Viện kiểm sát nhân dân TP Hà Nội vừa hoàn tất cáo trạng truy tố bị can Nghiêm Quang Minh (SN 1979, ở quận Cầu Giấy, Hà Nội) về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”, theo quy định tại các điểm a, c, khoản 3, Điều 313 Bộ luật Hình sự...

Trong vụ án này, các cán bộ phường Khương Đình bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Các bị can gồm Phạm Tần Anh (cựu Phó Chủ tịch UBND phường, giai đoạn từ năm 2018 đến khi bị khởi tố); Chu Xuân Sơn (cựu Phó Chủ tịch UBND phường, giai đoạn 2015-2020); Nguyễn Thị Kim Trang (cựu Cán bộ địa chính - xây dựng phường, giai đoạn 2010-2018); Nguyễn Tuấn Anh (nguyên Phó trưởng Công an phường Khương Đình); Nguyễn Đình Quân (nguyên Tổ trưởng Tổ Thanh tra Xây dựng phường, giai đoạn 2014-2016)...

CHỦ CĂN HỘ XÂY DỰNG VƯỢT THIẾT KẾ GIẤY PHÉP

Theo cáo buộc, ông Minh là chủ sở hữu thửa đất có diện tích 240m2 ở số 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội.

Ngày 11/3/2015, ông Minh được UBND quận Thanh Xuân cấp Giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ trên thửa đất trên. Căn nhà gồm 6 tầng, tầng lửng và tum thang, có tổng cộng 33 phòng.

Từ ngày 14/5/2015 đến cuối tháng 12/2015, ông Minh xây dựng và tự ý thay đổi thiết kế công trình, xây dựng thành 9 tầng và 1 tum; vượt 3 tầng, 12 phòng (gồm 45 phòng căn hộ khép kín); không lập hồ sơ thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, quản lý về phòng cháy chữa cháy theo quy định.

Cáo trạng cho thấy từ tháng 10/2015 đến tháng 4/2016, ông Minh đã bán xong 45 căn hộ và đến cuối năm 2016, toàn bộ 45 căn hộ đều có người ở. Thời điểm trước khi xảy ra hỏa hoạn (ngày 12/9/2023), có 147 cư dân sinh sống trong 45 căn hộ nêu trên.

Sau khi bán toàn bộ 45 căn hộ cho các hộ dân sử dụng, ông Minh không cư trú tại tòa nhà và xác định quyền quản lý, sử dụng là của toàn bộ cư dân. Toàn bộ xe máy, xe máy điện, xe đạp điện của cư dân đều để ở dưới tầng 1 tòa nhà, trung bình có khoảng từ 70 - 80 xe máy, xe điện các loại.

Khoảng 23h20’ ngày 12/9/2023, do đường dây dẫn điện bị chập mạch tại khu vực bình ắc quy đặt ở giáp tường phía nam tầng 1 tòa nhà gây cháy. Sau đó, ngọn lửa cháy lan vào dây cáp điện, các hộp công tơ điện gắn trên tường phía Nam tầng 1 và lan ra xung quanh. Mặc dù được phát hiện nhưng với bình bọt chữa cháy tại tầng 1 tòa nhà không dập được đám cháy, dẫn đến ngọn lửa bùng phát lớn.

Ngay khi nhận được tin báo về vụ cháy, Trung tâm chỉ huy Công an TP Hà Nội đã điều động các lực lượng chữa cháy đến dập lửa, cứu nạn, cứu hộ. Đến khoảng 0h15 phút ngày 13/9/2023, đám cháy đã cơ bản được dập tắt. Hậu quả, vụ cháy đã làm 56 người tử vong, 44 người bị thương, thiệt hại về tài sản hơn 3,2 tỉ đồng. Ngay trong ngày 13/9/2023, ông Minh bị Cơ quan điều tra bắt tạm giam.

SAI PHẠM KHÔNG XỬ LÝ QUYẾT LIỆT, TRIỆT ĐỂ

Cáo trạng thể hiện, khi ông Minh khi xây dựng chung cư mini đã được phát hiện từ sớm nhưng không được xử lý quyết liệt, triệt để dẫn đến tòa nhà được hoàn thành.

Cụ thể, ngày 28/7/2015, khi ông Minh đang xây dựng tại tầng 7 căn nhà thì Tổ thanh tra xây dựng phường Khương Đình phát hiện vi phạm nên lập biên bản vi phạm hành chính, yêu cầu ông này ngừng thi công đồng thời báo cáo UBND phường và Đội thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân.

