Đảng của Thủ tướng Abe hứng thất bại lịch sử
Thất bại này có thể dẫn tới những thách thức mới đối với ông Abe trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ ông đã sụt giảm do một vụ bê bối mới đây
Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã hứng một thất bại lịch sử trong cuộc bầu cử diễn ra ở thủ đô Tokyo của nước này vào cuối tuần vừa rồi. Theo hãng tin Reuters, thất bại này có thể dẫn tới những thách thức mới đối với ông Abe trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ dành cho ông đã sụt giảm do một vụ bê bối mới đây.
Cuộc bầu cử nghị viện Tokyo được coi là một cuộc “trưng cầu dân ý” đối với Thống đốc Yurik Koike, người vừa hoàn tất năm đầu tiên cầm quyền. Tuy nhiên, kết quả cuộc bầu cử cũng là màn thể hiện đáng thất vọng đối với LDP sau 4 năm rưỡi lãnh đạo nước Nhật.
Đảng Công dân Tokyo trên hết và các đảng liên minh đã giành 79 ghế trong nghị viện gồm 127 ghế của Tokyo. LDP chỉ giành 23 ghế, kết quả tồi tệ nhất từ trước đến nay, so với con số 57 ghế trước khi diễn ra cuộc bầu cử.
“Chúng ta phải thừa nhận đây là một thất bại lịch sử”, cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nhật Bản Shigeru Ishiba, một đối thủ của ông Abe trong nội bộ LDP, nói với đài NHK. “Thay vì là một chiến thắng của Đảng Công dân Tokyo trên hết, đây là một thất bại đối với LDP”.
Các cuộc bầu cử ở Tokyo thường được xem là “hàn thử biểu” cho xu hướng của bầu cử toàn quốc. Vào năm 2009, khi LDP chỉ giành 38 ghế trong cuộc bầu cử ở Tokyo, đảng này đã thất bại trong tổng bầu cử toàn quốc cùng năm đó. Tuy nhiên, lần này, phải đến cuối năm 2018 Nhật mới tiến hành bầu cử Hạ viện.
Bà Koikei, người từng giữ cương vị Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nhật, từng là thành viên LDP, cách đây 1 năm đã trở thành nữ Thống đốc đầu tiên của Tokyo. Bà thắng cử nhờ lời hứa sẽ cải cách việc quản trị siêu thành phố với 13,7 triệu dân và một nền kinh tế lớn hơn cả Hà Lan.
Kết quả ấn tượng mà đảng của bà Koike đạt được trong cuộc bầu cử vừa rồi làm dấy lên những đồn đoán cho rằng bà sẽ chạy đua ghế Thủ tướng Nhật, dù cuộc chạy đua này có thể phải tới sau Thế vận hội Tokyo 2020 mới diễn ra.
Các đối thủ của ông Abe trong LDP có thể nhân thất bại lần này của đảng để thách thức ông trong một cuộc đua giành quyền lãnh đạo đảng vào tháng 9/2018. Nếu thắng trong cuộc đua đó, ông Abe sẽ trở thành nhà lãnh đạo Nhật cầm quyền lâu nhất và thúc đẩy những nỗ lực của ông về thay đổi hiến pháp hòa bình thời hậu chiến tranh của nước này.
Những rắc rối mà ông Abe đang gặp phải xuất phát từ việc ông bị cho là có thể đã can thiệp để giúp Học viện Giáo dục Kake được nhận giấy phép mở một trường thú y trong một đặc khu kinh tế. Chính phủ Nhật đã không cấp phép mở trường thú y trong nhiều thập kỷ do tình trạng thừa bác sỹ thú y.
Ông Abe và các trợ lý của ông phủ nhận những cáo buộc cho rằng họ đã ưu ái Kake.
Ông Abe được dự báo sẽ có cuộc cải tổ nội các trong một vài tháng tới nhằm cải thiện tỷ lệ ủng hộ. Trong đó, một trong những vị Bộ trưởng có thể bị thay thế được dự báo là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Tomomi Inada.
