Việt Nam tụt 4 bậc về Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu 2022
Nhĩ Anh
30/09/2022, 17:38
Mặc dù giảm 4 bậc so với 2021 (xếp thứ 44), Việt Nam vẫn giữ vị trí thứ 3 khu vực Đông Nam Á, sau Singapore (thứ 7) và Thái Lan (thứ 43). Việt Nam cũng ghi nhận dẫn đầu về nhập khẩu công nghệ cao...
Ảnh minh họa
Ngày 30/9 (giờ Hà Nội), Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố Báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2022. Báo cáo ghi nhận Việt Nam xếp vị trí 48/132 quốc gia, nền kinh tế, thuộc nhóm quốc gia đạt được những tiến bộ lớn nhất trong thập kỷ qua.
Báo cáo về xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2022 (GII) là bộ công cụ đánh giá xếp hạng năng lực đổi mới sáng tạo của các quốc gia. Để xếp hạng các quốc gia sẽ dựa vào 81 chỉ số, tính bằng giá trị trung bình thuộc hai bảng chỉ số phụ đầu vào và đầu ra đổi mới sáng tạo gồm 7 trụ cột: Thể chế vĩ mô; nguồn nhân lực và nghiên cứu; cơ sở hạ tầng; thị trường và môi trường kinh doanh; trình độ phát triển của thị trường; tri thức và công nghệ, sản phẩm sáng tạo.
GII 2022 cho thấy hai làn sóng đổi mới. Thứ nhất là làn sóng kỹ thuật số được xây dựng trên siêu máy tính, trí tuệ nhân tạo và tự động hóa đang tạo ra nhiều tác động các ngành và lĩnh vực nghiên cứu khoa học. Làn sóng đổi mới thứ hai dựa trên những đột phá trong công nghệ sinh học, công nghệ nano, vật liệu mới và các ngành khoa học khác.
Tuy nhiên, những tác động tích cực của 2 làn sóng mới này sẽ cần thời gian để hiện thực hóa, vượt trở ngại nhất là trong áp dụng và phổ biến công nghệ.
Theo báo cáo này, năm 2022, Thụy Sĩ vẫn là nước đứng đầu bảng xếp hạng đổi mới trong năm thứ 12 liên tiếp. Quốc gia châu Âu này dẫn đầu toàn cầu về kết quả đổi mới, đặc biệt là về sáng chế, đầu tư phần mềm, sản xuất công nghệ cao.
Tiếp theo là Mỹ, Thụy Điển, Anh và Hà Lan, Hàn Quốc, Singapore, Đức, Phần Lan, Đan Mạch nằm trong top 10 nước dẫn đầu bảng xếp hạng. Thụy Điển đứng đầu về cơ sở hạ tầng; thị trường và môi trường kinh doanh cũng như chỉ số nhà nghiên cứu, quỹ cho R&D.
Chỉ số GII 2022 cho thấy một số thay đổi trong top 15 của bảng xếp hạng: Mỹ tăng một bậc lên vị trí 2, Hà Lan (thứ 5), Singapore (thứ 7), Đức (thứ 8) và Trung Quốc tăng một bậc lên vị trí 11.
Cùng với New Zealand (thứ 24) và Australia (thứ 25); các quốc gia châu Á vào top 15 gồm Hàn Quốc (6), Singapore (7), Trung Quốc (11), Nhật Bản (13) và Hong Kong (Trung Quốc thứ 14) đều trong nhóm các nhà lãnh đạo đổi mới.
Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản đã có những bước tiến lớn nhất trong bảng xếp hạng 10 năm qua. Hàn Quốc từ vị trí thứ 21 (năm 2012) đã vào nhóm top 10 (năm 2020) và tiến lên vị trí thứ 6. Trong khi đó, Nhật Bản từ vị trí 25 (năm 2012) tiến dần vào top 10. Trung Quốc giữ vị trí thứ 34 (năm 2012) đã tăng đều đặn hàng năm lên vị trí thứ 11.
