Theo nguồn tin của tờ báo Financial Times, Liên minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị đưa ra các biện pháp trừng phạt đối với 2 ngân hàng của Trung Quốc trên cơ sở cáo buộc hai nhà băng này thực hiện các giao dịch thương mại bị cấm với Nga.

Đây là nỗ lực đầu tiên của Brussels nhằm vào các tổ chức tín dụng thuộc bên thứ ba vì có liên quan tới nỗ lực hỗ trợ cho Moscow. Động thái này nằm trong gói biện pháp trừng phạt mới nhất của Ủy ban châu Âu (EC) và cần có sự đồng thuận của tất cả các quốc gia EU để được thông qua.

Theo các nhà phân tích, bước đi này của EU sẽ đánh dấu sự leo thang lớn trong nỗ lực của khối nhằm trừng phạt Trung Quốc. EU lâu nay cáo buộc Trung Quốc tạo điều kiện cho Nga “lách” các biện pháp trừng phạt thương mại hiện tại. Đây là những biện pháp được đưa ra nhằm hạn chế nguồn cung ứng của nước ngoài cho hoạt động công nghiệp và quân sự của Moscow.

Theo nguồn tin là quan chức EU tiết lộ với Financial Times, hai ngân hàng nhỏ của Trung Quốc bị cân nhắc trừng phạt được cho là đã tạo điều kiện cho các giao dịch tiền điện tử giúp Nga nhập khẩu nhiều mặt hàng nằm trong phạm vi lệnh trừng phạt hiện hành của EU.

Động thái trừng phạt mới nhất của EU diễn ra trong bối cảnh khối này đang tìm cách tối đa hóa áp lực với Nga nhằm gây áp lực với nền kinh tế nước này, buộc Moscow trở lại các cuộc đàm phán hòa bình đang “dậm chân tại chỗ” với Ukraine. Điều này cũng cho thấy quyết tâm ủng hộ Kyiv của Brussels.

Theo các nguồn tin, lập trường của Tổng thống Mỹ Donald Trump với các biện pháp trừng phạt bổ sung của phương Tây nhằm vào Nga tại hội nghị thượng đỉnh G7 tuần tới tại Canada sẽ có tác động lớn tới khả năng thông qua gói trừng phạt mới của các nước thành viên EU.

Tuy nhiên, việc cân nhắc trừng phạt các ngân hàng Trung Quốc diễn ra đúng thời điểm nhạy cảm khi các nhà lãnh đạo EU chuẩn bị cho một hội nghị thượng đỉnh lớn với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh vào tháng tới.

Ngày 11/6, bà Paula Pinho, người phát ngôn của EC, cho biết các biện pháp trừng phạt nói chung nhằm “tránh hành vi lách luật bằng cách tạo ra các hệ thống tài chính thay thế”.

Trước đây, Bắc Kinh nhiều lần lên án các biện pháp của EU nhằm vào doanh nghiệp Trung Quốc với cáo buộc hỗ trợ Nga. Nhà chức trách Trung Quốc phủ nhận việc nước này cung cấp vũ khí cho Nga và cáo buộc EU có “tiêu chuẩn kép” khi vẫn tiếp tục giao dịch với Nga trong một số lĩnh vực.

Tháng trước, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nhấn mạnh rằng “các hoạt động trao đổi và hợp tác bình thường giữa doanh nghiệp Trung Quốc và Nga không nên bị gián đoạn hoặc bị ảnh hưởng”.

Năm 2024, kim ngạch thương mại giữa Nga và Trung Quốc đạt 245 tỷ USD, gấp đôi so với năm 2020. Nga đang ngày càng phụ thuộc vào đồng nhân dân tệ của Trung Quốc để thực hiện các giao dịch tài chính quốc tế trong bối cảnh nước này tìm cách giảm phụ thuộc vào đồng USD và các đồng tiền phương Tây khác. 

Các gói trừng phạt gần đây nhất của EU được đưa ra nhằm siết chặt các biện pháp hiện hành, bao gồm cấm xuất khẩu hàng hóa quân sự, hàng hóa lưỡng dụng - tức dùng cho cả lĩnh vực dân sự và quân sự - cũng như hàng hóa nhạy cảm cho Nga.

“Khả năng duy trì chiến tranh của Moscow phụ thuộc nhiều vào sự ủng hộ mà nước này nhận được từ các nước thứ ba”, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen phát biểu hôm 10/6. “Những nước ủng hộ cuộc chiến của Nga sẽ phải chịu hậu quả nặng nề”.