06:59 14/10/2020

Hứng bão chỉ trích, Cyprus tuyên bố tạm dừng chương trình 'hộ chiếu vàng'

Ngọc Trang

Quyết định được đưa ra không lâu sau khi các tài liệu rò rỉ cho thấy Cyprus đã "bán" quốc tịch cho cả những người đang bị điều tra hình sự, thậm chí bị truy nã

Chương trình "hộ chiếu vàng" của Cyprus cho phép người nước ngoài dùng tiền để "mua" quốc tịch. Ảnh: Reuters.
Chương trình "hộ chiếu vàng" của Cyprus cho phép người nước ngoài dùng tiền để "mua" quốc tịch. Ảnh: Reuters.

Theo Reuters, người phát ngôn chính phủ Cộng hòa Cyprus ngày 13/10 cho biết quốc đảo này sẽ tạm dừng chương trình cấp hộ chiếu theo diện đầu tư - còn được gọi là "hộ chiếu vàng" - từ ngày 1/11. 

Chương trình "hộ chiếu vàng" của Cyprus vấp phải làn sóng chỉ trích từ cộng đồng quốc tế sau khi hãng thông tấn Al Jazeera công bố tài liệu rò rỉ cho thấy hơn 1.400 hồ sơ xin cấp hộ chiếu, có tên của hơn 2.500 người, đã nhận hộ chiếu Cyprus từ cuối năm 2017 đến cuối năm 2019 qua hình thức đầu tư. Tài liệu cho thấy Cyprus đã "bán" hộ chiếu cho cả những người đang bị điều tra hình sự, thậm chí bị truy nã.

Liên quan tới vấn đề này, chính trị gia Demetris Syllouris cho biết sẽ tạm rút khỏi các chức vụ trong Quốc hội Cyprus từ ngày 19/10 để phục vụ cuộc điều tra về vai trò của ông trong việc giúp người nước ngoài "mua" quốc tịch trái pháp luật. Trong một video được rò rỉ trước đó, ông Demetris Syllouris tuyên bố sẽ dùng sức ảnh hưởng của mình để giúp người nước ngoài được cấp hộ chiếu và đưa ra vài phương án thay thế trong trường hợp hồ sơ của họ bị từ chối. 

Hộ chiếu Cyprus cho phép người sở hữu tự do đi lại, làm việc và sử dụng dịch vụ ngân hàng tại 27 quốc gia thành viên của Liên minh châu Âu (EU). Để được cấp hộ chiếu này, người nộp hồ sơ phải đầu tư ít nhất 2 triệu Euro (gần 2,5 triệu USD) vào Cyprus và không có tiền án, tiền sự. Chính phủ Cyprus khẳng định luôn kiểm tra kỹ lý lịch của những người nộp đơn xin cấp hộ chiếu nhưng các hồ sơ rò rỉ trong tài liệu của Al Jazeera cho thấy việc này không được thực hiện. 

Chương trình "hộ chiếu vàng" của Cyprus từ lâu bị các nước EU chỉ trích là thiếu minh bạch và có thể bị lợi dụng cho hoạt động rửa tiền, tham nhũng. Kể từ khi bắt đầu được triển khai vào năm 2013, Cyprus đã thu được hơn 8 tỷ USD qua chương trình này.

Áp lực từ phía EU buộc Cyprus phải nhiều lần thay đổi các quy tắc của chương trình, gần nhất là vào tháng 7/2020. Trong đó, theo quy định mới, chính phủ Cyprus có thể tước quyền công dân của bất kỳ ai bị cho là gây tổn hại cho lợi ích quốc gia. 

Năm 2019, quốc đảo này đã thu hồi quyền công dân của 26 nhà đầu tư nước ngoài, gồm những người đến từ Nga, Campuchia, Malaysia và Iran, với cáo buộc vi phạm quy tắc. Đầu tháng 9, chính phủ Cyprus cho biết sẽ tước hộ chiếu của 7 người đã được cấp hộ chiếu theo chương trình "hộ chiếu vàng" bởi lý do tương tự.