Vụ Trái tim Việt Nam lừa đảo: Cựu Chủ tịch Trung tâm Hỗ trợ người nghèo không oan

Cùng tội danh trên, bị cáo Bùi Thị Oanh lĩnh án 9 năm; Phan Văn Lực 6 năm; Nhâm Sỹ Phúc 7 năm; Phan Thị Thoa 8 năm.

Theo tòa án, hành vi của 5 bị cáo đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm lợi ích của nhiều người, nhiều tỉnh thành. Với mục tiêu hỗ trợ người nghèo song thực tế, các bị cáo đã chiếm đoạt tiền lớn. Hành vi đó gây bức xúc dư luận.

Trong vụ án này, bị cáo Trung là người chủ mưu, khởi xướng, gian dối đưa ra chính sách hỗ trợ người nghèo. Hành vi của các bị cáo là có tổ chức nên bị áp dụng tình tiết tăng nặng. Trong đó, bị cáo Trung không thành khẩn, gây khó khăn cho quá trình điều tra. Tuy nhiên, tòa án cũng xem xét các tình tiết giảm như như bị cáo là người cao tuổi, gia đình có công với cách mạng.

Về trách nhiệm dân sự, các bị cáo phải liên đới bồi thường cho hơn 800 bị hại (số người được xác định) trong vụ án là hơn 38 tỷ.

Căn cứ các tài liệu, lời khai của các bị cáo, bị hại, người liên quan, Hội đồng xét xử thấy rằng, bị cáo Trung giữ vai trò chủ mưu, tổ chức và điều hành của chương trình Trái tim Việt Nam, liên kết ba bên trái pháp luật, gian dối trong việc đưa ra chính sách hỗ trợ nhằm lừa đảo chiếm đoạt tiền của những người tham gia.

Quá trình thẩm vấn, cùng tài liệu hồ sơ vụ án xác định, Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới được Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn thành lập, do Trần Đức Trung làm Chủ tịch Hội đồng thành viên, còn bà Lê Thị Hằng (59 tuổi, đã chết năm 2021) làm Tổng giám đốc.

Từ tháng 4/2015, Trung tâm Hỗ trợ người nghèo chưa được cấp phép hoạt động, nhưng ông Trung và đồng phạm lấy danh nghĩa đơn vị này, tổ chức chương trình Trái tim Việt Nam và nhiều hội thảo thu hút, lôi kéo người dân nộp tiền để hưởng lãi suất cao.

Ông Trung cùng bà Hằng soạn tâm thư, thư kêu gọi ủng hộ rồi giao cho bà Hằng đi xin chữ ký ủng hộ của nhiều người. Các bị cáo đưa thông tin gian dối rằng, trung tâm có nguồn vốn, ai tham gia đóng góp sẽ được nhận tiền theo chính sách. Tuy nhiên, nguồn tiền chi trả hầu hết là lấy của người tham gia sau trả cho người trước đó theo mô hình đa cấp.

Năm 2015, các bị cáo Phạm Văn Lực, Nhâm Sỹ Phúc và Bùi Thị Oanh được giao điều hành Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu, hoạt động theo mô hình đa cấp nhưng chưa được cấp phép.

Sau đó, Trung và Hằng sáp nhập câu lạc bộ trên vào trung tâm. Bị cáo Lực được phân công khai thác, thu hút các hội viên mua một hộp thực phẩm chức năng với giá 1,2 triệu đồng.

Đến tháng 4/2015, câu lạc bộ hoạt động kém hiệu quả, nên bị cáo Trung ký văn bản hủy bỏ Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu và triển khai chương trình Trái tim Việt Nam.

Các bị cáo đã lập 26 điểm tư vấn phân công 6 nhóm đi thu tiền của người tham gia chương trình tại 16 tỉnh, thành phố. Sau đó, tiền được chuyển về văn phòng trung tâm ở 102 Trường Chinh (Hà Nội).

Ban đầu, các bị cáo thu về 148 tỷ đồng từ các địa phương và hơn 42 tỷ đồng tại văn phòng Trường Chinh. Sau đó, họ lấy một phần tiền của người nộp sau trả cho người trước.

Thông qua chương trình Trái tim Việt Nam, ông Trung và đồng phạm đã chiếm đoạt hơn 49 tỷ đồng của 1.008 bị hại. Trong đó, bản thân ông Trung chiếm hưởng 26,3 tỷ đồng. Các bị cáo khác chiếm hưởng từ vài trăm triệu đến hơn 8 tỷ đồng.

Cuối năm 2015, Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn giải thể Trung tâm Hỗ trợ người nghèo.

Tuy nhiên, các bị cáo tiếp tục móc nối với Nguyễn Tuấn Lân - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần quốc tế NewStar, tổ chức chương trình Liên kết ba miền hoạt động theo mô hình đa cấp để bán thực phẩm chức năng.

Qua chương trình Liên kết ba miền, các bị cáo tiếp tục thu về gần 17,5 tỷ đồng của 104 người tham gia trên khắp cả nước. Sau đó, Trung chi trả một phần tiền cho những người tham gia chương trình Trái tim Việt Nam, còn lại chiếm đoạt hơn 2,7 tỷ đồng.

Quá trình tố tụng, bị cáo Trần Đức Trung liên tục kêu oan.  Trước lời khai trên, Hội đồng xét xử thấy ràng, tại toà bị cáo khai nhận thành lập, đứng đầu trung tâm. Bị cáo duyệt các chính sách và có biết các chi nhánh, điểm thu tiền.

Tại cơ quan điều tra, bị cáo đều khai nhận, đưa ra chính sách hỗ trợ người nghèo, cơ chế nhận tiền (nộp tiền lần thứ 2 thì được bao nhiêu). Bị cáo còn khai lấy tiền của người sau trả cho người trước.

Ngoài ra còn có lời khai của bà Lê Thị Hằng thể hiện việc chi trả do ông Trung quyết định. Ông Trung có chức năng quản lý toàn bộ hoạt động của trung tâm. Hàng tháng bà Hằng và Trung thường đến ngân hàng rút tiền. Thực tế thể hiện việc ông Trung chịu trách nhiệm toàn bộ về thu, chi tiền. 

Do đó, toà bác toàn bộ quan điểm bào chữa, tự bào chữa của ông Trung và luật sư về việc cho rằng bị cáo oan.