11:22 26/11/2021

WHO họp khẩn về "siêu biến thể" Covid-19 mới có nhiều đột biến

Trang Linh

Sau cuộc họp của WHO ngày 26/11, nhóm làm việc về quá trình tiến hóa của virus sẽ quyết định xem B.1.1.529 có trở thành một “biến thể đáng quan tâm” hay “biến thể đáng lo ngại”...

Tiến sĩ Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm kỹ thuật về Covid-19 của WHO - Ảnh: Reuters
Tiến sĩ Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm kỹ thuật về Covid-19 của WHO - Ảnh: Reuters

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đang theo dõi một biến thể virus SARS-COV-2 với nhiều đột biến và sẽ tổ chức một cuộc họp đặc biệt để thảo luận xem các đột biến này có ý nghĩa thế nào với vaccine và thuốc điều trị Covid-19 vào ngày hôm nay (26/11) - theo tin từ CNBC.

Theo WHO, biến thể này có tên B.1.1.529, được phát hiện tại Nam Phi với số lượng nhỏ.

"Chúng tôi chưa biết nhiều về biến thể này. Điều chúng tôi biết là nó có một lượng lớn đột biến. Điều đáng lo ngại là khi có quá nhiều đột biến, biến thể có thể ảnh hưởng tới cách thức hoạt động của virus”, Tiến sĩ Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm kỹ thuật về Covid-19 của WHO, cho biết trong phần Hỏi và Đáp được phát trực tiếp trên các kênh truyền thông xã hội của tổ chức.

WHO đẩy mạnh theo dõi biến thể mới này trong bối cảnh số ca nhiễm Covid-19 đang tăng nhanh tại nhiều nước khi thế giới chuẩn bị bước vào kỳ nghỉ. Tổ chức này ghi nhận các điểm nóng dịch bệnh tại tất cả châu lục, đặc biệt ở châu Âu.

Theo CNBC, Vương quốc Anh vừa thông báo sẽ cấm các chuyến bay từ 6 nước châu Phi, trong đó có Nam Phi từ giữa ngày 26/11. Trong một đăng tải về lệnh cấm này trên Twitter, Bộ trưởng Y tế Anh Sajid Javid cho biết Cơ quan An ninh Y tế của nước này đang điều tra một biến thể mới và “dù cần thêm dữ liệu nhưng chính phủ sẽ thận trọng ở thời điểm này”.

Tại cuộc họp báo của Bộ Y tế Nam Phi ngày 25/11, nhà khoa học Tulio de Oliveira cho biết các nhà khoa học nước này đã phát hiện hơn 30 đột biến đối với protein gai – phần virus liên kết với các tế bào trong cơ thể người nhiễm B.1.1.529.

Ông cho biết biến thể B.1.1.529 với nhiều đột biến có thể làm tăng khả năng kháng lại kháng thể - có thể làm giảm hiệu quả của vaccine. Ngoài ra, B.1.1.529 cũng có các đột biến có thể làm tăng khả năng lây lan. Nhiều đột biến khác của biến thể mới này đến nay vẫn chưa được phát hiện, do đó các nhà khoa học chưa biết được liệu chúng có nguy hiểm hay thay đổi hành vi của virus hay không.

Biến thể này hiện đang lây lan nhanh chóng tại tỉnh Gauteng, nơi có thành phố lớn nhất Nam Phi  - Johannesburg.

Anh ra lệnh cấm chuyến bay từ 6 nước châu Phi, bao gồm Nam Phi do lo ngại về biến thể  B.1.1.529 - Ảnh: Getty Images
Anh ra lệnh cấm chuyến bay từ 6 nước châu Phi, bao gồm Nam Phi do lo ngại về biến thể  B.1.1.529 - Ảnh: Getty Images

“Đáng nói là biến thể lây lan tại Gauteng, nơi người dân từ khắp Nam Phi qua lại. Do đó, trong vài ngày tới, tỷ lệ lây nhiễm và số ca nhiễm có thể sẽ tăng cao. Việc này sẽ diễn ra trong vài ngày hoặc vài tuần”, Bộ trưởng Y tế Nam Phi Joe Phaahla nhận định tại họp báo.

Ông Phaahla cũng cho biết biến thể mới này đã được phát hiện tại Botswana và Hồng Kông.

 “Hiện tại, các nhà nghiên cứu đang cùng nhau tìm hiểu vị trí của các đột biến này trong protein gai và điểm phân cắt furin (cho phép virus chiếm đoạt một enzyme quan trọng hoạt động trong cơ thể người). Việc này có thể có ý nghĩa với việc chẩn đoán hoặc điều trị cũng như với các vaccine hiện tại”, Tiến sĩ Van Kerkhove nói.

Bà cũng cho biết sau cuộc họp của WHO ngày 26/11, nhóm làm việc về quá trình tiến hóa của virus sẽ quyết định xem B.1.1.529 có trở thành một “biến thể đáng quan tâm” hay “biến thể đáng lo ngại”, đồng thời sẽ đặt cho biến thể này một cái tên chính thức theo chữ cái trong bảng chữ cái Hy Lạp.

“Điều quan trọng là chưa có hành động tức thì nào ở thời điểm này, đặc biệt là liên quan tới Nam Phi”, tiến sĩ Mike Ryan, Giám đốc điều hành chương trình khẩn cấp của WHO nêu rõ.

Theo Tiến sĩ Tom Peacock, nhà virus học tại Đại học Hoàng gia London (Anh), một biến thể virus có số lượng đột biến cao cho thấy nó thực sự đáng lo ngại. Còn Giáo sư vi sinh lâm sàng Ravi Gupta của Đại học Cambridge (Anh) cho biết thí nghiệm của ông phát hiện 2 trong số các đột biến của B.1.1.529 làm tăng khả năng lây nhiễm và giảm khả năng nhận biết của kháng thể.

Phân loại các loại biến thể của WHO gồm biến thể đang được theo dõi (VBM), biến thể đáng quan tâm (VOI), biến thể đáng lo ngại (VOC) và biến thể gây hậu quả nghiêm trọng (VHOC). Nhóm VBM hiện có các biến thể Alpha, Beta (B.1.351 và các nhánh phụ), Gamma, Epsilon, Eta, Lota, Happa, Mu, Zeta. Nhóm VOC có biến thể Delta. Hiện WHO chưa phân loại biến thể nào vào nhóm VOI và VHOC.