Xác định rõ trách nhiệm các bộ trưởng để xảy ra "tham nhũng vặt"

Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội đã nhấn mạnh ý kiến này khi thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2019.

Theo đánh giá của Chính phủ thì "tham nhũng đang từng bước được kiềm chế và có chiều hướng thuyên giảm".

Đồng tình với nhận định này, tuy nhiên, Uỷ ban Tư pháp cho rằng, tình trạng tiêu cực, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp, "tham nhũng vặt" hiện vẫn còn tiếp tục diễn ra trên nhiều lĩnh vực, nhất là ở cơ sở và chưa bị đẩy lùi.

Cơ quan thẩm tra cũng nhận định, tham nhũng trong lực lượng có chức năng chống tham nhũng tăng so với năm 2018, gây bức xúc trong dư luận. Đáng lưu ý, trong khi Đảng và Nhà nước đẩy mạnh công tác phát hiện, xử lý các vụ tham nhũng lớn, "lợi ích nhóm", "sân sau" thì loại tội phạm này sẽ chuyển sang thủ đoạn đối phó, che giấu dưới các hình thức tinh vi, phức tạp hơn… 

Dư luận cử tri cho rằng, trong lĩnh vực cổ phần hóa, mua bán tài sản công, ở nơi nào có hiện tượng "Nhà nước mua đắt, bán rẻ" các tài sản lớn thì ở đó có dấu hiệu của những vụ tham nhũng lớn và đa số các vụ án sai phạm lớn về kinh tế trong giai đoạn vừa qua đều có yếu tố vụ lợi.

Do đó, Chính phủ cần phải tổng kết, đánh giá, nhận diện để dự báo đúng tình hình tham nhũng và đề ra giải pháp phòng, chống hiệu quả, sát với tình hình thực tế. Quá trình xử lý cần chú trọng đến việc chứng minh yếu tố chiếm đoạt, vụ lợi trong các vụ án kinh tế, báo cáo thẩm tra nêu rõ.

Kiến nghị về các giải pháp phòng, chống các loại hình tham nhũng, Uỷ ban Tư pháp cho rằng, đối với "tham nhũng vặt", Chính phủ cần nhận diện rõ tình trạng "tham nhũng vặt" (nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp) tập trung ở những ngành, lĩnh vực nào để đưa ra giải pháp phòng, chống phù hợp.

"Đặc biệt là cần xác định rõ trách nhiệm của các bộ trưởng, trưởng ngành trong việc để xảy ra tình trạng "tham nhũng vặt" thuộc lĩnh vực mình phụ trách", Uỷ ban Tư pháp nhấn mạnh.

Cơ quan thẩm tra cũng thể hiện rõ quan điểm với các vụ việc, vụ án tham nhũng lớn dưới hình thức "lợi ích nhóm", "sân sau". Báo cáo điểm danh các vụ lớn như: Công ty Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn toàn cầu AVG; vụ việc liên quan đến khiếu nại của công dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm; sai phạm tại Tập đoàn Than, khoáng sản Việt Nam; Dự án mở rộng giai đoạn 2 Tổng công ty gang thép Thái Nguyên; sai phạm trong chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác trên địa bàn Đà Nẵng; vụ việc liên quan đến việc thực hiện các dự án BT tại tỉnh Khánh Hòa...,

Qua đây, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ giao Tổng thanh tra Chính phủ tổng kết, đánh giá, chỉ rõ nguyên nhân, rút ra những bài học về quản lý kinh tế - xã hội, quản lý cán bộ, phòng chống tham nhũng để đề ra giải pháp khắc phục, phòng ngừa trong thời gian tới.

Trước phản ánh của cử tri về tham nhũng, tiêu cực của cán bộ các cơ quan bảo vệ pháp luật, các đoàn thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành, kiểm toán nhà nước, Uỷ ban Tư pháp đề nghị Tổng Kiểm toán Nhà nước, Tổng Thanh tra Chính phủ, Bộ trưởng các Bộ Công an, Tư pháp, Xây dựng và bộ trưởng các bộ có chức năng thanh tra chuyên ngành, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao cần đánh giá thực trạng tình hình và đề ra giải pháp phòng, chống trong thời gian tới.

Uỷ ban Tư pháp cũng đề nghị Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu của Bộ Công an, Cục điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong chương trình công tác của năm 2020, cần chú trọng việc phát hiện, xử lý tham nhũng trong các cơ quan có chức năng chống tham nhũng và cơ quan bảo vệ pháp luật.