“Việt Nam phải hành động nhanh bởi dân số vàng chỉ còn 22 năm nữa!”

Phát biểu tại hội thảo: "Hướng tới tăng trưởng có chất lượng trong giai đoạn 2021-2030" ngày 7/6, ông Ousmane Dione, Giám đốc Quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (World Bank), cho rằng, thế giới đang thay đổi nhanh chóng và Việt Nam cần bắt kịp hoặc sẽ có nguy cơ tụt lại phía sau.

Theo ông Ousmane Dione, mô hình thương mại toàn cầu đang thay đổi, châu Á sẽ tiếp tục tăng trưởng và dự kiến sẽ trở thành trung tâm thúc đẩy nền kinh tế toàn cầu trong thập kỷ tới. Các thị trường tiêu dùng châu Á đang trỗi dậy mang đến những cơ hội lớn cho Việt Nam.

Đồng thời, việc áp dụng ngày càng nhiều các công nghệ tiên tiến trong sản xuất - như robot, in 3D, sản xuất thông minh - tại các nền kinh tế khan hiếm lao động và ở Trung Quốc có thể thách thức khả năng Việt Nam tiếp tục dựa vào mô hình tăng trưởng theo định hướng xuất khẩu.

"Nhưng điều này cũng có thể tạo ra những cơ hội mới để bắt kịp công nghệ nhanh hơn và thậm chí nhảy vọt", Giám đốc Quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam đánh giá.

Ở trong nước, Việt Nam sẽ phải đối mặt với dân số già hóa nhanh chóng, tăng năng suất chậm lại và tăng trưởng đầu tư thấp, ảnh hưởng đến tiềm năng tăng trưởng trung hạn của Việt Nam. Nhiều động lực thúc đẩy sự tăng trưởng của đất nước trước đây sẽ giảm dần trong thập kỷ tới.

Trong khi đó, những lợi ích thu được từ quá trình chuyển đổi cơ cấu - công nhân chuyển từ hoạt động nông nghiệp năng suất thấp sang sản xuất và dịch vụ với năng suất cao hơn - đang diễn ra và sẽ kết thúc một cách tự nhiên. Tiền lương đang tăng lên và sẽ bắt đầu làm xói mòn lợi thế so sánh hiện nay của Việt Nam tại những phân khúc có giá trị gia tăng tương đối thấp và sử dụng nhiều lao động trong các chuỗi giá trị toàn cầu.

"Vì vậy, mặc dù có mọi tiềm năng để duy trì thành công sự phát triển của đất nước, Việt Nam sẽ phải nắm bắt cơ hội, quản lý rủi ro và thúc đẩy các cải cách mạnh mẽ. Chúng ta không thể bỏ lỡ những cơ hội này. Thập kỷ này là thời điểm quan trọng đối với Việt Nam khi phải đương đầu với những thách thức mới và tìm con đường hiện thực hoá tham vọng trở thành nền kinh tế có thu nhập cao vào năm 2045", ông cho hay.

Đồng quan điểm, ông Sebastian Eckardt, chuyên gia kinh tế trưởng World Bank cho rằng Việt Nam đang thu hẹp khoảng cách với các quốc gia trên thế giới. Việt Nam phải hành động rất nhanh bởi thời gian dân số vàng của nền kinh tế này chỉ còn khoảng 22 năm. 

Mặt khác, tiềm năng tăng trưởng của Việt Nam đang thấp hơn các nền kinh tế trong khu vực Đông Nam Á. Và mức này sẽ giảm dần nếu không có cải cách sâu rộng.

Do đó, ông Sebastian Eckardt đưa ra khuyến nghị cho Việt Nam. Thứ nhất là nâng cao hiệu quả trung gian tài chính. Việt Nam cần nâng cao chất lượng và sự ổn định, giảm tính tổn thương của khu vực ngân hàng để bảo vệ khu vực kinh tế thực thông qua cải thiện khung pháp lý, khả năng giám sát, xử lý nợ...

Việt Nam cũng cần phát triển chiều sâu thị trường vốn để tạo thêm nguồn vốn dài hạn cho doanh nghiệp.

Thứ hai là giải quyết các cản trở đối với khu vực sản xuất. Việt Nam cần phải đẩy mạnh và nâng cao chất lượng cải cách doanh nghiệp nhà nước thông qua cổ phần hoá, cạnh tranh công bằng. Việt Nam cũng cần cải cách môi trường kinh doanh thế hệ 2 để tạo điều kiện cho doanh nghiệp cạnh tranh và tăng trưởng. Ngoài ra càn thực thi các thị trường cạnh tranh và hoàn thiện thị trường đất đai.

Ngoài ra, một số vấn đề khác cũng cần được giải quyết như đổi mới sáng tạo, khung pháp quy, chính sách về cạnh tranh, hệ sinh thái khuyến khích khởi nghiệp...