Trên cơ sở tham mưu và báo cáo của Tổ thanh tra xây dựng, UBND phường Khương Đình đã ra quyết định đình chỉ thi công công trình; UBND quận Thanh Xuân ra quyết định xử phạt hành chính 15 triệu đồng, buộc phá dỡ phần xây dựng sai phép.

Sau đó, UBND quận Thanh Xuân ra quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Ngày 23/10/2015, ông Nguyễn Đình Quân (Tổ trưởng Tổ thanh tra xây dựng phường Khương Đình), Nguyễn Thị Kim Trang (cán bộ công chức địa chính, xây dựng, đô thị và môi trường), Phạm Thanh Tùng (nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực môi trường đô thị) đã lập biên bản và ký xác nhận việc Minh tự tháo dỡ phần công trình xây dựng sai phép tại tầng 7, còn phần xây dựng sai mật độ xây dựng so với giấy phép xây dựng thì Quân, Trang, Tùng không yêu cầu Minh phải phá dỡ.

Sau khi lập biên bản, Quân, Trang, Tùng đã không báo cáo về đường lối tiếp tục xử lý công trình xây dựng sai phép của Minh.

Theo cáo trạng, ông Sơn không kiểm tra, giám sát, đôn đốc Quân, Trang và Tùng phải tham mưu thực hiện Quyết định cưỡng chế của UBND quận Thanh Xuân.

Còn ông Trần Trọng Khang (Đội trưởng Đội Thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân), biết việc Quân, Trang, Tùng lập biên bản xác nhận Minh mới chỉ tự tháo dỡ phần công trình xây dựng sai phép tại tầng 7, chưa phá dỡ phần xây dựng sai mật độ xây dựng so với Giấy phép xây dựng nhưng không tiếp tục yêu cầu Tổ thanh tra xây dựng và UBND phường Khương Đình phải thực hiện Quyết định cưỡng chế.

Do Quân, Trang, Tùng, Sơn và Khang thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý dẫn đến bỏ mặc công trình vi phạm, để Minh tiếp tục xây dựng từ tầng 7 lên đến tầng 9 mà không bị bất kỳ một cơ quan, đơn vị nào của UBND phường Khương Đình và UBND quận Thanh Xuân kiểm tra, xử lý.

Quá trình sinh sống tại chung cư mini, các cư dân để toàn bộ xe máy, xe máy điện, xe đạp điện ở dưới tầng 1 của tòa nhà, trung bình có khoảng từ 70 - 80 xe máy, xe điện các loại.

Thông qua công tác kiểm tra an toàn về phòng cháy chữa cháy, Công an quận Thanh Xuân đã phát hiện nhiều vi phạm.

Ngày 24/6/2020, UBND quận Thanh Xuân ban hành quyết định đình chỉ hoạt động đối với tầng 1 của chung cư mini, giao cho ông Nghiêm Quang Minh và các hộ dân sinh sống, quản lý tại tòa nhà có trách nhiệm thi hành và thực hiện các yêu cầu về đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy; giao cho UBND phường và Công an phường Khương Đình phối hợp, giám sát đôn đốc thực hiện.

Do ông Minh và các cư dân không thực hiện quyết định trên, ngày 29/6/2020, Công an quận Thanh Xuân có công văn gửi Minh, các cư dân để thực hiện và gửi UBND phường và Công an phường Khương Đình để đôn đốc, giám sát việc thực hiện quyết định đình chỉ nhưng ông Minh và các cư dân tiếp tục không chấp hành.

Tại phường Khương Đình, bị can Phạm Tần Anh (cựu Phó Chủ tịch UBND phường) được giao phụ trách lĩnh vực quản lý nhà nước về công tác hòng cháy chữa cháy, cứu nạn cứu hộ.

Bị can Nguyễn Tuấn Anh (cựu Phó trưởng Công an phường) được phân công phụ trách quản lý và thực hiện phòng cháy chữa cháy.

Hai ông Tần Anh và Tuấn Anh đều biết việc cảnh sát khu vực đã thường xuyên tuyên truyền vận động các cư dân thực hiện quyết định đình chỉ hoạt động tại tầng 1 nhưng không có hiệu quả.

Dù vậy, ông Tần Anh đã không đôn đốc ông Tuấn Anh đưa ra các giải pháp để cư dân thực hiện quyết định đình chỉ hoạt động tại tầng 1 và không có báo cáo tham mưu với Trưởng Công an phường và Chủ tịch UBND phường Khương Đình để đề xuất các giải pháp tháo gỡ, không báo cáo khó khăn vướng mắc gửi UBND quận Thanh Xuân và Công an quận Thanh Xuân để tìm phương án thực hiện.