Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất nửa điểm phần trăm vào ngày 14/12 và dự kiến sẽ tăng thêm tổng cộng ít nhất 0,75 điểm phần trăm nữa trong năm 2023, mặc cho tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng lên và tăng trưởng kinh tế dự kiến sẽ gần như ngừng trệ.

Kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ kéo dài 2 ngày, Fed dự báo lãi suất cực đại của chu kỳ thắt chặt này là mức 5,1% thiết lập trong năm 2023, cao hơn dự báo của giới đầu tư trước cuộc họp của Fed.

Trong số 19 quan chức của Uỷ ban Thị trường mở (FOMC), bộ phận hoạch định chính sách tiền tệ của Fed, chỉ có 2 vị dự báo lãi suất quỹ liên bang (fed funds rate) - tức lãi suất điều hành của Fed - sẽ ở mức dưới 5% trong năm 2023. Tất cả 17 vị còn lại cho rằng lãi suất sẽ phải vượt 5%. Đây là một tín hiệu rằng Fed cảm thấy vẫn cần thiết phải theo đuổi cuộc chiến chống lạm phát dù giá tiêu dùng ở Mỹ đã tăng chậm lại trong mấy tháng gần đây.

FED CHƯA SẴN SÀNG XOAY TRỤC CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ

“FOMC vẫn còn rất thận trọng với các rủi ro lạm phát… Những đợt tăng lãi suất đang diễn ra trong tầm mục tiêu sẽ là phù hợp để đạt tới một vị thế chính sách tiền tệ đủ thắt chặt để đưa lạm phát về mức 2% dần theo thời gian”, Fed nói trong tuyên bố sau cuộc họp. Tuyên bố này được đánh giá là không có nhiều điểm khác biệt so với tuyên bố mà Fed đã đưa ra trong cuộc họp tháng 11.

Bước nhảy lãi suất 0,5 điểm phần trăm trong lần họp này của Fed không nằm ngoài dự báo trước đó của giới phân tích, và là sự giảm tốc sau 4 lần liên tiếp bước nhảy 0,75 điểm phần trăm được áp dụng. Lãi suất Fed - đã bắt đầu năm 2022 ở mức 0-0,25% - tăng lên mức 4,25-4,5% sau lần nâng này, mức cao nhất kể từ cuối năm 2007. Kể từ khi Fed bắt đầu nâng lãi suất vào tháng 3 đến nay, đã có tất cả 7 đợt tăng.

Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ, nhân tố đóng vai trò chủ chốt trong việc truyền dẫn các quyết định chính sách của Fed vào nền kinh tế thực, ít thay đổi sau khi quyết định lãi suất được công bố. Trong khi đó, tỷ giá đồng USD so với một rổ gồm 6 đồng tiền chủ chốt giảm. Chỉ số Dollar Index chốt phiên dưới 103,7 điểm, thấp hơn 0,3% so với phiên trước.

“Tóm lại, tuyên bố của Fed và những dự báo kinh tế mà Fed đưa ra ngày hôm nay nói lên một câu chuyện đơn giản nhưng thuyết phục. Đó là: Fed chưa sẵn sàng cho việc ‘xoay trục’ chính sách tiền tệ một cách đáng kể cho tới khi họ thấy có bằng chứng bền vững và chắc chắn về sự đảo ngược của các áp lực lạm phát”, chiến lược gia trưởng Karl Schamotta của Corpay nói với hãng tin Reuters.

Tại cuộc họp báo sau cuộc họp Fed, Chủ tịch Fed Jerome Powell nói rằng hiện tại, vấn đề tốc độ tăng lãi suất đã bớt quan trọng hơn trước. Ông nói thêm rằng ông chưa sẵn sàng để tuyên bố rằng những tin tốt gần đây về lạm phát cho thấy áp lực giá cả đã qua đỉnh.

“Việc chúng ta tăng lãi suất nhanh như thế nào không phải là điều quan trọng”, nhà lãnh đạo ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới nói, nhấn mạnh rằng câu hỏi lớn hơn vào lúc này đối với các nhà hoạch định chính sách trong Fed là lãi suất cần phải tăng đến mức nào và duy trì ở đó trong bao lâu.

Dự báo mới của Fed cho thấy lãi suất quỹ liên bang năm 2024 thấp hơn mức dự kiến của năm 2023. Tuy nhiên, ông Powell nói rằng “trọng tâm của chúng tôi hiện nay thực sự là đưa vị thế chính sách tiền tệ lên một mức đủ thắt chặt để đảm bảo lạm phát sẽ hạ về mức mục tiêu theo thời gian, chứ chưa phải là cắt giảm lãi suất”. Ông nói thêm rằng bất kỳ cuộc thảo luận nào về cắt giảm lãi suất sẽ chỉ diễn ra khi các quan chức Fed tin tưởng rằng lạm phát đang thực sự đi xuống.

DỰ BÁO ẢM ĐẠM CỦA FED VỀ NỀN KINH TẾ

Chủ tịch Fed cũng nói “số liệu lạm phát tháng 10 và tháng 11 cho thấy một sự suy giảm được mong đợi của tốc độ tăng giá hàng hàng. Nhưng vẫn cần phải có thêm nhiều bằng chứng nữa để có thể tin chắc rằng lạm phát đang giảm xuống một cách bền vững”.

Dự báo lãi suất mới của Fed - ước lượng của các quan chức Fed về mức lãi suất mà họ cho rằng ở đó, chu kỳ tăng lãi suất này có thể dừng lại - đã được đưa ra cùng các dự báo cập nhật của Fed về kinh tế Mỹ. Dự báo lãi suất này phản ánh một cuộc chiến chống lạm phát tiếp tục kéo dài, với các điều kiện gần như suy thoái kinh tế sẽ hình thành trong năm 2023.

Fed dự báo lạm phát ở Mỹ sẽ còn cao hơn mức mục tiêu 2% của Fed cho tới ít nhất cuối năm 2025, và đến cuối năm 2023 vẫn còn ở mức hơn 3%.

Bình quân, các quan chức thành viên FOMC dự báo tỷ lệ thất nghiệp ở nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tăng lên mức 4,6% trong năm 2023 từ mức 3,7% hiện nay. Đó là tỷ lệ thất nghiệp cao hơn mức thường thấy trong các cuộc suy thoái kinh tế Mỹ.

Tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Mỹ được Fed dự báo chỉ tăng 0,5% trong năm 2023, bằng với mức tăng dự báo cho năm 2022, trước khi mức tăng phục hồi lên mức 1,6% trong 2024 và 2,8% trong năm 2025 - được cho là thấp hơn so với tiềm năng tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế.

Ông Powell nói ông nhận thấy rằng những hành động chính sách của Fed sẽ gây tổn thất cho nền kinh tế: “Tôi ước sao có một cách nào đó ít đau thương hơn để lập lại ổn định giá cả, nhưng chẳng có gì như vậy. Và đây là cách tốt nhất chúng tôi có thể làm”.