08:11 26/02/2025

Xông hơi: Từ liệu pháp truyền thống đến ngành kinh tế tỷ đô

Mỹ An

Từ những nhà tắm xông hơi lá thuốc dân gian đến các spa cao cấp ứng dụng công nghệ nhiệt trị liệu hiện đại, xông hơi không chỉ là một phương pháp chăm sóc sức khỏe quen thuộc mà còn trở thành một ngành kinh tế đầy tiềm năng…

Ảnh minh hoạ.
Ảnh minh hoạ.

Khi nhu cầu nâng cao thể trạng và thư giãn tinh thần ngày càng gia tăng, thị trường xông hơi toàn cầu đã phát triển mạnh mẽ, đạt quy mô hàng tỷ USD. Theo Cognitive Market Research, quy mô thị trường xông hơi và liệu pháp thư giãn ước tính đạt khoảng 136,14 tỷ USD năm 2024 và dự kiến sẽ có tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 8% đến năm 2031.

Xu hướng tăng trưởng này được thúc đẩy bởi sự quan tâm ngày càng lớn của người tiêu dùng đối với lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và thư giãn. Riêng thị trường Bắc Mỹ được dự báo sẽ tăng trưởng với tốc độ CAGR 5,3% trong giai đoạn 2025 - 2030, phản ánh nhu cầu ngày càng cao đối với các trải nghiệm wellness trong khu vực.

LIỆU PHÁP CHĂM SÓC SỨC KHỎE TRUYỀN THỐNG

Xông hơi đã tồn tại từ hàng nghìn năm và là một trong những phương pháp chăm sóc sức khỏe tự nhiên phổ biến ở nhiều nền văn hóa trên thế giới.  Các nghi thức tắm hơi, xông hơi và tắm lại đã xuất hiện từ trước cả thời kỳ Phục Sinh, được thực hành trong các nền văn minh cổ đại từ Hy Lạp đến La Mã.

Tại Việt Nam, xông hơi thảo dược từ lâu đã gắn liền với đời sống của người dân, đặc biệt trong những lúc bị cảm lạnh, mệt mỏi hay cần thư giãn. Dưới tác động của hơi nóng, các lỗ chân lông mở ra, giúp cơ thể bài tiết độc tố, cải thiện tuần hoàn máu và giảm căng thẳng.

Xông hơi: Từ liệu pháp truyền thống đến ngành kinh tế tỷ đô - Ảnh 1

Không chỉ giới hạn trong các bài thuốc dân gian, xông hơi còn là một phần quan trọng trong y học cổ truyền, được ứng dụng trong Đông y để hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Các thầy thuốc thường kết hợp xông hơi với giác hơi, bấm huyệt hoặc châm cứu để tăng cường hiệu quả điều trị. Ngoài ra, xông hơi còn giúp điều hòa khí huyết, làm đẹp da và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Trên thế giới, nhiều nền văn hóa cũng phát triển những hình thức xông hơi đặc trưng, như phòng tắm hơi (sauna) của Phần Lan, phòng xông hơi Thổ Nhĩ Kỳ (hammam) hay phòng tắm hơi Nhật Bản (onsen). Dù phương pháp khác nhau, tất cả đều dựa trên nguyên lý chung: sử dụng hơi nóng để kích thích cơ thể toát mồ hôi, thải độc tố, tự phục hồi và tái tạo năng lượng. 

Xông hơi: Từ liệu pháp truyền thống đến ngành kinh tế tỷ đô - Ảnh 2

Trong những năm qua, sự gia tăng của các phòng xông hơi cá nhân, liệu pháp ngâm lạnh và những xu hướng chăm sóc sức khỏe như cryotherapy hay yoga nóng đã tạo dấu ấn mạnh mẽ tại các đô thị lớn như New York, trở thành lựa chọn thư giãn sau giờ làm việc. Những xu hướng này đang hồi sinh các nghi thức cổ xưa, mang trở lại những trải nghiệm tắm hơi truyền thống trong hammam, banya, suối nước nóng và các nhà tắm công cộng. Ở các thành phố lớn, một chuyến ghé thăm hammam đã trở thành biểu tượng tinh tế của địa vị, thường được nhắc đến trong các cuộc trò chuyện với chút tự hào kín đáo.

Một ví dụ điển hình cho hiện tượng văn hóa xông hơi ngày càng lan rộng này là Russian and Turkish Baths, một nhà tắm hơi lâu đời tại khu East Village, New York, vốn là điểm đến yêu thích của người dân địa phương trong suốt nhiều thập kỷ nhưng gần đây đã trở thành hiện tượng trên mạng xã hội, thu hút du khách từ khắp nơi.

