Trong phiên thảo luận chiều ngày 31/5, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ băn khoăn về điểm nghẽn liên quan tới các quy định phòng cháy, chữa cháy, ảnh hưởng tới hoạt động của nhiều doanh nghiệp, thậm chí khiến không ít doanh nghiệp có thể phải đóng cửa.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đánh giá một vướng mắc lớn đối với quy định về phòng cháy, chữa cháy, tiêu chuẩn, quy chuẩn ban hành là "không phân biệt quy mô dự án, tính chất công trình, chưa tính đến khả năng khi áp dụng vào thực tiễn".

"Nếu không có sự thay đổi về tiêu chuẩn, quy chuẩn sẽ có hàng nghìn doanh nghiệp phải đóng cửa", đại biểu nêu quan điểm.

Từ trái sang phải: Đại biểu Phạm Văn Hòa, đại biểu Mai Văn Hải và đại biểu Hà Ánh Phượng - Ảnh: Quochoi.vn

Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hoá) cho biết thời gian qua, sau đại dịch Covid-19, do thực hiện việc tổng rà soát về công tác phòng cháy, chữa cháy lại một lần nữa nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng vô cùng khó khăn, bị xử phạt, bị đình chỉ hoạt động do không đảm bảo các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy. Điều này đã làm ảnh hưởng rất lớn đến nhiều doanh nghiệp và người lao động.

"Nhiều cử tri bức xúc cho rằng một số quy định phòng cháy, chữa cháy không phù hợp, tiêu chuẩn quá cao, áp dụng quy định phòng cháy, chữa cháy nhưng không phân loại mức độ rủi ro nên rất khó khăn cho doanh nghiệp. Việc khắc phục, đầu tư hệ thống phòng cháy, chữa cháy chi phí lớn, nhiều doanh nghiệp không thể khắc phục được", đại biểu cho biết.

Còn đại biểu Hà Ánh Phượng (đoàn Phú Thọ) cho biết nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã phản ánh thực hiện Quy chuẩn 06/2022 theo Thông tư 06 của Bộ Xây dựng về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình đã khiến cho không ít doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn, gây đình trệ sản xuất, kinh doanh.

Giải trình và làm rõ thêm về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nhị cho biết Quy chuẩn QCVN 06:2022 về phòng cháy, chữa cháy được Bộ Xây dựng ban hành vào năm 2010, sau đó được sửa đổi vào năm 2022, có hiệu lực từ ngày 16/1/2023.

"Các phiên bản quy chuẩn có nội dung sửa đổi không lớn, các quy chuẩn được sửa đổi, thay thế có nội dung tương đồng, có tính kế thừa và nội dung sửa đổi chủ yếu là mở rộng đối tượng, bổ sung nhiều giải pháp, lựa chọn cho các đối tượng công trình, các yêu cầu an toàn cháy của quy chuẩn được quy định rõ cho từng nhóm theo quy mô, tính nguy hiểm cháy, công năng sử dụng", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, về chuyển tiếp Quy chuẩn 06, các phiên bản đều có các điều khoản chuyển tiếp rõ ràng, tuân thủ quy định pháp luật, trên cơ sở nguyên tắc không hồi tố, công trình đã áp dụng quy chuẩn nào trong giai đoạn thiết kế được góp ý hoặc thẩm duyệt thì được sử dụng quy chuẩn đó đến khi nghiệm thu, đưa vào sử dụng.

Bộ trưởng cũng cho biết mức độ quy định của Quy chuẩn 06 trong tương quan với một số quốc gia khác. Khi so sánh quy định cơ bản Quy chuẩn 06 với các hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn khác thì nhìn chung các quy định an toàn cốt lõi Quy chuẩn 06 quy định không cao, thậm chí ở mức độ trung bình thấp. Đối với nhóm nhà xưởng công nghiệp, nhóm nhà dân dụng quy mô trung bình trở lên và nhóm nhà dân dụng quy mô nhỏ.

Giải trình cụ thể các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng cho biết QCVN 06:2022 không có quy định về sơn chống cháy.

"Quy chuẩn 06 không có quy định nào về sơn chống cháy, đối với kết cấu thép nhà xưởng Quy chuẩn 06 cho phép sử dụng nhiều giải pháp để cơ quan cảnh sát phòng cháy, chữa cháy có thẩm quyền có thể thẩm duyệt, nghiệm thu mà không cần thử nghiệm, đánh giá phức tạp", Bộ trưởng cho biết.

Ngoài ra, Quy chuẩn 06 cũng cho phép các nhà xưởng có nguy cơ cháy cao, với diện tích lên đến 25.000m2 không cần bọc bảo vệ kết cấu thép. Các hạng cháy nổ vừa phải, thấp, với diện tích không hạn chế cũng không cần bọc bảo vệ kết cấu thép.

"Như vậy, theo Quy chuẩn 06, đa số các nhà xưởng sản xuất hiện nay của Việt Nam đều thuộc diện không phải bọc bảo vệ kết cấu thép", Bộ trưởng làm rõ.

Ngoài ra, về quy định cấp nước chữa cháy, Bộ trưởng cho biết Quy chuẩn 06 năm 2022 chỉ quy định các nội dung cơ bản về cấp nước chữa cháy, như lưu lượng, áp suất, thời gian đối với cấp nước chữa cháy trong nhà và ngoài nhà tùy thuộc quy mô, công năng của công trình để phục vụ thiết kế hệ thống cấp nước chữa cháy.

"Quy chuẩn 06 không quy định đối tượng nhà và công trình cụ thể nào thì phải trang bị các hệ thống cấp nước chữa cháy trong và ngoài nhà. Nội dung này nằm trong Tiêu chuẩn 389.090 do các cơ quan khác biên soạn, trong đó quy định rõ nhà và công trình có công năng gì, quy mô nào thì phải trang bị những hệ thống trên", Bộ trưởng Bộ Xây dựng nêu rõ.

Làm rõ thêm, Bộ trưởng cho biết Quy chuẩn 06 năm 2022 cho phép sử dụng nhiều giải pháp khác nhau để cấp nước chữa cháy ngoài nhà, khi sử dụng đúng giải pháp phù hợp thì có thể không cần xây bể riêng cho nhà hoặc chỉ cần xây dựng bể có thể tích vừa phải, có kết hợp với bơm bổ sung hoặc kết hợp với nước sản xuất.

Do đó, cần thực hiện đúng quy chuẩn, không bắt buộc yêu cầu các công trình xây dựng bể riêng khi có các giải pháp khả thi khác và được tư vấn thiết kế, tính toán, thuyết minh phù hợp.

Ngoài ra, Quy chuẩn 06 đã linh hoạt cho phép cơ quan cảnh sát phòng cháy, chữa cháy có thẩm quyền hướng dẫn riêng các nội dung về cấp nước chữa cháy phù hợp với điều kiện cụ thể tại các địa phương.

Liên quan tới các phản ảnh về các công trình hiện hữu, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng và Bộ Công an đang tích cực phối hợp để đưa ra các giải pháp tăng cường cho các công trình hiện hữu nhằm đảm bảo tốt nhất có thể về an toàn cháy cho công trình dựa trên các giải pháp được thống nhất.

"Lực lượng Cảnh sát phòng cháy sẽ có hướng dẫn cho từng công trình cụ thể. Bộ Xây dựng đã dự thảo nghị quyết của Chính phủ về việc này, đã gửi xin ý kiến các cơ quan, địa phương vào ngày 26/5/2023", Bộ trưởng thông tin.

Còn với phân khúc nhà ở riêng lẻ, Bộ trưởng cho biết không áp dụng quy chuẩn an toàn cháy cho nhà ở riêng lẻ từ 6 tầng trở xuống.

"Nhà ở riêng lẻ từ 6 tầng trở xuống không thuộc đối tượng điều chỉnh của Quy chuẩn 06, cũng không thuộc đối tượng thẩm duyệt. Vướng mắc xảy ra khi công trình nhà ở riêng lẻ chuyển đổi mục đích sử dụng sang các mục đích sử dụng khác không đảm bảo các điều kiện về hạ tầng như giao thông, điện nước, cũng như việc tổ chức không gian kiến trúc kết cấu cho nhà ở riêng lẻ nay phải cải tạo để đáp ứng quy chuẩn là rất khó", Bộ trưởng phân tích.

Về các nội dung ý kiến phản ảnh khác liên quan đến Quy chuẩn 06. Bộ trưởng cho biết Bộ Xây dựng đã tổng hợp, có ý kiến tiếp thu, giải trình, hướng dẫn cụ thể và đã công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Xây dựng.

Nhận định quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình là một quy chuẩn kỹ thuật khó, Bộ trưởng khẳng định Bộ Xây dựng trân trọng lắng nghe, cầu thị và sẽ nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu để hoàn thiện quy chuẩn.

Bộ đã giao nhiệm vụ cho Viện Khoa học, công nghệ xây dựng, rà soát tổng thể để xem xét sửa đổi, bổ sung quy chuẩn 06 năm 2022 nhằm đáp ứng yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ tính mạng, tài sản của Nhân dân trên cơ sở khoa học có tham khảo kinh nghiệm quốc tế, đồng thời phải phù hợp với tình hình, điều kiện của Việt Nam. Cùng với đó, tăng cường tập huấn, hướng dẫn, biên soạn tài liệu hướng dẫn để hiểu và áp dụng quy chuẩn phù hợp.