15:55 27/10/2022

WHO lần đầu tiên xác định bệnh nấm là mối đe dọa với sức khỏe con người

Tuấn Dũng

Các bệnh nhiễm nấm có khả năng kháng thuốc đang là mối quan tâm hàng đầu về sức khỏe cộng đồng trên thế giới…

Nấm candida dưới kính hiển vi điện tử. Ảnh: Dr Microbe
Nấm candida dưới kính hiển vi điện tử. Ảnh: Dr Microbe

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vừa công bố danh sách đầu tiên về 19 loại nấm gây bệnh là mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe con người. WHO thậm chí còn cảnh báo có một số chủng ngày càng kháng thuốc và lây lan rộng.

WHO cũng có danh sách các loại virus và vi khuẩn tiềm ẩn mối đe dọa đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, Cơ quan y tế của Liên Hiệp Quốc cho biết các bệnh về nấm cho đến nay vẫn còn nhiều ẩn số mà các nhà khoa học chưa thể xác định và vẫn còn khoảng cách rất lớn giữa sự hiểu biết, giám sát, chẩn đoán virus, vi khuẩn với các loại nấm cũng như phương pháp điều trị. Chưa kể, các kit thử không phổ biến rộng rãi hoặc có giá cả phải chăng trên toàn cầu.

Danh sách của WHO cũng chia ra 3 nhóm nấm với mức độ đe dọa gồm nghiêm trọng, cao và vừa phải. Nhóm nghiêm trọng bao gồm loài nấm Candida auris, có khả năng kháng thuốc cao và đã gây ra một số đợt bùng phát bệnh trên toàn thế giới, cũng như Cryptococcus neoformans, Aspergillus fumigatus và Candida albicans

WHO cũng cho rằng rất khó để đánh giá mối đe dọa của các bệnh về nấm, Do đó, WHO kêu gọi nỗ lực của các chính phủ và chuyên gia nghiên cứu nhằm tăng cường khả năng ứng phó với 19 loại nấm trong danh sách.

Tiến sĩ Hanan Balkhy, Trợ lý Tổng giám đốc WHO, khẳng định các bệnh nhiễm nấm có khả năng kháng thuốc đang là mối quan tâm hàng đầu về sức khỏe cộng đồng trên thế giới. 

Nấm thường tấn công đến những bệnh nhân có triệu chứng nặng, bệnh nền về miễn dịch, như người bị ung thư, HIV/AIDS, người từng cấy ghép nội tạng, người mắc bệnh hô hấp mạn tính và nhiễm trùng lao.

Trong đại dịch Covid-19, tỷ lệ nhiễm nấm xâm lấn đã tăng đáng kể ở những bệnh nhân nhập viện. Các loại nấm gây nhiễm trùng thông thường (như nấm candida ở miệng và âm đạo) ngày càng trở nên kháng thuốc điều trị. Nguy cơ phát triển các dạng nhiễm trùng xâm lấn hơn trong dân số nói chung tăng cao.

Theo WHO, nấm gây bệnh là mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng bởi chúng ngày càng phổ biến, có khả năng kháng thuốc điều trị, trong khi thế giới chỉ có 4 loại thuốc chống nấm và rất ít ứng viên trong quá trình thử nghiệm lâm sàng.

Biến đổi khí hậu cũng là nguyên nhân khiến tỷ lệ mắc bệnh và phạm vi địa lý của các mầm bệnh dần mở rộng. Trong khi đó, tình trạng nấm kháng thuốc một phần là do việc sử dụng quá nhiều thuốc chống nấm trong nông nghiệp.