Ngày 17/11/2022, tại TP.HCM, Bộ Công thương phối hợp cùng Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam và Hội đồng kinh doanh Asean - Hoa Kỳ tổ chức diễn đàn Thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ thường niên năm 2022 với chủ đề "Thay đổi - Thách thức - thích ứng".

THƯƠNG MẠI VIỆT – MỸ CHIẾM 1/3 GDP VIỆT NAM

Ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công thương, cho biết sau hơn 27 năm bình thường hóa quan hệ, hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ đã đạt được nhiều tiến triển thực chất, trên cả bình diện song phương và đa phương, trong nhiều lĩnh vực hợp tác khác nhau. Chính sách xuyên suốt của Việt Nam luôn coi Hoa Kỳ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu.

Kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã tăng khoảng 248 lần, từ 450 triệu USD năm 1995 lên gần 113 tỷ USD năm 2021, bất chấp đại dịch Covid-19 kéo dài và diễn biến phức tạp khiến chuỗi cung ứng bị đứt gãy. Dự kiến, con số này còn tăng hơn vào cuối năm 2022.

Hiện Hoa Kỳ trở thành đối tác thương mại thứ 2 (sau Trung Quốc), có kim ngạch thương mại vượt mốc 100 tỷ USD với Việt Nam, với gần 1.150 dự án đang hoạt động, tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 10,3 tỷ USD, xếp thứ 11/141 nền kinh tế có đầu tư tại Việt Nam.

Giai đoạn 2020 – 2022, mặc dù đại dịch và xung đột thương mại, địa chính trị diễn biến gay gắt, nhưng Hoa Kỳ vẫn duy trì vị thế là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, và Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 8 của Hoa Kỳ. Thành công này đạt được là nhờ Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp hai nước đã nỗ lực phối hợp, tập trung giải quyết kịp thời và hiệu quả những vấn đề thương mại ưu tiên.

Việt Nam cũng đang nỗ lực chủ động, tích cực tham gia vào mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu, đặc biệt là việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng, đáp ứng yêu cầu cấp thiết mang tính toàn cầu hiện nay.

“Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục là một điểm đến đáng tin cậy của các doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp Hoa Kỳ trong nỗ lực đảm bảo chuỗi “cung ứng sạch và ổn định” trong một thế giới nhiều biến động”, ông Hải nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Hải cho biết thêm dù đạt được nhiều kết quả tích cực trong quan hệ kinh tế, thương mại song phương với Hoa Kỳ, nhưng thách thức đặt ra với Việt Nam cũng không hề đơn giản. Đó là việc gia tăng tần suất các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ đối với hàng hóa của Việt Nam.

Đến nay, Hoa kỳ chưa công nhận Việt Nam là nước có nền kinh tế thị trường, dẫn đến việc phải sử dụng nước thứ 3 để đánh giá mức độ thiệt hại, gây thiệt thòi rất lớn cho Việt Nam trong các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại… 

Theo bà Susan Burns, Tổng Lãnh sự Hoa Kỳ tại TP.HCM, hai nước có nhiều cơ hội để mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực mới như năng lượng sạch, cơ sở hạ tầng, chăm sóc sức khoẻ và đặc biệt là kinh tế số.

Chính phủ Việt Nam đang nhạy bén khi đầu tư hàng tỷ USD để nâng cấp đường xá, cảng biển và sân bay. Điều này tạo ra những cơ hội to lớn cho các công ty Hoa Kỳ muốn mang lại các nguồn đầu tư, thiết bị và dịch vụ chất lượng cao cho Việt Nam để hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển lâu dài của đất nước.

HỖ TRỢ THÀNH LẬP TRUNG TÂM CHIẾU XẠ XUẤT KHẨU TẠI TP.HCM

Về phía TP.HCM, theo Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Thị Thắng, hiện trên địa bàn thành phố có 533 dự án đầu tư trực tiếp của các nhà đầu tư Hoa Kỳ, với tổng giá trị vốn đầu tư đạt hơn 1,36 tỷ USD và 1.109 nhà đầu tư gián tiếp qua hình thức góp vốn, mua cổ phần, mua lại phần vốn góp của doanh nghiệp trong nước với giá trị vốn góp đạt gần 635 triệu USD.

Nguồn vốn của các nhà đầu tư Hoa Kỳ đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, tạo điều kiện thuận lợi để thành phố tăng cường hợp tác kinh tế quốc tế và nâng cao năng lực trong hoạt động phát triển khoa học, công nghệ cao…

Cùng với các nhà đầu tư, có 116 Văn phòng đại diện của thương nhân Hoa Kỳ cũng đang hoạt động hết sức hiệu quả trên địa bàn thành phố và là cầu nối quan trọng trong xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại, thúc đẩy phát triển xuất nhập khẩu giữa hai bên.

Về thương mại, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa thành phố và Hoa Kỳ tăng trưởng từ 5,1 tỷ USD vào năm 2013 lên 8,9 tỷ USD vào năm 2021. Riêng  trong 10 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa TP.HCM và Hoa Kỳ đạt 7,99 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2021.

Bà Phan Thị Thắng nhấn mạnh hiện TP.HCM đang triển khai nhiều đề án quan trọng. Cụ thể, đề án phát triển ngành logistics; đề án phát triển xuất khẩu; đề án chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế số, kinh tế chia sẻ và kinh tế tuần hoàn; đề án xây dựng thành phố trở thành đô thị thông minh; đề án hình thành và phát triển đô thị sáng tạo, tương tác cao phía Đông (Thành phố Thủ Đức); đề án xây dựng trung tâm tài chính quốc tế… Do đó, rất cần sự tham gia đầu tư của các doanh nghiệp đến từ Hoa Kỳ.

Đặc biệt, Hoa Kỳ là một trong những thị trường nhập khẩu nông lâm thủy sản lớn của Việt Nam. Dịp này thành phố mong muốn tăng cường hợp tác với Hoa Kỳ và đề xuất các cơ quan Hoa Kỳ xem xét, hỗ trợ TP.HCM nghiên cứu tiền khả thi việc thành lập Trung tâm chiếu xạ hàng hóa xuất khẩu và hỗ trợ về kỹ thuật, chuyên môn, nhân sự.

“Qua đó, TP.HCM và các tỉnh vùng đồng bằng Sông Cửu Long phát huy tối đa nguồn lực về nông nghiệp. Cung cấp những sản phẩm nông sản đa dạng, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng cho người tiêu dùng Hoa Kỳ, thúc đẩy giao thương giữa hai nước”, bà Thắng nói.