Năm nay, Ấn Độ vượt qua Việt Nam để giành vị trí dẫn đầu nhóm ba quốc gia về đổi mới theo nhóm thu nhập (Iran vượt qua Ukraine để vào nhóm xếp hạng này). Nước này tiếp tục dẫn đầy thế giới về xuất khẩu dịch vụ ICT và giữ thứ hạng đầu trong các chỉ số giá trị nhận vốn mạo hiểm, tài chính cho các công ty khởi nghiệp, tăng trưởng năng suất lao động và đa dạng hóa ngành công nghiệp trong nước…
Tuy nhiên báo cáo ghi nhận Việt Nam thuộc nhóm quốc gia cùng với Philippines (59), Indonesia (75), Campuchia (97) và Lào (112), đã đạt được những tiến bộ lớn nhất trong thập kỷ qua (tăng hơn 20 bậc). Các nền kinh tế này cũng dẫn đầu về các chủ số đổi mới chính.
Đặc biệt, báo cáo nêu rõ, Việt Nam dẫn đầu thế giới về nhập khẩu công nghệ cao; đồng thời có sự cải thiện vị trí xếp hạng về đầu ra (thứ hạng 35, năm 2021 là 38). Đặc biệt, Việt Nam cùng với Iran (hạng 53) và Philippines (hạng 59) là 3 nền kinh tế thu nhập trung bình có tốc độ tăng trưởng hiệu suất đổi mới nhanh nhất cho đến nay.
Tại Đông Nam Á, Indonesia (thứ 75) có một bước nhảy vọt khi đạt được vị trí cao nhất kể từ năm 2012 (thứ 100) nhờ dẫn đầu thế giới về chính sách văn hóa khởi nghiệp, đồng thời có những cải thiện đáng chú ý trong mối liên kết đổi mới và tài sản vô hình, các tiểu chỉ số tài chính đầu tư khởi nghiệp và mở rộng quy mô, hợp tác nghiên cứu và phát triển trường đại học-ngành...
Ở Trung và Nam Á, Ấn Độ (thứ 40) dẫn đầu khu vực, theo sau là Iran (53) và Uzbekistan (82). Năm nay, Ấn Độ là quốc gia dẫn đầu về đổi mới trong nhóm thu nhập trung bình thấp. Quốc gia này tiếp tục dẫn đầu thế giới về xuất khẩu ICT và giữ thứ hạng hàng đầu trong nhiều chỉ số khác như vốn mạo hiểm, quỹ khởi nghiệp, mở rộng quy mô đào tạo sinh viên ngành khoa học và kỹ thuật, tăng trưởng năng suất lao động và đa dạng hóa ngành công nghiệp.
Khởi động dự án Báo cáo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở Việt Nam 2022
Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng: Cần kiên định mục tiêu làm chủ công nghệ chiến lược về nghiên cứu và vận hành vệ tinh
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cần kiên định mục tiêu làm chủ công nghệ chiến lược, tăng cường năng lực nghiên cứu, thiết kế, tích hợp, thử nghiệm và vận hành vệ tinh quan sát trái đất tầm thấp “Made in Vietnam”...
Gần 4.000 CEO, nhà sáng lập và hơn 100 startup tham dự InnoEx 2025
InnoEx 2025 thu hút hơn 30.000 lượt khách, bao gồm 4.000 CEO và nhà sáng lập, 300 doanh nghiệp triển lãm, hơn 100 startup và 70 quỹ đầu tư đến từ hơn 60 quốc gia...
Nhóm đối tượng huy động hơn 7,8 triệu USD từ các dự án tiền ảo
Trong các dự án tiền ảo có 2 dự án đáng chú ý là “Wingstep” (ứng dụng đi bộ hoặc chạy để nhận tiền thưởng bằng đồng tiền ảo WST sau đó quy đổi ra đồng BUSD) và “Game Naga Kingdom”…
AI tái định hình ngành công nghiệp chip
Ngành công nghiệp bán dẫn đã bước vào một kỷ nguyên mới được định nghĩa bởi trí tuệ nhân tạo, được thúc đẩy bởi nhu cầu không ngừng nghỉ từ các trung tâm dữ liệu, cũng như những tiến bộ nhanh chóng trong công nghệ bộ nhớ. Tuy nhiên, khi những căng thẳng địa chính trị, hạn chế xuất khẩu và thuế quan thương mại đang phủ bóng đen lên tương lai của ngành công nghiệp chip, những đột phá sáng tạo vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức.
Chuẩn hóa kỹ thuật phần mềm ký số, bảo đảm an toàn giao dịch điện tử
Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành Thông tư số 15/2025/TT-BKHCN quy định chuẩn hóa kỹ thuật phần mềm ký số, phần mềm kiểm tra chữ ký số,… tạo hành lang pháp lý, an toàn cho giao dịch điện tử, thúc đẩy phát triển kinh tế số…
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: