Hoạt động tuyển dụng chậm lại, chi tiêu ít đi, tăng trưởng yếu hơn. Đó là những gì mà các giám đốc điều hành (CEO) doanh nghiệp ở Mỹ dự báo khi nền kinh tế nước này chuẩn bị bước sang năm 2023 với một loạt trở ngại chờ đón.

Tổ chức Business Rountable, một hiệp hội của các CEO doanh nghiệp hàng đầu Mỹ, ngày 5/12 cho biết Chỉ số Triển vọng kinh tế CEO trong quý 4 này giảm xuống mức thấp nhất hơn 2 năm.

Chỉ số do Business Roundtable thực hiện là sự phản ánh tổng hợp kế hoạch của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp về kế hoạch đầu tư, tuyển dụng và kỳ vọng doanh thu. Năm nay, chỉ số này quý nào cũng giảm, trượt từ mức 124 điểm vào đầu năm xuống còn 73 điểm hiện nay.

“Kết quả của khảo sát này là tín hiệu cho thấy các CEO vẫn thận trọng trước những trở ngại kinh tế trong nước và toàn cầu, bao gồm lạm phát cao và các biện pháp chống lạm phát của Fed”, Business Roundtable nói trong một tuyên bố.

Từ tháng 3 tới nay, Fed đã có 6 lần nâng lãi suất liên tục nhằm khống chế lạm phát, trong đó có 4 đợt tăng với bước nhảy lãi suất lớn 0,75 điểm phần trăm, đánh dấu chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ mạnh tay nhất của ngân hàng trung ương này kể từ thập niên 1980. Tác dụng phụ của “bài thuốc” chống lạm phát này là chi phí vay nợ gia tăng đối với cả người tiêu dùng và doanh nghiệp, đồng thời đặt ra nguy cơ suy thoái kinh tế.

Chỉ số của Business Roundtable vẫn đang trên 50 điểm - mức ngăn cách giữa tăng trưởng và suy giảm, nhưng các CEO đã cắt giảm mạnh kế hoạch về tuyển dụng, đầu tư cố định, và kỳ vọng doanh thu. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2020 chỉ số giảm dưới mức bình quân dài hạn.

Trong cuộc khảo sát tiến hành vào tháng 11 năm ngoái, các CEO Mỹ còn tương đối hào hứng. Kết quả khảo sát đó cho thấy 77% các CEO có kế hoạch tuyển thêm nhân sự trong vòng 6 tháng kế tiếp, nhưng lần khảo sát này, chỉ 40% có kế hoạch như vậy.

Kết quả khảo sát lần này cũng cho thấy các CEO hiện dự báo mức tăng trưởng doanh thu chỉ 1,2% trong năm 2023, giảm mạnh so với mức tăng trưởng gần 6% ghi nhận trong năm 2021.

“Với những thách thức trong chỗi cung ứng tiếp diễn và tình hình lạm phát còn nhiều bấp bênh, nhiều CEO vẫn thận trọng về kế hoạch kinh doanh trong nước và kiềm chế các kỳ vọng về 6 tháng tới”, CEO Mary Barra của GM, người hiện giữ vai trò Chủ tịch Business Rountable, nói trong một tuyên bố.

49% số CEO được khảo sát coi nhân công là áp lực chi phí lớn nhất mà doanh nghiệp của họ phải đối mặt. 15% coi chi phí nguyên vật liệu đầu vào và 14% coi gián đoạn chuỗi cung ứng là vấn đề lớn nhất.

Dĩ nhiên, cuộc khảo sát chỉ phản ánh tâm trạng của các CEO và các hoạt động kinh doanh trên thực tế có thể có nhiều khác biệt. Dù vậy, với tất cả những bấp bênh mà nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt, CEO Josh Bolten của Business Roundtable kêu gọi Quốc hội Mỹ giải quyết sớm nhất có thể “cuộc chiến” trần nợ chuẩn bị diễn ra.

“Đến hẹn lại lên”, giữa hai đảng Cộng hoà và Dân chủ của Mỹ có khả năng lại sắp nổ ra cuộc xung đột về trần nợ quốc gia. Một báo cáo ngày 5/12 của ngân hàng Goldman Sachs cảnh báo rằng xung đột về trần nợ có thể mang tới những sóng gió mới trên thị trường tài chính, khiến người tiêu dùng bất an, thậm chí đe doạ đẩy Chính phủ Mỹ tới thảm hoạ vỡ nợ. Hồi năm 2011, cuộc chiến trần nợ đã khiến Mỹ mất đi định hạng tín nhiệm quốc gia hoàn hảo AAA và gây biến động mạnh trên thị trường tài chính Phố Wall.