Nhiều cảng biển của Trung Quốc đang ở trong tình trạng tắc nghẽn, khi những con tàu lẽ ra cập bến ở cảng Ninh Ba buộc phải chuyển bến và quy trình bốc dỡ hàng hoá bị chậm lại do các biện pháp chống dịch được thắt chặt theo chính sách “triệt tiêu Covid” (“zero-Covid”) của nước này.

Hôm 17/8, hơn 50 tàu container xếp hàng chờ vào cảng Ninh Ba, trung tâm hàng hải lớn thứ hai của Trung Quốc - theo dữ liệu từ Refinitiv được hãng tin Reuters trích dẫn. Con số này tăng gần gấp đôi so với 28 tàu vào hôm 10/8, khi một bến tàu container của cảng này bắt đầu đóng cửa sau khi phát hiện một ca nhiễm Covid-19.

Các công ty vận tải biển quốc tế hàng đầu đã lên tiếng cảnh báo khách hàng về sự chậm trễ của các chuyến hàng và việc tàu bè phải chuyển hướng. Ít nhất 14 tàu vận hành bởi CMA CGM, 5 tàu của Maersk, và 4 tàu của Hapag-Lloyd đã phải chuyển sang cập bến tại cảng khác, thay vì cảng Ninh Ba như kế hoạch ban đầu. Hàng chục tàu khác cũng đang phải điều chỉnh lịch trình.

Do chủ trương “triệt tiêu Covid”, Trung Quốc áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt để chống dịch lây lan ngay cả khi số ca nhiễm ở mức thấp. Sự chặt chẽ này được xem là nguyên nhân khiến nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới mất đà trong thời gian gần đây và chuỗi cung ứng toàn cầu càng trở nên căng thẳng hơn. Giãn cách làm gia tăng sự ùn ứ tại các điểm trung chuyển hàng hoá lớn của Trung Quốc, giữa lúc nhu cầu của người tiêu dùng khắp thế giới gia tăng mạnh trong mùa hè, bên cạnh tình trạng thiếu tàu container và sự tắc nghẽn ở nhiều nơi khác trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bộ Giao thông Trung Quốc đã yêu cầu tất cả các cảng biển của nước này thành lập đội đặc biệt để xử lý việc tàu nước ngoài ra vào cảng, đồng thời áp quy định tất cả các thuỷ thủ của tàu nước ngoài phải có chứng nhận y tế hoặc xét nghiệm âm tính Covid trước khi được phép bốc dỡ hàng.

Các cảng cũng có quy định của riêng mình. Một số áp dụng các biện pháp thận trọng bổ sung đối với những tàu từng dừng tại những khu vực có rủi ro lây nhiễm Covid cao như Ấn Độ, Lào hay Nga trong vòng 21 ngày gần nhất.

“Chính sách ‘triệt tiêu Covid’ của Trung Quốc là tốt trong việc chống đại dịch, nhưng không tốt cho chuỗi cung ứng”, Giám đốc điều hành (CEO) Dawn Tiura của Sourcing Industry Group, một hiệp hội của ngành công nghiệp gia công và mua hàng ở Mỹ, phát biểu trên Reuters. “Thời điểm này rất căng thẳng do sự gia tăng của nhu cầu mua sắm hàng hoá để trẻ em trở lại trường và nhiều người quay trở lại nơi làm việc, chưa kể việc chuẩn bị cho mùa mua sắm cuối năm”.

Hôm 16/8, nhà quản lý cảng Ninh Ba ra một tuyên bố cho biết khối lượng hàng hoá qua cảng đạt khoảng 90% so với mức bình quân hàng ngày của tháng 7. Đây là kết quả của những nỗ lực giảm thiểu ảnh hưởng từ việc một bến tàu container chiếm 20% công suất của cảng phải đóng cửa vì phát hiện 1 ca nhiễm Covid hồi tuần trước.

Lượng tàu chuyển từ cảng Ninh Ba sang các cảng khác đang khiến nhiều cảng của Trung Quốc tắc theo. Cảng Thượng Hải đang có 34 tàu chờ được bốc dỡ hàng, so với 27 tàu hôm 10/8. Số tàu chờ ở cảng Hạ Môn, cách Ninh Ba 700 km về phía Nam, tăng lên con số 18 tàu vào ngày 17/8, từ chỗ chỉ có 4 tàu vào đầu tuần trước.

“Hàng hoá đang bị ùn ở cảng do thiếu nhân công ở cảng và nhân sự của các bộ phận hữu quan, trong khi lượng hàng hoá lại tăng lên”, một nhà vận hành tàu chở hàng khô rời ở Liên Vân Cảng, một thành phố cảng ở miền Đông Trung Quốc, cho hay.

“Trung Quốc là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Bất kỳ sự đóng cửa hay trì hoãn nào ở Trung Quốc cũng có thể dẫn tới sự trì hoãn ở nhiều nơi khác”, CEO Richard Lebovitz của LeanDNA, một công ty tư vấn chuỗi cung ứng ở Mỹ, phát biểu.

Chỉ số Freightos Baltic Global Container Index (FBX) đo giá cước vận tải container bình quân trên 12 tuyến vận tải container lớn toàn cầu, đạt mức cao kỷ lục 9.770 USD/container loại 40 feet trong tuần này - Reuters cho hay.