Nhà tắm hơi Russian and Turkish Baths tại New York, Mỹ đã hoạt động từ năm 1892
Nhà tắm hơi Russian and Turkish Baths tại New York, Mỹ đã hoạt động từ năm 1892

Với bề dày lịch sử 133 năm, cơ sở này là minh chứng cho giá trị bền vững của các liệu pháp chăm sóc sức khỏe truyền thống. Điểm nhấn của nơi đây là Russian Room—một phòng xông hơi đơn giản nhưng hiệu quả, được làm nóng bằng khí gas và chứa mười tấn đá tỏa nhiệt suốt cả ngày, kết hợp với bể nước lạnh ở nhiệt độ 39 độ F (khoảng 4 độ C) để tạo sự tương phản nhiệt độ mạnh mẽ.

Dmitry Shapiro, quản lý của nhà tắm hơi Russian and Turkish Baths (đồng thời là con trai của một trong những chủ sở hữu), khẳng định rằng dù mạng xã hội đã giúp nâng cao độ nhận diện của nhà tắm, nhưng “đó không phải là lý do khiến chúng tôi trở nên nổi tiếng”. Tuy nhiên, một điều anh không thể phủ nhận là sự thay đổi trong cơ cấu khách hàng. 

“Lượng khách trẻ hơn và đa dạng hơn. Tôi nghĩ mọi người đã hiểu hơn về lợi ích sức khỏe của nhà tắm hơi và chọn nơi này làm điểm gặp gỡ thay vì quán bar”, anh Dmitry Shapiro giải thích. 

TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN MẠNH MẼ

Ông Robert Hammond, CSO của Therme Group US - tập đoàn tập trung phát triển các dịch vụ về wellness và thể chất, nhấn mạnh những lợi ích thể chất, tinh thần và xã hội của nhà tắm xông hơi trong thời kỳ hậu đại dịch. “Nhiều người từng nghĩ Covid-19 sẽ khiến mô hình này biến mất, nhưng thực tế, nó lại củng cố sức hấp dẫn của nhà tắm hơi. Mọi người nhận ra rằng những không gian này an toàn, và nhu cầu kết nối người với người ngoài đời thực ngày càng tăng cao”, ông Robert Hammond lập luận.

Theo Medical News Today, việc đổ mồ hôi giúp cơ thể đào thải độc tố, thúc đẩy thư giãn, cải thiện tuần hoàn và giảm căng cơ. Việc sử dụng phòng xông hơi và phòng tắm hơi thường xuyên thậm chí có thể tăng cường hệ miễn dịch. Tuy nhiên, đối với nhiều người, sức hấp dẫn của các không gian này không chỉ giới hạn ở lợi ích thể chất.  

Xông hơi: Từ liệu pháp truyền thống đến ngành kinh tế tỷ đô - Ảnh 3

Theo kiến trúc sư nội thất cấp cao Pınar Çetiner của Juno Design & Manufacture, các không gian này còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hành chánh niệm và thiền định. Bà nhận định rằng sau đại dịch, nhận thức về sức khỏe đã gia tăng đáng kể, kéo theo sự quan tâm mạnh mẽ đến các liệu pháp trị liệu bằng nhiệt. Ngày càng nhiều người tìm đến những phương pháp xông hơi để chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần, quản lý căng thẳng cũng như thanh lọc cơ thể một cách tự nhiên.  

Theo các báo cáo thị trường, ngành công nghiệp xông hơi, bao gồm các dịch vụ spa, phòng tắm hơi, thiết bị xông hơi gia đình và các sản phẩm hỗ trợ liên quan, đang tăng trưởng mạnh mẽ nhờ nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng đối với các giải pháp thư giãn và phục hồi sức khỏe. Những xu hướng như xông hơi hồng ngoại, phòng xông hơi kết hợp liệu pháp hương liệu, thảo dược hay thủy trị liệu đang thúc đẩy sự đổi mới trong ngành, tạo ra nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn.

Xông hơi: Từ liệu pháp truyền thống đến ngành kinh tế tỷ đô - Ảnh 4

Tại Việt Nam, sự phát triển của các trung tâm spa, resort cao cấp và nhu cầu lắp đặt phòng xông hơi gia đình ngày càng mở rộng, báo hiệu một thị trường đầy tiềm năng. Đặc biệt, với lợi thế nguồn thảo dược phong phú và kinh nghiệm dân gian lâu đời, Việt Nam có thể khai thác mạnh mẽ các sản phẩm xông hơi tự nhiên, phục vụ không chỉ thị trường nội địa mà còn xuất khẩu ra thế giới.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ vào xông hơi, như hệ thống kiểm soát nhiệt độ thông minh hay kết hợp với trí tuệ nhân tạo để cá nhân hóa trải nghiệm, cũng mở ra nhiều hướng phát triển mới của ngành công nghiệp xông hơi.

Với sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, ngành công nghiệp xông hơi không chỉ góp phần nâng cao chất lượng sống mà còn trở thành một lĩnh vực đầy triển vọng kinh tế. Nếu biết tận dụng lợi thế sẵn có và phát triển theo xu hướng toàn cầu, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một điểm sáng trong bản đồ kinh tế của ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe này.