16:12 06/01/2021

Ghép mảnh titan in 3D thay xương cho bệnh nhân ung thư

Hoài Phương

TS.BS Lê Văn Tuấn - Trưởng Khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, các bác sĩ tại đơn vị vừa phẫu thuật thành công cho bệnh nhân ung thư xương mất một đoạn xương chày bằng kỹ thuật sử dụng mảnh ghép in 3D hợp kim Titan dạng tổ ong để thay thế xương chày mất đoạn.
Bệnh nhân H.V.K. đến Bệnh viện Chợ Rẫy khám từ tháng 3/2019 do khối u đầu trên xương chày trái to dần gây hạn chế vận động khớp gối. Kết quả sinh thiết giải phẫu bệnh Osteosarcoma đầu trên xương chày trái. Từ ngày 1/3/2019 - 8/7/2019 bệnh nhân được hoá trị 6 đợt tại Khoa Ung Bướu.Tháng 8/2019, bệnh nhân nhập Khoa Chấn thương Chỉnh hình Bệnh viện Chợ Rẫy phẫu thuật cắt rộng bướu, đặt Spacer xi-măng kháng sinh và đặt khung cố định ngoài gối. Chiều dài khuyết hỏng đầu trên xương chày 11cm. Các bác sĩ đã quyết định không thực hiện phẫu thuật ghép xương theo phương pháp kinh điển mà cần điều trị mảnh ghép cá thể hoá.Để thực hiện phương pháp mới, bác sĩ của Khoa Chấn thương chỉnh hình đã trao đổi với đơn vị hợp tác là Viện Nghiên cứu CSIRO (Úc), tiến hành thiết kế xương thay thế phù hợp với bệnh nhân (bác sĩ Việt Nam thiết kế bản in 3D, 80% dưới sự hỗ trợ từ Úc). Sau đó phía Úc đúc mảnh ghép in 3D hợp kim titanium dạng tổ ong gửi Bệnh viện Chợ Rẫy để ghép vào chân bệnh nhân thay thế đoạn xương chày có khối u bị cắt bỏ.Mảnh ghép chỉ nặng 128 gr và chịu lực biến dạng đàn hồi đến 4,2 tấn và biến dạng hoàn toàn dưới tác động lực 5,7 tấn. Do bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn nên được tài trợ hoàn toàn chi phí mảnh ghép là 2.500 đôla Úc.
Ghép mảnh titan in 3D thay xương cho bệnh nhân ung thư - Ảnh 1.
Ngày 24/12/2020, bệnh nhân được thực hiện ca mổ để lắp đặt mảnh ghép in 3D hợp kim Titan dạng tổ ong để thay thế xương chày phải cắt bỏ. Sau 2 tuần phẫu thuật, sức khoẻ bệnh nhân H.K.V đã ổn định, có thể sử dụng nạng gỗ để di chuyển. Các bác sĩ dự kiến phải mất 3 - 6 tháng thì mảnh ghép hợp kim Titan trong người bệnh nhân H.K.V mới hòa hợp với cơ thể người bệnh, từ đó, người bệnh có thể đi lại bình thường.Theo các bác sĩ, trước đây, bệnh nhân ung thư xương chày như bệnh nhân trên thì sẽ lấy một phần xương đùi chuyển xuống, nhưng như vậy trục xương chân thay đổi ảnh hưởng sự đi lại của bệnh nhân. Ngoài ra, vết mổ lấy xương sẽ lớn, gây chảy máu nhiều, khó cầm và nguy cơ nhiễm trùng cao. Nếu đặt mảnh ghép vào nếu cấu xạ trị, hóa trị tiếp thì sẽ ảnh hưởng đến việc hồi phục của mảnh ghép.Còn với mảnh ghép in 3D hợp kim titanium dạng tổ ong thì không sợ hóa trị, xạ trị. Mặt khác, dạng tổ ong nhẹ nhưng cứng, bền và tốt. Dạng tổ ong sẽ giúp tế bào xương đi vào sinh sôi và tổ ong trở thành phần cơ thể của bệnh nhân, đồng hóa mảnh ghép với cơ thể. Nếu dùng mảnh ghép đặc thì sẽ mang tính chất cơ học là chính.Mảnh ghép Titan in 3D sử dụng những vật liệu bột kim loại Titan, ngoài ra có tỷ lệ nhỏ nhôm, vanadium. Từ năm 2015, tại một số nước phát triển trên thế giới đã công bố những ca bệnh đầu tiên được điều trị bằng các vật liệu Titan in 3D. Sau ca ghép này, Bệnh viện Chợ Rẫy hướng đến ký kết hợp tác lâu dài với Viện Nghiên cứu CSIRO (Úc).