam nổi lên như là điểm đến đầu tư hàng đầu thu hút các doanh nghiệp Đài Loan. Số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư  cho thây năm 2023, vốn đầu tư từ Đài Loan vào Việt Nam đã tăng gấp 4 lần so với năm 2022, đạt cột mốc 2,2 tỷ USD.

Tính đến nay, Đài Loan là nhà đầu tư lớn thứ tư của Việt Nam, có gần 3.200 dự án với tổng vốn đăng ký vượt 39,5 tỷ USD. Ngoài ra, Đài Loan đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ năm của Việt Nam với kim ngạch thương mại song phương hàng năm hiện nay đạt 25 tỷ USD.

Ông Ahmed Yeganeh, Giám đốc Khối Dịch vụ Ngân hàng doanh nghiệp, HSBC Việt Nam, nhận định về hành lang thương mại giữa Việt Nam và Đài Loan, vốn đầu tư trực tiếp cũng như sự chuyển dịch sản xuất trong lĩnh vực công nghệ cao từ Đài Loan sang Việt Nam, được biết như điểm đến đầu tư hàng đầu của Đài Loan. Từ đó, cho thấy bức tranh toàn cảnh của những cơ hội hợp tác chiến lược và thương mại tương lai giữa hai nền kinh tế.

Cùng quan điểm, bà Daphne Lee, Giám đốc Khối Dịch vụ Ngân hàng doanh nghiệp, HSBC Đài Loan, cho rằng nhìn xa hơn, rõ ràng thế mạnh của Đài Loan trong lĩnh vực công nghệ khiến họ trở thành một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi cung ứng.

“Do đó, cơ hội này mang tính tương hỗ, khi mà các doanh nghiệp Đài Loan có thể tăng cường liên kết thương mại của họ tại ASEAN, thì các công ty công nghệ quốc tế ngày càng xem Đài Loan như một đối tác đầu tư hấp dẫn để hiện thực hóa các đổi mới công nghệ ​trên quy mô lớn”, bà Daphne Lee cho biết.

Theo các chuyên gia HSBC, một trong những mặt hàng xuất khẩu phổ biến nhất của Đài Loan sang ASEAN là trà sữa trân châu. Món đồ uống đặc trưng của hòn đảo này đã trở thành mặt hàng chủ lực tại các trung tâm mua sắm và cửa hàng bán mang đi ở khắp ASEAN, với tổng doanh số hàng năm ước đạt 3,7 tỷ USD. Trong đó, Việt Nam với dân số hơn 100 triệu người, đã đóng góp 362 triệu USD vào doanh số này, chỉ xếp sau Indonesia và Thái Lan.

“Thế nhưng, món thức uống kết hợp trà, sữa và trân châu đó chưa phải là câu chuyện thành công duy nhất của Đài Loan tại Đông Nam Á”, chuyên gia HSBC nhận định.

SỨC HẤP DẪN TRONG ĐẦU TƯ BÁN DẪN

Đài Loan nổi tiếng là thị trường dẫn đầu thế giới về điện tử và chất bán dẫn, chiếm hơn 70% thị phần chip cao cấp. Các công ty Đài Loan sản xuất hơn 80% máy tính cá nhân và 90% máy chủ trên thế giới.

Cùng với đó, Việt Nam sở hữu ngành công nghiệp bán dẫn được dự đoán đạt giá trị 20 - 30 tỷ USD vào năm 2030, với tham vọng trở thành mắt xích quan trọng trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu.

Bà Daphne Lee nhận định: “Việt Nam đã bắt đầu hiện thực hóa khát vọng đó bằng cách ban hành các chính sách tập trung vào thu hút FDI chất lượng cao và tăng cường đào tạo. Đồng thời, Việt Nam sở hữu lực lượng lao động trẻ dồi dào, có tay nghề cao, có vị trí địa lý chiến lược, thị trường tiêu thụ đang tăng trưởng, chi phí vận hành cạnh tranh và trên hết là đã ký kết nhiều Hiệp định tự do thương mại với các quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau”.

Hiện, Chi nhánh của Hiệp hội Thương mại Đài Loan tại Việt Nam có hơn 600 thành viên, nhiều nhất trong số các Hiệp hội Thương mại dành cho các công ty Đài Loan trên toàn thế giới. Ngược lại, có đến hơn 250.000 người Việt Nam sinh sống và làm việc tại Đài Loan.

“Gần đây, các công ty Đài Loan đã đẩy mạnh đầu tư vào các thiết bị điện tử tiên tiến hơn. Những khoản đầu tư như vậy sẽ giúp Việt Nam nâng cao trình độ của lực lượng lao động, gia tăng chuỗi giá trị sản xuất và thu hút các nhà cung ứng khác”, ông Ahmed Yeganeh cho biết.

Việt Nam đã quen thuộc với những "gã khổng lồ" Đài Loan trong lĩnh vực điện tử như Foxconn, Pegatron, Qisda, Compal, Quanta và Wistron. Mới đây, Việt Nam vừa nhận được khoản đầu tư trị giá 250 triệu đô la Mỹ từ Tripod Technology vào tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Theo bà Daphne Lee, với sự chuyển dịch then chốt từ các ngành công nghiệp thâm dụng lao động sang những lĩnh vực sử dụng lao động có kỹ năng và trình độ cao, Chính phủ Việt Nam đang đưa ra các chính sách ưu đãi dành cho các lĩnh vực công nghệ cao, nhằm thu hút nhiều khoản đầu tư chất lượng hơn và hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có Đài Loan.

Mặc dù, các hoạt động sản xuất phức tạp như sản xuất chất bán dẫn tiên tiến nhất có khả năng vẫn được đặt tại Đài Loan trong tương lai gần. Tuy nhiên, bà Daphne Lee cho rằng sẽ ngày càng nhiều hoạt động sản xuất tiên tiến sẽ chuyển dịch đến ASEAN và Việt Nam trong những thập kỷ tới, khi nhu cầu tăng cao và chuỗi cung ứng tại khu vực ngày càng phát triển hơn.

Theo báo cáo của HSBC,  Việt Nam đã chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ và lan rộng của nền kinh tế, đưa mức tăng trưởng GDP quý 2/2024 đạt 6,9% và đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng trong nửa đầu năm 2024 lên đến 6,42%, mốc cao thứ hai trong vòng 5 năm trở lại đây.

HSBC dự báo kết quả vượt ngoài mong đợi này cho thấy Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng năm 2024 là 6,5%, trở thành nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất ASEAN. Những yếu tố này đã làm tăng sức hấp dẫn của Việt Nam trong mắt các nhà đầu tư quốc tế, trong đó có các doanh nghiệp Đài Loan.