Hàng triệu người cao tuổi không có bất kỳ khoản lương hưu, trợ cấp nào

Để mở rộng diện bao phủ chế độ trợ cấp cho người cao tuổi, tại dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), cơ quan soạn thảo đề xuất bổ sung tầng trợ cấp hưu trí xã hội bên cạnh tầng bảo hiểm xã hội cơ bản (bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm xã hội tự nguyện), tầng bảo hiểm hưu trí bổ sung hình thành hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng.

Đồng thời bổ sung quy định về liên kết giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội với tầng bảo hiểm xã hội cơ bản nhằm mở rộng đối tượng thụ hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.

Tại họp báo thông tin về dự thảo Luật này ngày 16/3, ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) cho biết, cùng quy định trên, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) cũng quy định đối tượng công dân Việt Nam từ đủ 80 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng khác thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách Nhà nước đảm bảo.

Trong quá trình hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì cũng được hưởng bảo hiểm y tế. Đồng thời, dự thảo Luật giao Chính phủ quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội để đảm bảo tính linh hoạt, phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước từng thời kỳ.

Đặc biệt, dự thảo quy định người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu thì có thể lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng từ quỹ Bảo hiểm xã hội cho thời gian trước khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, tùy thuộc vào thời gian đóng, tiền lương, thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của họ.

Trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng thì được hưởng bảo hiểm y tế do ngân sách Nhà nước đảm bảo.

Ông Cường thông tin, theo thống kê, hiện cả nước có 12 triệu người cao tuổi, song cơ quan Bảo hiểm xã hội mới đang chi trả cho trên 3 triệu người hưởng lương hưu, hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng. Còn ngân sách Nhà nước đang chi trả cho khoảng trên 1,7 triệu người cao tuổi để hưởng trợ cấp hằng tháng từ ngân sách.

Như vậy còn khoảng trên 7 triệu người cao tuổi hiện nay không được hưởng bất kỳ chính sách trợ cấp nào từ ngân sách Nhà nước hoặc quỹ Bảo hiểm xã hội.

Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cũng dự báo, nếu không có sự hỗ trợ tích cực từ ngân sách nhà nước thì đến năm 2030, Việt Nam sẽ có trên 16 triệu người cao tuổi không có lương hưu.

Do đó, việc dự thảo Luật bổ sung tầng trợ cấp hưu trí xã hội và liên kết tầng trong chính sách được kỳ vọng dần dần sẽ mở rộng diện bao phủ đối tượng thụ hưởng.

“Đích đến cuối cùng là đảm bảo tất cả mọi người cao tuổi đều có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, hoặc trợ cấp hưu trí xã hội từ ngân sách. Các quốc gia khi xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng cũng đều tiến tới đảm bảo tất cả mọi người cao tuổi đều được hưởng chính sách. Quy định trên cũng tạo thêm sự lựa chọn cho người lao động, cũng như để họ cân nhắc khi lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần”, ông Cường lí giải.

Theo Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Nguyễn Bá Hoan, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) được lấy ý kiến từ ngày 1/3, đến thời điểm này, những nội dung cơ bản của dự án Luật đã được thể hiện trong dự thảo, làm rõ được những quan điểm, nội dung, chính sách mang tính cải cách, đặc biệt theo tinh thần Nghị quyết số 28 về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội; khắc phục những tồn tại, hạn chế, vướng mắc phát sinh trong quá trình thi hành Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) sẽ được lấy ý kiến đến hết tháng 4, dự kiến trình Chính phủ vào tháng 6, trình Quốc hội thảo luận cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp Quốc hội tháng 10/2023, và thông qua tại kỳ họp tháng 5/2024.