Xuất nhập khẩu tiếp tục là điểm sáng trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến động

Chiều 1/8/2025, tại Hà Nội, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) tổ chức sự kiện “Xuất nhập khẩu Việt Nam: Tôn vinh - Công bố - Kết nối - Hợp tác”, nhằm đánh giá, ghi nhận đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp xuất nhập khẩu, đồng thời định hướng phát triển trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.

ĐỘNG LỰC QUAN TRỌNG CỦA NỀN KINH TẾ

Thông tin tại sự kiện cho thấy, năm 2024, trong một bối cảnh vĩ mô tích cực hơn so với năm 2023 cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ của Chính phủ và các Bộ, ngành và những nỗ lực vượt khó của cộng đồng doanh nghiệp, xuất nhập khẩu hồi phục mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào tăng trưởng chung của nền kinh tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Theo đó, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 đạt 786,9 tỷ USD, tăng 15,5% so với năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt 405,9 tỷ USD (tăng 14,4%); nhập khẩu đạt 381,0 tỷ USD (tăng 16,7%).

Năm 2025, tình hình xuất nhập khẩu tiếp tục có nhiều khởi sắc, dù đối diện với không ít khó khăn. Theo số liệu của Bộ Công Thương, 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 432,1 tỷ USD, tăng 16,1% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, xuất khẩu đạt 219,9 tỷ USD, tăng 14,5%, nhập khẩu đạt 212,2 tỷ USD, tăng 17,9%.

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nêu rõ, những năm qua, nước ta phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Cạnh tranh chiến lược và xung đột thương mại giữa các nước lớn ngày càng gay gắt, làm rạn nứt, đứt gãy các chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu. Xu hướng gia tăng bảo hộ mậu dịch của nhiều nền kinh tế, cùng với việc đặt ra các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến khí hậu/môi trường mà bản chất là dựng lên các “hàng rào phi quan thuế” đối với hàng hóa nhập khẩu đã tác động trực tiếp, bất lợi tới hầu hết các quốc gia, nhất là các nước có độ mở kinh tế lớn như nước ta.

Trước tình hình đó, Bộ Công Thương - dưới sự chỉ đạo thường xuyên, trực tiếp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đã chủ động phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, bám sát tình hình quốc tế, trong nước để có những phản ứng chính sách kịp thời, phù hợp; đồng thời, triển khai thực hiện nhiều giải pháp hữu hiệu nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp và hiệp hội, ngành hàng phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy xuất khẩu.

Cụ thể, tổ chức nhiều hoạt động kết nối cung cầu giữa các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam với các nhà cung cấp nước ngoài thông qua các kênh xúc tiến thương mại và hệ thống Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài. Bên cạnh đó, tăng cường hỗ trợ, cung cấp thông tin ở từng thị trường xuất khẩu và tập trung tháo gỡ rào cản để giúp các doanh nghiệp duy trì thị trường truyền thống cũng như thâm nhập, khai thác các thị trường mới.

Đồng thời, triển khai nhiều hoạt động kết nối tiêu thụ sản phẩm; đặc biệt đã tổ chức nhiều sự kiện với sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ để làm việc với hệ thống cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, các tổ chức quốc tế, hiệp hội, ngành hàng và các doanh nghiệp lớn nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng trong nước và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định: “Với sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng hướng, đồng bộ, quyết liệt của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; sự vào cuộc kịp thời, hiệu quả của các Bộ, ngành, địa phương, cùng với những nỗ lực vượt bậc của cộng đồng doanh nghiệp và người dân, kinh tế - xã hội của nước ta tiếp tục khởi sắc, đạt được những kết quả quan trọng, tích cực và tương đối toàn diện trên các lĩnh vực. Trong đó, nổi bật là kim ngạch xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh mẽ, liên tục đạt các kỷ lục mới và là một trong các động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế đất nước.

BA GIẢI PHÁP ĐỂ XUẤT NHẬP KHẨU ĐỘT PHÁ

Để vượt qua các khó khăn, thách thức, tiếp tục đẩy mạnh xuất nhập khẩu, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8,3 đến 8,5% trong năm 2025 và mức 2 con số trong những năm tới, đồng thời để xuất khẩu tiếp tục giữ vững vai trò là động lực then chốt của tăng trưởng kinh tế, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã nhấn mạnh ba định hướng chiến lược cần được triển khai đồng bộ.

Thứ nhất, đối với các đơn vị chức năng thuộc Bộ tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng việc tham mưu, đề xuất để hoàn thiện cơ chế, chính sách, nhất là các nghị định, thông tư nội luật hoá các cam kết quốc tế theo các Hiệp định FTA mà nước ta là thành viên. 

Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại; đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, đặc biệt thương mại điện tử xuyên biên giới, thúc đẩy phát triển các chuỗi cung ứng, lưu thông hàng hóa. 

Nâng cao năng lực công tác phòng vệ thương mại, tăng cường cơ chế cảnh báo sớm về nguy cơ các vụ kiện ở thị trường ngoài nước; hướng dẫn các doanh nghiệp, hiệp hội cách thức ứng phó kịp thời, hiệu quả với các vụ kiện thương mại, bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp Việt trong thương mại quốc tế.

Thứ hai, các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục quan tâm, phối hợp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi, thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu của các doanh nghiệp; tích cực đàm phán để mở cửa thêm thị trường xuất khẩu cho hàng hóa của Việt Nam, nhất là cho các mặt hàng nông, thủy sản. Đồng thời, chú trọng thực hiện giải pháp, chính sách hướng tín dụng vào sản xuất kinh doanh, ưu tiên lĩnh vực xuất nhập khẩu, tạo thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng để phục vụ sản xuất và xuất khẩu.

Thứ ba, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, hiệp hội, ngành hàng: Tăng cường bám sát thị trường, phản ứng linh hoạt với thị trường để tổ chức kế hoạch sản xuất, xuất nhập khẩu phù hợp hiệu quả. Đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu chính ngạch gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm. Chủ động phối hợp với các đơn vị của các Bộ, ngành liên quan để kịp thời tiếp nhận các thông tin về nhu cầu, quy định, chính sách mới của các thị trường ngoài nước cho doanh nghiệp hội viên.

Đồng thời, tăng cường tổ chức các khóa đào tạo về kỹ năng thâm nhập vào các thị trường mục tiêu; đồng thời, tích cực tham gia phản biện chính sách, góp ý với các Bộ, ngành liên quan trong xây dựng cơ chế, chính sách xuất nhập khẩu và đàm phán các FTA.

RA MẮT BÁO CÁO XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM NĂM 2024

Trong khuôn khổ sự kiện “Xuất nhập khẩu Việt Nam: Tôn vinh - Công bố - Kết nối - Hợp tác”, Cục Xuất nhập khẩu tổ chức Lễ công bố Báo cáo xuất nhập khẩu Việt Nam 2024.

Báo cáo Xuất nhập khẩu Việt Nam là tài liệu chính thức của Bộ Công Thương về tình hình xuất nhập khẩu của từng nhóm mặt hàng, thị trường, tình hình tận dụng các cơ hội từ FTA và công tác quản lý hoạt động xuất nhập khẩu. Báo cáo Xuất nhập khẩu trong những năm qua đã cung cấp thông tin minh bạch, có hệ thống, được các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, hiệp hội, tổ chức nghiên cứu và đào tạo quan tâm, tín nhiệm và đánh giá cao.

Theo báo cáo, năm 2024, trong một bối cảnh vĩ mô tích cực hơn so với năm 2023 cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ của Chính phủ và các Bộ, ngành và những nỗ lực vượt khó của cộng đồng doanh nghiệp, xuất nhập khẩu hồi phục mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào tăng trưởng chung của nền kinh tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Qua 8 năm xuất bản, Báo cáo Xuất nhập khẩu Việt Nam 2024 đã tập hợp tương đối đầy đủ không chỉ riêng các hoạt động xuất nhập khẩu mà cả các hoạt động quản lý của các cơ quan trực thuộc Bộ Công Thương và các Bộ, ngành khác.

Công tác biên soạn Báo cáo Xuất nhập khẩu hằng năm được Bộ Công Thương coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng, thể hiện tinh thần hỗ trợ, kiến tạo và đồng hành cùng doanh nghiệp, các hiệp hội ngành hàng; góp phần hoàn thành ở mức cao nhất các mục tiêu kinh tế - xã hội của Chính phủ.

"Tiếp nối sự thành công của các ấn phẩm trước, năm nay, chúng ta sẽ tiếp tục đón nhận sự ra mắt của Báo cáo Xuất nhập khẩu Việt Nam năm 2024. Hy vọng ấn phẩm này sẽ là cẩm nang quan trọng, giúp cho cơ quan quản lý nhà nước các cấp, các viện nghiên cứu, cơ sở đào tạo, hiệp hội, ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp những thông tin hữu ích, phục vụ công tác nghiên cứu, chỉ đạo, điều hành và tiếp cận, khai thác cơ hội xuất khẩu sang các thị trường còn nhiều tiềm năng, thúc đẩy xuất khẩu bền vững", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên kỳ vọng.