Một số phát biểu của bà Inada trong cuộc vận động tranh cử ở Tokyo kêu gọi sự ủng hộ cho LDP dưới danh nghĩa Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF), tức quân đội nước này, đã bị chỉ trích mạnh. Theo luật của Nhật, SDF phải trung lập về chính trị.
Cuộc bầu cử nghị viện Tokyo được coi là một cuộc “trưng cầu dân ý” đối với Thống đốc Yurik Koike, người vừa hoàn tất năm đầu tiên cầm quyền. Tuy nhiên, kết quả cuộc bầu cử cũng là màn thể hiện đáng thất vọng đối với LDP sau 4 năm rưỡi lãnh đạo nước Nhật.
Đảng Công dân Tokyo trên hết và các đảng liên minh đã giành 79 ghế trong nghị viện gồm 127 ghế của Tokyo. LDP chỉ giành 23 ghế, kết quả tồi tệ nhất từ trước đến nay, so với con số 57 ghế trước khi diễn ra cuộc bầu cử.
“Chúng ta phải thừa nhận đây là một thất bại lịch sử”, cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nhật Bản Shigeru Ishiba, một đối thủ của ông Abe trong nội bộ LDP, nói với đài NHK. “Thay vì là một chiến thắng của Đảng Công dân Tokyo trên hết, đây là một thất bại đối với LDP”.
Các cuộc bầu cử ở Tokyo thường được xem là “hàn thử biểu” cho xu hướng của bầu cử toàn quốc. Vào năm 2009, khi LDP chỉ giành 38 ghế trong cuộc bầu cử ở Tokyo, đảng này đã thất bại trong tổng bầu cử toàn quốc cùng năm đó. Tuy nhiên, lần này, phải đến cuối năm 2018 Nhật mới tiến hành bầu cử Hạ viện.
Bà Koikei, người từng giữ cương vị Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nhật, từng là thành viên LDP, cách đây 1 năm đã trở thành nữ Thống đốc đầu tiên của Tokyo. Bà thắng cử nhờ lời hứa sẽ cải cách việc quản trị siêu thành phố với 13,7 triệu dân và một nền kinh tế lớn hơn cả Hà Lan.
Kết quả ấn tượng mà đảng của bà Koike đạt được trong cuộc bầu cử vừa rồi làm dấy lên những đồn đoán cho rằng bà sẽ chạy đua ghế Thủ tướng Nhật, dù cuộc chạy đua này có thể phải tới sau Thế vận hội Tokyo 2020 mới diễn ra.
Các đối thủ của ông Abe trong LDP có thể nhân thất bại lần này của đảng để thách thức ông trong một cuộc đua giành quyền lãnh đạo đảng vào tháng 9/2018. Nếu thắng trong cuộc đua đó, ông Abe sẽ trở thành nhà lãnh đạo Nhật cầm quyền lâu nhất và thúc đẩy những nỗ lực của ông về thay đổi hiến pháp hòa bình thời hậu chiến tranh của nước này.
Những rắc rối mà ông Abe đang gặp phải xuất phát từ việc ông bị cho là có thể đã can thiệp để giúp Học viện Giáo dục Kake được nhận giấy phép mở một trường thú y trong một đặc khu kinh tế. Chính phủ Nhật đã không cấp phép mở trường thú y trong nhiều thập kỷ do tình trạng thừa bác sỹ thú y.
Ông Abe và các trợ lý của ông phủ nhận những cáo buộc cho rằng họ đã ưu ái Kake.
Ông Abe được dự báo sẽ có cuộc cải tổ nội các trong một vài tháng tới nhằm cải thiện tỷ lệ ủng hộ. Trong đó, một trong những vị Bộ trưởng có thể bị thay thế được dự báo là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Tomomi Inada.
Một số phát biểu của bà Inada trong cuộc vận động tranh cử ở Tokyo kêu gọi sự ủng hộ cho LDP dưới danh nghĩa Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF), tức quân đội nước này, đã bị chỉ trích mạnh. Theo luật của Nhật, SDF phải trung lập về chính trị.