
Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025
Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".
Thứ Sáu, 03/10/2025
Anh Nhi
31/07/2025, 14:01
Dù là một trung tâm nghiên cứu và đổi mới sáng tạo sôi động hàng đầu cả nước, TP.HCM đang đối mặt với một thách thức lớn với tỷ lệ thương mại hóa các kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ chỉ đạt khoảng 5%...
Diễn đàn Nghiên cứu và Phát triển (R&D) Việt Nam 2025 đã diễn ra sáng ngày 31/7 tại Ninh Bình với sự tham gia của các chuyên gia về khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI) và blockchain… hàng đầu trong và ngoài nước. Phát biểu tại diễn đàn, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Lộc Hà đã chia sẻ thách thức mà TP.HCM đang phải đối mặt khi giải bài toán tìm đầu ra cho các nghiên cứu khoa học.
Thực tế nhiều năm qua cho thấy, TP.HCM sở hữu một hệ sinh thái nghiên cứu và đổi mới sáng tạo ấn tượng với hơn 70 viện nghiên cứu, trường đại học, và hơn 1.500 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Trong 10 năm qua, thành phố đã nghiệm thu hơn 2.000 kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ. Riêng giai đoạn 2021-2025, có hơn 500 nhiệm vụ khoa học và công nghệ đã được phê duyệt.
Năng lực nghiên cứu của thành phố cũng được khẳng định ở tầm quốc tế. Đại học Quốc gia TP.HCM hiện dẫn đầu Việt Nam về số lượng công bố quốc tế, với gần 3.200 bài báo trên hệ thống Scopus trong năm 2024 và nằm trong Top 1% thế giới về nghiên cứu khoa học và công nghệ. Hoạt động chuyển giao công nghệ của đơn vị này cũng mang lại doanh thu trung bình từ 250 - 300 tỷ đồng mỗi năm.
Đóng góp của khoa học, công nghệ vào tăng trưởng GRDP của thành phố ngày càng tăng, với tỷ lệ doanh nghiệp thực hiện đổi mới sáng tạo trong các ngành trọng điểm tăng từ 39,9% năm 2021 lên 44,8% năm 2023.
Tuy nhiên, bất chấp những con số ấn tượng này, tỷ lệ thương mại hóa - biến các công trình nghiên cứu thành sản phẩm, dịch vụ mang lại giá trị kinh tế thực tiễn - chỉ dừng ở mức 5%.
Lý giải về tình trạng này, Phó Chủ tịch Nguyễn Lộc Hà đã chỉ ra những “nút thắt” chính đang cản trở quá trình thương mại hóa các nghiên cứu khoa học tại TP.HCM.
Một là, vướng mắc trong định giá tài sản trí tuệ. Đây được xem là một trong những rào cản lớn nhất. Quy trình định giá tài sản vô hình, đặc biệt là các kết quả nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước, còn nhiều rủi ro. Thị trường định giá còn yếu, thiếu tiêu chuẩn và cơ chế bảo vệ cán bộ ra quyết định về giá.
Hai là, thiếu chính sách hỗ trợ toàn diện. Hiện chưa có một hệ thống chính sách đồng bộ để hỗ trợ cho cả quá trình thương mại hóa, bao gồm các khâu hoàn thiện công nghệ, thử nghiệm sản phẩm, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, xúc tiến thị trường và tái đầu tư.
Ba là, hạn chế trong việc giao quyền cho bên thứ ba. Các quy định hiện hành vẫn chưa tháo gỡ triệt để vướng mắc trong việc giao kết quả nghiên cứu một cách chủ động cho các tổ chức không phải là đơn vị chủ trì nhiệm vụ nghiên cứu.
Để giải quyết bài toán hóc búa này và đạt mục tiêu thương mại hóa tối thiểu 8% theo Nghị quyết số 57, TP.HCM đã và đang chủ động triển khai nhiều giải pháp mang tính đột phá.
Thành phố xác định thương mại hóa kết quả nghiên cứu là nhiệm vụ trọng tâm để đưa khoa học - công nghệ trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp.
Thứ nhất, TP.HCM triển khai thí điểm toàn diện Đề án theo đặc thù của Thành phố nhằm tạo động lực thương mại hóa, đưa nhanh kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ được tạo ra từ ngân sách nhà nước vào sản xuất, kinh doanh. Đề án này tận dụng các quy định mới của Nghị quyết số 193/2025 của Quốc hội và Nghị định số 88/2025 của Chính phủ.
Thứ hai, hỗ trợ xây dựng Trung tâm hỗ trợ thương mại hóa cấp vùng tại TP.HCM.
Thứ ba, xây dựng cơ chế chia sẻ rủi ro, lợi nhuận linh hoạt giữa các bên liên quan, bao gồm nhà nước, nhà khoa học và doanh nghiệp.
Thứ tư, xây dựng một bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả thương mại hóa, đồng thời phát triển hệ thống dữ liệu và nền tảng số cho thương mại hóa.
“Với những giải pháp này, TP.HCM kỳ vọng sẽ khơi thông được dòng chảy tri thức từ các viện nghiên cứu, trường đại học ra thị trường, biến tiềm năng khoa học công nghệ thành động lực tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong thời kỳ mới”, ông Lộc Hà nhấn mạnh.
Bộ Xây dựng vừa báo cáo Chính phủ phương án khai thác giai đoạn 1 cho hai Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất và Long Thành. Theo đó, từ năm 2026 sân bay Long Thành sẽ đảm nhận 80% các chuyến bay quốc tế, hướng tới vai trò cửa ngõ trung chuyển hàng không…
Ba dự án nâng cao năng lực khám chữa bệnh tại 5 cơ sở y tế phía Tây Hải Phòng được đề xuất điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư sau hợp nhất…
Công nghiệp hàng không vũ trụ, công nghiệp quốc phòng, công nghiệp an ninh, công nghiệp điện tử - bán dẫn và công nghiệp hỗ trợ giá trị cao là các chuỗi cung ứng có nhiều triển vọng hợp tác giữa hai bên…
Aeon Việt Nam vừa khai trương Trung tâm Bách hóa Tổng hợp và Siêu thị AEON Văn Giang tại Vincom Mega Mall Ocean City, Hưng Yên. Đây là điểm bán đầu tiên của Aeon tại tỉnh này và là cơ sở thứ 11 của tập đoàn tại Việt Nam...
Trong bối cảnh mới, mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản không chỉ tiếp tục được duy trì mà còn hứa hẹn được khai thác tối đa, mở rộng sang những lĩnh vực hợp tác tiềm năng như chuyển đổi xanh, kinh tế số, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững....
Chứng khoán
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: