Tuần này, Tổng thống Donald Trump công bố mức thuế quan đối ứng mới đối với các quốc gia và vùng lãnh thổ chưa đạt thỏa thuận thương mại với Mỹ. Tuy nhiên, điều khiến giới đầu tư trên thị trường tài chính lo ngại hơn lại là những tín hiệu xấu của kinh tế Mỹ, bao gồm lạm phát tăng, dữ liệu tăng trưởng ẩn chứa những gam màu ảm đạm, và thị trường lao động sụt tốc nhanh.

Dưới đây là một số thông tin và sự kiện kinh tế thế giới đáng chú ý trong tuần từ ngày 28/7-2/8/2025 do VnEconomy điểm lại:

Ông Trump công bố thuế suất mới của thuế quan đối ứng

Ngày 31/7, ông Trump ký một sắc lệnh hành pháp đưa ra thuế suất mới của thuế quan đối ứng áp dụng với các đối tác thương mại chưa đạt được thỏa thuận với Mỹ, dao động từ 10-41%, có hiệu lực từ ngày 7/8. Phụ lục đính kèm sắc lệnh cho thấy các quốc gia bị áp thuế cao nhất gồm Syria (41%), Lào và Myanmar (40%) và Thụy Sỹ (39%). Thuế suất cơ sở của thuế đối ứng theo quyết định mới vẫn là 10%, không thay đổi so với công bố lần đầu.

Trước khi đưa ra mức thuế mới đối với các quốc gia và vùng lãnh thổ này, Mỹ đã đạt thỏa thuận thương mại với một số đối tác gồm Anh, Việt Nam, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU)…

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giữ nguyên lãi suất bất chấp áp lực từ chính quyền ông Trump

Kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ diễn ra vào ngày 29-30/7/2025, Fed giữ nguyên lãi suất ở mức 4,25-4,5%, một quyết định không nằm ngoài dự báo. Tuy nhiên, trái với với kỳ vọng của thị trường, Fed và Chủ tịch Fed Jerome Powell gần như không phát tín hiệu gì về việc sẽ giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 9. Thay vào đó, Fed giữ quan điểm chờ xem thuế quan sẽ tác động như thế nào đến kinh tế rồi mới có đợt giảm lãi suất tiếp theo, bất chấp ông Trump và giới chức Nhà Trắng thời gian qua liên tục kêu gọi hạ lãi suất.

Dù vậy, kỳ vọng về việc Fed hạ lãi suất vào tháng 9 đã tăng mạnh trở lại vào ngày thứ Sáu, sau khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm xấu hơn dự báo.

Ông Trump ra “tối hậu thư” cho Nga, dọa áp thuế quan trừng phạt thứ cấp

Đầu tuần này, ông Trump cho biết nếu trong 10-12 ngày tới Nga không đi đến một giải pháp kết thúc cuộc chiến tranh ở Ukraine, ông sẽ áp các biện pháp trừng phạt mới lên Nga. Trong đó, ông có thể đưa ra thuế quan thứ cấp lên tới 100% đối với các quốc gia và vùng lãnh thổ mua hàng hóa Nga. Biện pháp này được cho là có thể ảnh hưởng nhiều đến Trung Quốc và Ấn Độ, hai nước nhập dầu thô Nga nhiều nhất. Ngoài thuế đối ứng 25% đối với Ấn Độ, ông Trump đã dọa áp thêm thuế quan thứ cấp 25% lên nước này vì mua dầu Nga.

Thuế quan của Mỹ đối với đồng nhập khẩu có hiệu lực

Ngày 30/7/2025, ông Trump ký sắc lệnh hành pháp đánh thuế quan 50% đối với kim loại đồng bán thành phẩm, như ống và dây đồng, cũng như các sản phẩm phái sinh như phụ kiện ống và cáp đồng. Tuy nhiên, các vật liệu tinh chế như quặng đồng và tinh quặng đồng sẽ được miễn trừ thuế quan này. Như vậy, thuế quan đối với đồng - có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 - có phạm vi hẹp hơn so với dự kiến ban đầu. Giá đồng tại thị trường giao sau ở Mỹ đã giảm mạnh sau khi có quyết định này.

Microsoft đạt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD

Sau khi Nvidia trở thành công ty đại chúng đầu tiên trên thế giới đạt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD trong tháng 7, Microsoft đã trở thành công ty thứ hai đạt tới mốc vốn hóa này vào hôm 30/7 nhờ kết quả kinh doanh vốn hóa tốt hơn dự báo. Tuy nhiên, vốn hóa của hãng phần mềm khổng lồ đã giảm trở lại sau đó và kết thúc tuần ở mức 3,9 nghìn tỷ USD.

Kinh tế Mỹ tăng trưởng vượt dự báo nhưng vẫn gây lo ngại

Báo cáo từ Bộ Thương mại Mỹ hôm 30/7 cho thấy tổng sản phẩm trong nước (GDP) của nước này tăng với tốc độ hàng năm là 3% trong quý trước, sau khi giảm 0,5% trong quý 1 và cao hơn mức dự báo của giới phân tích là tăng 2,4%. Tính cả nửa đầu năm, nền kinh tế tăng trưởng với tốc độ hàng năm 1,2%. Tuy nhiên, báo cáo GDP này vẫn gây lo ngại về sức khỏe nền kinh tế lớn nhất thế giới vì nhập khẩu giảm chiếm phần lớn sự cải thiện trong số liệu tăng trưởng, trong khi nhu cầu trong nước tăng với tốc độ chậm nhất trong 2 năm rưỡi.

Tăng trưởng việc làm của Mỹ giảm mạnh

Báo cáo việc làm từ Bộ Lao động Mỹ ngày 1/8 cho thấy khu vực phi nông nghiệp của nước này có thêm chỉ 73.000 công việc mới trong tháng 7, thấp hơn nhiều so với mức dự báo 100.000 công việc mới mà các chuyên gia kinh tế đưa ra trong một cuộc khảo sát của hãng tin Dow Jones. Ngoài ra, số liệu việc làm mới của các tháng trước cũng được điều chỉnh giảm mạnh, với con số của tháng 6 giảm còn 14.000 từ 147.000 trong lần công bố trước và con số của tháng 5 giảm còn 19.000 từ 125.000.

Theo giới phân tích, loạt dữ liệu này cho thấy thị trường việc làm của Mỹ đã suy yếu được một thời gian. Những con số trên khiến chứng khoán Mỹ giảm điểm mạnh vì tình hình thị trường lao động - việc làm là một chỉ báo quan trọng về sức khỏe kinh tế Mỹ.

Lạm phát Mỹ có dấu hiệu tăng tốc

Theo báo cáo từ Bộ Thương mại Mỹ hôm 31/7, chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) - thước đo lạm phát được Fed ưa chuộng - tăng 0,3% trong tháng 6, cao hơn mức tăng 0,1% của tháng 5 và dự báo tăng 0,2% mà giới phân tích đưa ra. So với cùng kỳ năm trước, PCE tăng 2,6%, mức tăng cao nhất kể từ tháng 2. Dữ liệu này gây lo ngại vì cho thấy thuế quan có thể đã bắt đầu làm gia tăng áp lực lạm phát trong nền kinh tế Mỹ.

Mỹ - Trung Quốc nhất trí gia hạn hòa hoãn thuế quan thêm 90 ngày

Sau hai ngày đàm phán tại Stockholm, Thụy Điển, các quan chức Mỹ và Trung Quốc vào ngày 29/7  nhất trí sẽ gia hạn thời gian “đình chiến” thương mại thêm 90 ngày sau khi giai đoạn hoà hoãn đầu tiên kết thúc vào ngày 12/8. Với việc tiếp tục gia hạn hòa hoãn thuế quan, Mỹ và Trung Quốc duy trì mức thuế quan đối ứng 10% với hàng hóa của nhau, thay vì đưa trở lại các mức cao ba con số trước đó. Tuy nhiên, việc gia hạn này vẫn chờ được Tổng thống Trump thông qua.

Ấn Độ và Việt Nam vượt Trung Quốc về xuất khẩu smartphone sang Mỹ

Theo một báo cáo từ công ty nghiên cứu thị trường công nghệ Canalys công bố trong tuần này, điện thoại thông minh (smartphone) lắp ráp ở Ấn Độ chiếm 44% tổng nhập khẩu loại thiết bị này của Mỹ trong quý 2 năm nay, tăng mạnh so với tỷ lệ chỉ 13% vào cùng kỳ năm ngoái. Trái lại, tỷ trọng của Trung Quốc trong nhập khẩu smartphone của Mỹ giảm còn 25% trong quý 2, từ mức 61% cùng kỳ năm ngoái. Tỷ trọng của Việt Nam là 30%, cao hơn so với mức của Trung Quốc và tăng từ mức 24% cùng kỳ năm trước.

Những thay đổi này cho thấy sự dịch chuyển trong chuỗi cung ứng sản xuất khỏi Trung Quốc giữa bối cảnh có nhiều bất định về thuế quan.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nâng triển vọng kinh tế toàn cầu

Báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới (World Economic Outlook) cập nhật của của IMF công bố ngày 29/7 dự báo trưởng toàn cầu dự kiến đạt 3% trong năm nay và 3,1% vào năm 2026, tăng so với các dự báo trước đó được công bố vào tháng 4 là 2,8% và 3%. Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới - Mỹ và Trung Quốc - cũng đều được IMF nâng triển vọng trong lần cập nhật này.

Ông Pierre-Olivier Gourinchas - nhà kinh tế trưởng của IMF - nói rằng tăng trưởng ít bị ảnh hưởng hơn vì nhiều mức thuế quan cuối cùng không nghiêm trọng như kế hoạch ban đầu. Báo cáo của IMF cũng cho biết việc các công ty đẩy nhanh việc nhập khẩu hàng hóa trước khi thuế quan mới có hiệu lực là một động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu từ đầu năm đến nay. Nhưng IMF cảnh báo rằng việc tích trữ hàng hóa này tạo ra “những rủi ro có thể khuếch đại tác động của bất kỳ cú sốc tiêu cực tiềm ẩn nào”.