Tại buổi họp nghe báo cáo về phương án triển khai xây dựng nhà ở xã hội phục vụ công nhân trên địa bàn TP.HCM, ông Lê Hòa Bình, Phó Chủ tịch UBND thành phố đã có kết luận về phương án triển khai xây dựng nhà ở xã hội phục vụ công nhân trên địa bàn.

Theo đó, Sở Xây dựng thành phố phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, thống kê quỹ đất nhà ở xã hội do Nhà nước quản lý được điều tiết tại các dự án nhà ở thương mại. Đối với các chủ đầu tư dự án, cần khẩn trương  triển khai, trường hợp không đầu tư xây dựng phải bàn giao đất lại cho Nhà nước quản lý để tổ chức thực hiện, không để lãng phí quỹ đất này và hoàn thành trước ngày 15/10/2021.

Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng cần khẩn trương hoàn chỉnh kế hoạch phát triển nhà ở TP.HCM giai đoạn 2021-2025 trình UBND thành phố phê duyệt trước 15/10/2021.

Theo ông Lê Hòa Bình, sau đợt dịch Covid-19 lãnh đạo thành phố đã nhận ra nhiều vấn đề, trong đó có việc phải gấp rút xây dựng nhà ở xã hội để cho công nhân thuê, thuê mua, không thể để một căn nhà 20 m2 mà 5 - 6 người ở. Các doanh nghiệp xây dựng 300.000 căn nhà cho công nhân, cho chuyên gia. Hiện nay đất đã có sẵn, thủ tục có sẵn, các doanh nghiệp chỉ cần thần tốc về thủ tục hành chính là có thể tiến hành.

Đối với khu đất tái định cư 15ha tại xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh, Sở Xây dựng phối hợp với Sở Quy hoạch và Kiến trúc cùng UBND huyện Bình Chánh cung cấp thông tin quy hoạch, kiến trúc để nhà đầu tư nghiên cứu, đề xuất phương thức đầu tư xây dựng nhà ở xã hội phục vụ công nhân trên địa bàn thành phố.

Được biết, khu đất 15ha này nằm liền kề khu tái định cư Vĩnh Lộc B (diện tích gần 31ha). Năm 2003, UBND TP.HCM ra QĐ 5255/QĐ-UB thu hồi 459.452m2 (gần 46ha) đất ở xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh tạm giao Ban quản lý dự án nâng cấp đô thị để xây dựng khu tái định cư. Khu đất được chia làm 2 giai đoạn đầu tư: Giai đoạn 1 ưu tiên tập trung thực hiện trước phần gần 31ha và giai đoạn 2 là 15ha.

Đến nay, giai đoạn 1 đã được quy hoạch 45 block chung cư, mỗi block cao 5 tầng với tổng cộng gần 2000 căn hộ và hơn 500 nền đất, với đầy đủ trường mẫu giáo, trung học, trung học phổ thông, siêu thị và công viên. Dự án được khởi công xây dựng từ năm 2008 và đưa vào sử dụng vào năm 2010, nhưng sau gần 10 năm đưa vào sử dụng thì dự án vẫn còn hơn 1.000 căn hộ bị bỏ trống.

Theo kết quả của Thanh tra TP.HCM liên quan đến việc điều tiết nhà ở xã hội của Sở Xây dựng TP.HCM, cho thấy có 17/26 dự án chỉ ghi nhận chủ đầu tư thực hiện điều tiết nhà ở xã hội theo quy định mà không xác định cụ thể chủ đầu tư phải thực hiện.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), cho biết nhiều dự án nhà ở thương mại có quy mô trên 10ha nhưng không dành quỹ đất 20% để xây dựng nhà ở xã hội trong khu vực dự án, mà hoán đổi quỹ nhà ở dự án khác hoặc được quy đổi bằng tiền. Ngay như các dự án có quy mô nhỏ hơn cũng chọn cách nộp tiền sử dụng đất cho toàn bộ dự án, nhưng số tiền này “hòa” vào thu ngân sách mà không tách riêng ra để làm nhà ở xã hội. Còn quỹ đất được hoán đổi đó, doanh nghiệp dùng để kinh doanh nhà ở thương mại và được lợi rất nhiều.

Thực tế cho thấy, nguồn cung nhà ở xã hội đang rất thiếu. Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong giai đoạn 2015-2020, cả nước đã thực hiện 248 dự án nhà ở xã hội, với khoảng 100.000 căn hộ, chỉ đạt 41,4% kế hoạch. Riêng tại TP.HCM, ước tính, lũy kế giai đoạn năm 2016-2020, đã hoàn thành 17.944 căn hộ nhà ở xã hội.