Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy vừa ban hành Kế hoạch đẩy mạnh xuất khẩu nông, lâm nghiệp và thủy sản trong quý 3 và quý 4 nhằm đạt được mục tiêu 65 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cho cả năm 2025. 

NHIỀU MẶT HÀNG CHỦ LỰC TĂNG TRƯỞNG CAO TRONG 6 THÁNG ĐẦU NĂM

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, năm 2025 có nhiều biến động phức tạp khó lường về chính trị, kinh tế, xã hội trên thế giới, tác động trực tiếp và sâu sắc đến ngành nông nghiệp. Đặc biệt, kinh tế thế giới vẫn tăng trưởng chậm và ngay những tháng đầu năm 2025 là sự thay đổi chính sách thuế quan của Hoa Kỳ đã tiếp tục tạo ra những biến động đối với các nền kinh tế trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Tuy nhiên, năm 2025 đánh một dấu mốc đặc biệt quan trọng trong lộ trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đây là năm “tăng tốc, bứt phá” nhằm hoàn thành các mục tiêu của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội cũng như Kế hoạch phát triển ngành Nông nghiệp và Môi trường giai đoạn 5 năm (2021 – 2025). Đồng thời, đây cũng là năm đặt nền móng vững chắc, chuẩn bị hành trang để Việt Nam tự tin bước vào một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình giàu mạnh, thịnh vượng, góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm (2021–2030).

Bất chấp những khó khăn và thách thức trong nửa đầu năm, toàn ngành nông nghiệp vẫn ghi nhận những tín hiệu tích cực trong hoạt động xuất khẩu. Cụ thể, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu nông, lâm, thủy sản 6 tháng đầu năm 2025 ước đạt 57 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu ước đạt 33,5 tỷ USD, tăng 14,3%, nhập khẩu đạt 23,5 tỷ USD, tăng 12,8% so với cùng kỳ năm 2024

Trong cơ cấu xuất khẩu, nông sản đạt kim ngạch 18,3 tỷ USD, tăng 16,8%; thủy sản đạt 5 tỷ USD, tăng 14,5%; lâm sản đạt 8,7 tỷ USD, tăng 8,8%; chăn nuôi đạt 264 triệu USD, tăng 10,1%.

Đặc biệt, có 9/11 nhóm mặt hàng chính duy trì được đà tăng trưởng, bao gồm: cà phê, cao su, hạt tiêu, hạt điều, chăn nuôi, thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ... Đây là những tín hiệu tích cực trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động.

Tuy nhiên, một số mặt hàng chủ lực lại ghi nhận xu hướng sụt giảm. Cụ thể, xuất khẩu gạo chỉ đạt 2,6 tỷ USD, giảm 9,8% so với cùng kỳ năm trước; rau quả đạt 2,7 tỷ USD, giảm sâu 17,1% so với cùng kỳ năm trước. Đây là hai nhóm hàng cần sớm có giải pháp để khắc phục tình trạng suy giảm kim ngạch trong thời gian tới.

Trước tình hình đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề ra nhiều giải pháp đồng bộ và quyết liệt nhằm đạt được mục tiêu kim ngạch xuất khẩu toàn ngành đạt 65 tỷ USD trong năm 2025. Trong đó, trọng tâm là mở rộng thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, khai thác tối đa ưu đãi từ 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết cả song phương và đa phương.

MỤC TIÊU NỬA CUỐI NĂM: KHÔNG ĐỂ KIM NGẠCH XUẤT KHẨU GIẢM SÂU

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt ra kế hoạch mục tiêu cụ thể từ nay đến cuối năm 2025. Theo đó, trong quý 3/2025 phấn đấu mục tiêu tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt từ 14-15 tỷ USD. Quý 4/2025 sẽ tăng tốc xuất khẩu nông, lâm, thủy sản, tận dụng cơ hội nhu cầu tiêu thụ nông sản tăng dịp cuối năm dương lịch, lễ, Tết để phấn đấu đạt được mục tiêu tăng trưởng tốt đạt 16 tỷ USD trở lên.

Dù vậy, dự báo tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong 6 tháng cuối năm ước chỉ đạt khoảng 31,6 tỷ USD, giảm 4,8% so với cùng kỳ năm 2024, tương đương sụt giảm khoảng 1,6 tỷ USD, nếu mức thuế đối ứng hiện hành của Hoa Kỳ vẫn được duy trì.

Trong bối cảnh đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xác định 3 nhóm giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, tiếp tục duy trì ổn định chuỗi cung ứng, phát triển mạnh các ngành hàng có lợi thế và dư địa phát triển.

Thứ hai, tận dụng tối đa các cơ hội từ chính sách giãn thuế, điều chỉnh cân bằng cán cân thương mại với Hoa Kỳ.

Thứ ba, đẩy mạnh xuất khẩu ngay từ đầu quý 3 để tạo đà tăng trưởng cho nửa cuối năm.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đề nghị các cơ quan chuyên ngành chủ động phối hợp cùng địa phương, đặc biệt là các tỉnh biên giới phía Bắc, để dự báo, theo dõi sát tình hình lưu thông hàng hóa, tránh ùn tắc ảnh hưởng đến tiến độ giao thương.

Đồng thời, cần có các hành động quyết liệt nhằm duy trì xuất khẩu tại các thị trường truyền thống; bổ sung dòng sản phẩm mới, thúc đẩy nhóm hàng có tiềm năng tại các thị trường như: thủy sản sang Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN; gỗ và sản phẩm gỗ sang Trung Quốc, Nhật Bản, EU; rau gia vị và trái cây tươi sang Hàn Quốc, Nhật Bản, ASEAN; cà phê sang Trung Quốc, Nhật Bản, ASEAN.

Các mặt hàng có dư địa tăng trưởng mạnh như cà phê, hạt điều, tôm, cá, trái cây đặc sản... sẽ tiếp tục được hỗ trợ trong hoạt động xúc tiến thương mại, tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của các thị trường lớn như Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc. Đồng thời, Bộ cũng khuyến nghị tiếp tục khai thác các thị trường tiềm năng như Trung Đông, ASEAN, Nam Mỹ.

Để đảm bảo nguồn cung ổn định, Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu các địa phương chủ động xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn, hoàn thiện hệ thống mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đạt chuẩn xuất khẩu. Các doanh nghiệp cần linh hoạt trong việc chuyển hướng thị trường, ưu tiên chế biến sâu nhằm tăng giá trị gia tăng, tăng khả năng cạnh tranh trong bối cảnh chi phí logistics và thuế suất ngày càng gia tăng.

Với đà phục hồi khả quan ở nhiều nhóm hàng, cùng với các giải pháp điều hành quyết liệt, ngành nông nghiệp tin tưởng sẽ hoàn thành mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 65 tỷ USD trong năm 2025. Đây sẽ là đóng góp quan trọng giúp ổn định cán cân thương mại quốc gia, đồng thời đảm bảo thu nhập ổn định và bền vững cho người nông dân.