Vụ Dược Cửu Long: Vì sao cựu Thứ trưởng Bộ Y tế không bị đề nghị phạt tù?

Sáng 22/11, sau một ngày xét hỏi, đại diện Viện kiểm sát đã luận tội và đề nghị mức án với 9 bị cáo trong vụ án Công ty cổ phần Dược phẩm Cửu Long che giấu 3,8 triệu USD.

ĐỀ NGHỊ MỨC ÁN CỤ THỂ

Ở nhóm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, VKS đề nghị xử phạt ông Cao Minh Quang (cựu Thứ trưởng Bộ Y tế) từ 30 – 36 tháng treo; Dương Huy Liệu (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế) 24 – 30 tháng treo. Phạm Thị Minh Nga (chuyên viên Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế, cựu Kế toán trưởng Ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế) 18 – 24 tháng treo.

Nguyễn Nam Liên (cựu Phó vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế, Phó Trưởng ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế) từ 24 – 30 tháng tù. Nguyễn Việt Hùng (cựu Phó cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế) 30 – 36 tháng tù.

Nhóm tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ với các bị cáo thuộc Dược Cửu Long, ông Lương Văn Hóa (cựu Tổng giám đốc) bị đề nghị từ 9 – 10 năm tù; Nguyễn Văn Thanh Hải (cựu Kế toán trưởng) 6 – 7 năm tù; Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (cựu Giám đốc chi nhánh TP.HCM) 6 – 7 năm tù.

Về trách nhiệm dân sự, VKS đề nghị buộc các bị cáo nộp lại số tiền thu lợi bất chính hơn 61 tỷ đồng.

CỰU THỨ TRƯỞNG Y TẾ NHẬN TRÁCH NHIỆM

Theo Viện kiểm sát, trong thời gian phòng chống dịch cúm A (H5N1), ngành Y tế đã phát huy vai trò nòng cốt để đảm bảo sức khỏe cho toàn dân. Tuy nhiên, cũng trong thời gian này đã xảy ra những sai phạm liên quan đến Công ty Dược Cửu Long, khiến Nhà nước bị thiệt hại 3,8 triệu USD. Để xảy ra thiệt hại nêu trên cũng do các cá nhân của Bộ Y tế đã thiết trách nhiệm, thực hiện không đầy đủ chức trách được giao.

Cụ thể, thực hiện kế hoạch dự trữ thuốc phòng chống dịch cúm A(H5N1), Bộ Y tế giao kế hoạch và đặt hàng Dược Cửu Long sản xuất thuốc Oseltamivir từ nguồn nguyên liệu nhập khẩu theo hình thức ký và thực hiện các Hợp đồng kinh tế. 

Theo quy định của pháp luật về quản lý giá hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước đặt hàng sản xuất bằng nguồn ngân sách Nhà nước, Dược Cửu Long phải chấp hành cơ chế quản lý giá và các mức giá do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định. 

Quá trình thực hiện kế hoạch sản xuất thuốc, công ty được giảm giá mua nguyên liệu nhưng với động cơ vụ lợi, Lương Văn Hóa đã lợi dụng, chức vụ quyền hạn chỉ đạo Nguyễn Văn Thanh Hải hạch toán trái nguyên tắc kế toán.

Ngoài ra, các bị cáo còn lập thư giãn nợ để che giấu việc kiểm tra, thanh tra; đồng thời hợp thức hồ sơ thanh toán che giấu nhằm giữ lại số tiền hơn 3,8 triệu USD , gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.

Viện kiểm sát đánh giá, bị cáo Lương Văn Hóa là người giữ vai trò chính, có trách nhiệm cao nhất.

Đối với các bị cáo tại Bộ Y tế gồm Dương Huy Liệu, Nguyễn Nam Liên và Phạm Thị Minh Nga được giao nhiệm vụ ký kết, theo dõi việc thực hiện, thanh quyết toán hợp đồng sản xuất thuốc, quá trình thực hiện hợp đồng và khi thanh lý hợp đồng đã không xem xét, kiểm tra việc thực hiện điều khoản đàm phán, giảm giá mua nguyên liệu được quy định trong hợp đồng (không kiểm tra chứng từ thanh toán mua nguyên liệu; không yêu cầu báo cáo việc thực hiện điều khoản đàm phán giảm giá). 

Với bị cáo Cao Minh Quang được giao nhiệm vụ chỉ đạo định kỳ kiểm tra, đánh giá, tổng hợp tình hình mua, bảo quản, sử dụng thuốc Tamiflu, nguyên liệu Oseltamivir và sản xuất thuốc dự trữ. Tuy nhiên, bị cáo thiếu trách nhiệm, không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao, không chỉ đạo kiểm tra để làm rõ số tiền hơn 3,8 triệu USD.

Theo Viện kiểm sát, ông Quang không làm hết chức trách được giao song không không nhất thiết áp dụng hình phạt tù, xem xét cho bị cáo được hưởng án treo thể hiện tính nhân văn của pháp luật.

Quá trình xét hỏi, ông Cao Minh Quang cho rằng, ông biết hợp đồng giữa Bộ Y tế và Dược Cửu Long được thanh lý từ năm 2017. Còn phần tồn đọng công nợ do bộ phận khác thực hiện nên ông không quan tâm, không chỉ đạo sâu sát, quyết liệu.

Cựu Thứ trưởng Bộ Y tế thừa nhận có phần trách nhiệm vì tin tưởng cấp dưới, không kiểm tra, giám sát lại, để xảy ra việc báo cáo Thủ tướng Chính phủ có nội dung không đúng thực tế. Song sai sót, khuyết điểm này không phải là nguyên nhân trực tiếp mà do công ty cố tình che giấu và lập lờ hồ sơ.

“Bằng chứng là sau đó, Thanh tra chính phủ làm 6 tháng trời không xác định được. Năm 2016, Bộ Tài chính làm thêm cũng không ra, sau đó đến cơ quan điều tra vào cuộc. Sau 6 năm trời mới làm rõ số tiền đó là gì”, ông Quang khai nhận.